Gdynia laureatem pierwszej edycji Nagrody Obywatelskiej Prezydenta RP

Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek i wiceprezydent Michał Guć odebrali w Warszawie Nagrodę Obywatelską Prezydenta RP w kategorii Wspólnota Obywatelska za projekt „Gdynia w dialogu z mieszkańcami". Przyznane po raz pierwszy nagrody stanowią wyróżnienie dla tych wybitnych, nowatorskich i efektywnych działań obywatelskich na rzecz dobra wspólnego, które mogą stanowić wzory do naśladowania. Wręczenie nagród odbyło się 28 maja 2013 r. w Pałacu Prezydenckim podczas uroczystości z okazji Dnia Samorządu Terytorialnego.

fot. z Kancelarii Prezydenta RP

Kapituła nagrody doceniła inicjowane i realizowane przez samorząd miasta innowacyjne projekty społeczne dotyczące kształtowania przestrzeni publicznej w dialogu z mieszkańcami, wybierając je spośród pozostałych 125 zgłoszonych.

Podstawowe założenie wspomnianych projektów opiera się na kształtowaniu efektywnych systemów konsultacji społecznych oraz udziału obywateli w formułowaniu strategii rozwoju i prowadzenia polityki lokalnej lub regionalnej. Innowacyjność tych działań polega na realizowaniu nowatorskich form demokracji lokalnej, oryginalnych sposobów aktywizacji obywatelskiej i współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz decentralizację realizacji zadań publicznych poprzez przekazywania jej organizacjom obywatelskim lub jednostkom bliższym obywateli.

Projekty te można podzielić na trzy grupy realizowanych w dialogu z mieszkańcami inicjatyw, na które składają się:

I. rewitalizacja dzielnicy Gdynia Chylonia (przy współpracy Fundacji Zmian Społecznych Kreatywni, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej oraz Gdyńskiego Centrum Innowacji);

Celem tego przedsięwzięcia jest aktywizacja społeczności lokalnej i rewitalizacji Dzielnicy Chylonia. Jego założeniem jest zbudowanie pozytywnych więzi społecznych wśród mieszkańców osiedla, rozwój tej społeczności, a także dokonanie trwałych zmian w przestrzeni osiedla w sposób odpowiadający potrzebom mieszkańców i angażujący ich samych. Analiza danych statystycznych (statystyki policji, Urzędu Pracy, MOPS, rankingi szkół, dane GUS) pokazują, iż spośród 22 dzielnic Gdyni jest to najbardziej wymagający interwencji obszar miasta. Realizację programu rozpisano na dwie główne fazy: praca nad mentalnością mieszkańców oraz przekształcanie przestrzeni. Pierwszym krokiem do projektowania zmian w dzielnicy było wciągnięcie dzieci i młodzieży do stworzenia placu zabaw.

II. prowadzenie dialogu z różnymi grupami mieszkańców Gdyni w celu wskazania obszarów i rozwiązań, wymagających usprawnienia lub przebudowy oraz określenia zasad kształtowania przyjaznej przestrzeni miejskiej;

Ten punkt obejmował m.in.: spacery badawcze organizowane z osobami z niepełnosprawnością w ramach projektu „Gdynia dla wszystkich", spacery badawcze z seniorami poświęcone analizie dostępności Śródmieścia Gdyni dla osób starszych oraz realizację warsztatów projektowych na rzecz polepszenia jakości życia mieszkańców Gdyni w ramach projektu „Design for All". Celem projektu „Gdynia dla wszystkich" była diagnoza przestrzeni miejskiej pod kątem potrzeb osób z niepełnosprawnością poprzez zweryfikowanie dostępności dzielnicy Gdynia Grabówek dla osób z trudnościami w poruszaniu się, w tym osób z niepełnosprawnością, osób starszych oraz rodziców z wózkami. Organizowane w latach 2011 i 2012 roku przez Centrum Designu Gdynia warsztaty Design for All - „Projektowanie dla Wszystkich" na rzecz polepszenia jakości życia mieszkańców Gdyni pozwoliły wypracować rozwiązania poprawiające przestrzeń publiczną jednej z dzielnic Gdyni - Dąbrowie. Zakładały one konsultacje z mieszkańcami i zaproponowanie na tej podstawie konkretnych rozwiązań architektonicznych do zastosowania w przestrzeni publicznej dzielnicy.

III. zwiększenie roli mieszkańców w procesie decyzyjnym dotyczącym działań inwestycyjnych i remontowych.

W wyniku dyskusji pomiędzy radnymi miasta a radnymi jednostek pomocniczych wypracowano nową koncepcję podejmowania decyzji na temat środków budżetowych przeznaczonych na inwestycje i remonty dróg gminnych. Ustalono nowe procedury, które regulują zasady konsultowania z mieszkańcami dzielnicy działań inwestycyjnych i remontowych.

Efektem realizacji przez gdyński samorząd docenionych przez kapitułę nagrody przedsięwzięć jest decentralizacja sposobu decydowania o kształtowaniu przestrzeni miejskiej, zwiększenie zaangażowania obywateli w realizację zadań publicznych, wprowadzenie nowatorskich form demokracji lokalnej oraz oryginalnych sposobów współpracy i angażowania mieszkańców.