W architekturze różnych okresów, zachowane do dziś historyczne elementy wyposażenia, takie jak balustrady i poręcze schodów wyróżniają się starannością wykonania i różnorodnością rozwiązań plastycznych. W klatkach schodowych elementy te miały znaczenie zarówno użytkowe, jak i dekoracyjne. Ich walory estetyczne były szczególnie wysokie w budynkach użyteczności publicznej oraz wielkomiejskich kamienicach, zwłaszcza przy rozległych, często reprezentacyjnych schodach.W najstarszych budynkach Gdyni wykonywano najczęściej schody drewniane z balustradami składającymi się z drewnianych poręczy oraz toczonych lub płaskich, często profilowanych słupków. Słupek początkowy o znaczeniu konstrukcyjnym, niekiedy był bogato dekorowany i zwieńczany dodatkowym ozdobnym elementem. W najbardziej reprezentacyjnych budynkach pojawiały się także balustrady kamienne o formach pałacowych. W architekturze modernistycznej nowe technologie, w tym stosowana powszechnie wytrzymała, żelbetowa konstrukcja schodów, umożliwiły wprowadzenie balustrady w postaci pełnej murowanej ścianki podkreślającej plastykę całej klatki schodowej. Nowoczesne i funkcjonalne rozwiązania balustrad tworzyły rzeźbiarską, efektowną formę i grę w świetle. Murowane balustrady zwieńczano ważnymi z punktu widzenia użytkowania poręczami, które dodatkowo stanowiły dyskretny element ozdobny. W skromniejszych wnętrzach stosowano niekiedy prostsze, ażurowe balustrady z elementów metalowych, które jednak pozwalały na uzyskanie indywidualnych, często bardzo dekoracyjnych motywów zdobniczych. Zimny w odbiorze detal balustrad łączono wówczas najczęściej z ciepłym i „przyjaznym” drewnem poręczy.Dbałość o historyczny wystrój klatek schodowych oraz oryginalne elementy ich wyposażenia to krok do zachowania wyjątkowego charakteru miejsca oraz jego klimatu. Wbrew pozorom renowacja i utrzymanie, nawet już mocno zniszczonych, balustrad nie jest bardzo trudna. Wielu właścicieli i użytkowników budynków zabytkowych w Gdyni, świadomych tych walorów, dokłada wielu starań w celu zachowania autentycznych detali architektonicznych.Profilowane słupki balustrady schodów w willi przy ul. Chylońskiej 112Balustrada murowana zwieńczona metalową poręczą. Klatka schodowa w kamienicy przy ul. Abrahama 28Metalowa balustrada o indywidualnym motywie mew i morskiech fal we wnętrzu powojennego budynku Akademii Marynarki Wojennej przy ul. Śmidowicza 69Metalowa balustrada zwieńczona drewnianą poręczą. Klatka schodowa w kamienicy przy ul. Świętojańskiej 18Kamienne balustrady w dawnym Banku Polskim przy ul. 10 Lutego 22Reprezentacyjne balustrady we wnętrzu budynku Uniwersytetu Morskiego przy ul. Morskiej 81-87Drewniane schody z dekoracyjnym początkowym słupkiem w willi Luiza przy ul. 10 Lutego 18Opracowanie tekstu i zdjęcia: Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków i B. Ponikiewski Opublikowano: 02.07.2020 12:10 Autor: Karolina Szypelt (k.szypelt@gdynia.pl)