959 (559) 2010-07-02 - 2010-07-08

Trzeźwo myśląc - część XVI

Ośrodek Profilaktyki i Terapii Uzależnień w Gdyni, ul. Reja 2a, przekazuje Państwu informacje dotyczące problemu uzależnień i terapii. Oto część szesnasta cyklu. Osoby, które zechcą dowiedzieć się więcej, mogą kontaktować się z pracownikami ośrodka pod nr tel. 58 621 61 35, fax 58 621 61 35, e-mail: narko@opitu.pl.

W tym odcinku „Trzeźwo myśląc ..." chcielibyśmy poruszyć problem przemocy związanej z używaniem środków psychoaktywnych - alkoholu i narkotyków.

 - Czy to prawda, że nawet najbardziej pokojowo nastawieni do świata ludzie pod wpływem alkoholu bądź narkotyków stają się niebezpieczni, bardziej agresywni, skłonni do stosowania przemocy?
Na pewno nie można napisać prostego równania - alkohol, narkotyki = przemoc. Najczęściej agresywne zachowania po użyciu tych środków pojawiają się u osób, które na trzeźwo nie ujawniają emocji, szczególnie tych przykrych, jak złość, gniew, frustracja itp. Alkohol i niektóre narkotyki (szczególnie amfetamina i kokaina) to środki, które u wielu osób powodują „odhamowanie" i eskalację przemocy (alkohol „hamuje hamulce") . Ale nie sam fakt użycia tych środków powoduje agresję. W wielu przypadkach nadużywanie alkoholu i skłonność do przemocy mogą mieć wspólną przyczynę. Taką przyczyną mogą być: cechy temperamentu, antyspołeczne zaburzenia osobowości, wczesne początki uzależnienia oraz - wzorce zachowań przekazane przez rodziców.
Bicie czy przemoc psychiczna to zachowanie wyuczone. Nie wszyscy sprawcy przemocy, to osoby uzależnione od alkoholu czy narkotyków. Często przemoc występuje w rodzinach o wysokim statusie społecznym, często ofiary przemocy w takich rodzinach są bardziej bezbronne niż ofiary alkoholika, ponieważ przemoc jest bardziej wyrafinowana, cicha. Ofiara często jeszcze bardziej się wstydzi tej sytuacji, więc nie zgłasza przemocy na policję, nie chodzi do instytucji pomocowych. Sprawca obdarzony jest często dużym zaufaniem społecznym, stać go na drogich i skutecznych adwokatów, miewa tzw. znajomości.

- Jak może sobie radzić ofiara przemocy, aby uniknąć ciężkich skutków agresji?
Przede wszystkim - przełamać wstyd. To nie ofiara przemocy ma się wstydzić. Najlepszym sposobem jest udanie się do placówki, która zajmuje się udzielaniem pomocy takim osobom. Na pewno otrzyma tam wsparcie - zarówno psychologiczne, jak i poradę prawnika. Oprócz tego warto zapewnić sobie bezpieczeństwo w swoim najbliższym otoczeniu - we własnym domu, w pracy, na osiedlu.
Podstawowe sposoby zabezpieczenia się przed atakiem przemocy: ucieczka, jeśli to tylko możliwe bez względu na porę dnia czy nocy, udanie się do domu przyjaciół, krewnych lub schroniska dla ofiar przemocy. W przypadku, gdy dojdzie do przemocy zrobienie obdukcji lekarskiej, dzwonienie po pomoc, głośne wołanie o pomoc. Podczas awantury warto się ustawić blisko wyjścia, unikać kuchni i łazienki, ponieważ tam najczęściej mogą się znajdować niebezpieczne narzędzia. Można też wcześniej przećwiczyć bezpieczne wydostawanie się z domu - sprawdzić, które drzwi, okna, winda, klatka schodowa byłaby najlepsza do tego. Warto też mieć zawsze spakowaną torbę, która jest schowana w dostępnym, ale sekretnym miejscu, aby można było szybko z nią wyjść. Dobrze jest zabezpieczyć się „siatką wsparcia" pomocnych ludzi, np. sąsiadów, którzy zadzwonią po policję, gdy usłyszą niepokojące odgłosy. Istotne jest też wcześniejsze zaplanowanie miejsca ucieczki.
Cokolwiek zrobi ofiara przemocy, aby przetrwać - to będzie właściwy wybór. Każdy ma prawo chronić siebie i swoje dzieci. Ochrona dzieci to nie tylko prawo ale i obowiązek prawny.

- Ofiary przemocy domowej bardzo często pozostają ze sprawcą, ponieważ są od niego zależne. Co można zrobić, aby ta zależność była mniejsza i ofiara miała szansę przetrwać poza domem zanim nie zadziała podstawowa interwencja kryzysowa powołanych do tego instytucji?
Jeśli ofiara ma taką możliwość, to powinna założyć swoje odrębne konto, gdzie może wpłacać choćby niewielkie kwoty, aby po ucieczce przed sprawcą przemocy miała środki na podstawowe potrzeby żywność, bilety, telefony itp. Rachunek taki powinien mieć bezpieczny adres do korespondencji. Dobrze też jest zostawić jakieś pieniądze, dodatkowe klucze, ważne dokumenty oraz ubrania na zmianę u kogoś, komu ufa i jest skłonny udzielić pierwszej pomocy.
Najważniejsze jednak jest, by jak najszybciej udać się po pomoc do wyspecjalizowanych placówek, które pomagają nie tylko doraźnie, ale również trwale poradzić sobie z sytuacją przemocy. Informacje o wszystkich tego typu placówkach na terenie Gdyni można znaleźć na stronie internetowej www.zatrzymajprzemoc.pl . OPiTU w tym zakresie oferuje konsultacje i terapię indywidualną oraz terapię grupową na poziomie podstawowym i zaawansowanym. Dodatkowo prowadzone są zajęcia w trybie maratonowym „Trening Konstruktywnych Zachowań Obronnych", finansowane przez Gminę Gdynia.

W następnym odcinku będziemy kontynuować temat przemocy i agresji. 

ikona