Cegły ceramiczne wypalane były od średniowiecza, z gliny występującej w wielu miejscach na terenie Pomorza. Wykorzystywano je przez stulecia do murowania ścian różnych budynków. Najstarsze w Gdyni przykłady zastosowania cegieł to średniowieczne mury kościoła św. Michała Archanioła na Oksywiu i gotyckie prezbiterium kościoła św. Mikołaja na Chyloni. Z cegieł zbudowano też ponad sto lat temu domy wiejskie wsi Gdynia, w tym dom Abrahama, a także zabudowania innych wsi włączonych już dawno w obszar miasta: Wielkiego Kacka, Małego Kacka, Oksywia i Obłuża. Czerwone cegły były jednocześnie wykończeniem elewacji tych budynków. W XIX w. na terenie obecnej Gdyni znajdowało się kilka cegielni, z których najbardziej znana była w Kolibkach. W architekturze okresu międzywojennego czerwone cegły jako wykończenie elewacji, wykorzystywano bardzo rzadko w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej. Do wyjątków w śródmieściu Gdyni należą Dom Rybaka i Dom Marynarza Szwedzkiego. Natomiast szeroko wykorzystywano takie wykończenie w budynkach portowych, nawet tych najbardziej nowoczesnych. Czerwone, ceglane elewacje są charakterystycznym elementem wyglądu wielu budynków z lat 30. XX w. terenu portu, gdzie nawet w tych o nowoczesnej żelbetowej konstrukcji stosowano ceglane dekoracyjne płaszczyzny. Cegły ceramiczne, jako dekorację elewacji, zastosowano też w niektórych budynkach sakralnych, nawiązując w ten sposób do architektury średniowiecznej. Magazyn długoterminowy H przy ul. Polskiej 17 z konstrukcją żelbetową i wypełnieniem z czerwonych cegieł. Detal elewacji magazynu długoterminowego H przy ul. Polskiej 17 Budynek w Zespole Łuszczarni Ryżu przy Nabrzeżu Indyjskim, kompozycja elewacji z poziomych pasów wykończonych cegłami i jasnym tynkiem. Chłodnia portowa przy ul. Polskiej 20 z konstrukcją żelbetową i elewacjami wykończonymi cegłami. Detale ceglane na elewacji Chłodni portowej przy ul. Polskiej 20. D. Dom Marynarza Szwedzkiego, ob. Konsulat Kultury przy ul. Jana z Kolna 25, fragment ceglanej elewacji od podwórza. D. Dom Marynarza Polskiego, ob. Dom Rybaka przy ul. Jana z Kolna 27, kompozycja elewacji złożona z pionowych pasów wykończonych cegłami oraz jasnym tynkiem. Budynek firmy "Bananas" przy ul. Polskiej 21. Kościół parafialny pw. Św. Antoniego Padewskiego przy ul. Ujejskiego 40 na Wzgórzu św. Maksymiliana. Elewacja klasztoru franciszkanów przy ul. Ujejskiego 40 z wejściem do kaplicy. Kościół garnizonowy pw. Matki Boskiej Częstochowskiej przy ul. Śmidowicza 45a na Oksywiu. Opracowanie tekstu: Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków. Zdjęcia: Bartłomiej Ponikiewski Opublikowano: 08.10.2020 12:46 Autor: Karolina Szypelt (k.szypelt@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 09.10.2020 12:13 Zmodyfikował: Karolina Szypelt