1412 (1112) 2020-05-29 - 2020-06-04

Gdyńskie konserwacje – praktyczny informator – cz. 3 – Drzwi zewnętrzne

Drzwi główne wejść do budynków historycznych Gdyni to często elementy o ciekawej, bardzo zróżnicowanej formie i stylistyce dostosowanej do architektury różnych okresów, również tego sprzed etapu powstawania miasta. Oryginalnych drzwi głównych do budynków na terenie Gdyni zachowało się już niewiele, ale nadal można zauważyć ich duże zróżnicowanie konstrukcyjne i plastyczne.
Na przełomie XIX i XX w. najbardziej okazałe były drzwi do budynków pałacowych, dworkowych i willowych. Najczęściej stosowano drzwi dwuskrzydłowe, płycinowe, bogato dekorowane snycerskimi ornamentami o florystycznych lub geometrycznych wzorach. W Śródmieściu jednym z najciekawszych i najstarszych zachowanych tego typu rozwiązań są drzwi wejściowe do willi „Luiza” z początku XX w., przy ul. 10 Lutego 18. W latach 30. XX w. bogactwo form przeniosło się do modernistycznych obiektów użyteczności publicznej, śródmiejskich kamienic i eleganckich willi. Stolarka drzwiowa budynków modernistycznych miała często duże przeszklenia i proste profile dekoracyjne o geometrycznym układzie. Ozdobą drzwi modernistycznych były też starannie zaprojektowane elementy użytkowe takie jak uchwyty, klamki okucia, zawiasy. Bezpośrednio po II wojnie światowej, w budynkach modernistycznych Gdyni, wciąż pojawiały się interesujące, często niepowtarzalne rozwiązania drzwi, w większości przypadków znakomicie dostosowane do architektury budynku, np. wahadłowe drzwi dworca kolejowego Gdynia Główna, z unikatowym systemem samozamykania.
Usuwanie oryginalnej stolarki drzwiowej powoduje dużą stratę dla dziedzictwa kulturowego. Pozornie zniszczone historyczne drzwi, mogą i powinny być poddane renowacji i modernizacji. W przypadku całkowitego zużycia technicznego można rozważyć wykonanie repliki na podstawie drzwi oryginalnych lub innych dostępnych materiałów źródłowych.
Na renowację historycznych drzwi w budynkach zabytkowych Gdyni można ubiegać się o dofinansowanie z budżetu gminy, z czego niektórzy właściciele domów już skorzystali. Więcej informacji na temat zasad przyznawania dotacji: www.gdynia.pl/zabytki/dotacje.

Drzwi do dworu Nowe Obłuże przy ul. Rybaków z początku XX w. ze zrekonstruowanym układem podziałów i odtworzeniem oryginalnego zielonego koloru.
Drzwi do dworu Nowe Obłuże przy ul. Rybaków z początku XX w. ze zrekonstruowanym układem podziałów i odtworzeniem oryginalnego zielonego koloru.

Drzwi z pierwszej kamienicy przy ul. Abrahama 5, zdemontowane z uwagi na zmianę poziomu ulicy i przekazane przez właścicieli na wystawę „Szkło–metal-detal” w Muzeum Miasta Gdyni.
Drzwi z pierwszej kamienicy przy ul. Abrahama 5, zdemontowane z uwagi na zmianę poziomu ulicy i przekazane przez właścicieli na wystawę „Szkło–metal-detal” w Muzeum Miasta Gdyni.
Wejście główne do budynku Wydziału Nawigacyjnego Uniwersytetu Morskiego przy al. Jana Pawła II 3, z drzwiami z motywem dekoracyjnej fali na powierzchni.
Wejście główne do budynku Wydziału Nawigacyjnego Uniwersytetu Morskiego przy al. Jana Pawła II 3, z drzwiami z motywem dekoracyjnej fali na powierzchni.

Wczesnomodernistyczne drzwi do budynku administracyjnego Uniwersytetu Morskiego przy ul. Morskiej 81-87 z dekoracją art deco.
Wczesnomodernistyczne drzwi do budynku administracyjnego Uniwersytetu Morskiego przy ul. Morskiej 81-87 z dekoracją art deco.

Drzwi głównego wejścia do siedziby Stowarzyszenia YMCA Gdynia przy ul. Żeromskiego 28, z okładziną z czarnego dębu i aluminiowymi oprawami okrągłych przeszkleń.
Drzwi głównego wejścia do siedziby Stowarzyszenia YMCA Gdynia przy ul. Żeromskiego 28, z okładziną z czarnego dębu i aluminiowymi oprawami okrągłych przeszkleń.
Drzwi bocznego wejścia do Sądu Rejonowego przy placu Konstytucji 5. Jedyny w Gdyni przykład metalowych drzwi z lat 30. XX w., w których konstrukcja w kolorze mosiądzu została zestawiona z pochwytami z kolorze srebrnym.
Drzwi bocznego wejścia do Sądu Rejonowego przy placu Konstytucji 5. Jedyny w Gdyni przykład metalowych drzwi z lat 30. XX w., w których konstrukcja w kolorze mosiądzu została zestawiona z pochwytami z kolorze srebrnym.

ikona