1421 (1121) 2020-09-04 - 2020-09-10

Gdyńskie konserwacje – praktyczny informator – cz. 12 – nowoczesne urządzenia w budynkach mieszkalnych

W modernistycznych budynkach mieszkalnych Gdyni w latach 30. XX w. zaczęto wprowadzać różne nowoczesne rozwiązania techniczno-użytkowe, które podnosiły znacznie wygodę użytkowania.

Były to często kosztowne innowacyjne rozwiązania, które początkowo instalowano lub wręcz testowano wyłącznie w luksusowych budynkach wielorodzinnych Gdyni w latach 30. XX w. Z czasem niektóre z nich rozpowszechniły się także w powszechnym budownictwie mieszkaniowym, szczególnie po II wojnie światowej.

Niektóre wielokondygnacyjne budynki były już przed wojną wyposażone w elektryczne windy, biegnące niekiedy w ażurowym szybie, umieszczonym w tzw. duszy klatki schodowej. Ze względu na bardzo wysokie koszty, w wielu przedwojennych budynkach Gdyni, zaprojektowano miejsce na windę, ale montaż odkładano na później. W budynkach o dużej liczbie mieszkań, zaczęto instalować przy wejściu zunifikowane skrzynki na listy. Ważną nowinką wprowadzaną w wyższych budynkach, były zbiorcze zsypy na śmieci z wrzutniami na poszczególnych kondygnacjach. To rozwiązanie rozpowszechniło się po wojnie w blokach wielorodzinnych. W niektórych, nowoczesnych budynkach międzywojennej Gdyni, mieszkania miały specjalne szafki chłodnicze (czyli odpowiedniki współczesnych lodówek), które tym się różniły m.in. od obecnych, że były wykonane z drewna i zasilane były wspólnym agregatem. W eleganckich mieszkaniach z lat 30. XX w. wysoki standard wyposażenia miały łazienki. Były w nich instalacje ciepłej i zimnej wody, doprowadzanej do wanien, umywalek i innych urządzeń. Do nowatorskich rozwiązań związanych z przedwojennym budownictwem mieszkaniowym, które dzisiaj są bardzo popularne, należy zaliczyć garaże podziemne. Przed wojną były to rozwiązania rzadko stosowane, a jeden z najciekawszych w Polsce przykładów z lat 30. mamy w Gdyni przy ul. 3 Maja 27-31. Warto pamiętać, że te wymienione, nowoczesne rozwiązania nie były zbyt powszechne, a warunki mieszkaniowe w międzywojennej Gdyni były bardzo zróżnicowane.

Winda w kamienicy przy ul. Świętojańskiej 53, wejście
Winda w kamienicy przy ul. Świętojańskiej 53, wejście


Winda w kamienicy przy ul. Świętojańskiej 53, ażurowy szyb w duszy schodów
Winda w kamienicy przy ul. Świętojańskiej 53, ażurowy szyb w duszy schodów

Elegancka umywalka na ekspozycji w Minimuzeum przy ul. 3 Maja 27-31
Elegancka umywalka na ekspozycji w Minimuzeum przy ul. 3 Maja 27-31

Bateria wannowa stojąca, w jednej z łazienek  w budynku przy ul. 3 Maja 27-31
Bateria wannowa stojąca, w jednej z łazienek w budynku przy ul. 3 Maja 27-31

Skrzynki na listy w budynku na Działkach Leśnych
Skrzynki na listy w budynku na Działkach Leśnych

Żelbetowa, naziemna wiata garażu podziemnego, mieszcząca doświetlenie i wentylację wnętrza, w budynku przy ul. 3 Maja 27-31

Żelbetowa, naziemna wiata garażu podziemnego, mieszcząca doświetlenie i wentylację wnętrza, w budynku przy ul. 3 Maja 27-31
Zbiorczy zsyp na śmieci z wlotem na balkonie  w kamienicy przy ul. Abrahama
Zbiorczy zsyp na śmieci z wlotem na balkonie w kamienicy przy ul. Abrahama

Opracowanie tekstu i zdjęcia: Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków

  • ikonaOpublikowano: 03.09.2020 13:04
  • ikona

    Autor: Karolina Szypelt (k.szypelt@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 04.09.2020 11:10
  • ikonaZmodyfikował: Małgorzata Omachel - Kwidzińska
ikona