W latach 30. XX w. jednym ze szczególnie cenionych materiałów elewacyjnych były płytki okładzinowe, najczęściej ceramiczne. Materiały produkowano w kolorze żółtym i brązowym o różnych odcieniach, a dla uzyskania większej plastyczności kontrastowano je często z inną barwą spoin. W architekturze modernistycznej płytki tego rodzaju zazwyczaj układano rzędami w układzie prostokąta pionowego, a dużo rzadziej poziomo w sposób mający imitować układ wiązania cegieł. Płytki stosowane w architekturze modernistycznej Gdyni występują w dwóch głównych rozmiarach. Większymi i szerszymi płytkami licowano większe płaszczyzny elewacji, płytkami węższymi obkładano mniejsze części budynku, np. filary, obramienia, lizeny itd. Ich mniejsza powierzchnia pozwalała na lepsze dopasowanie do różnego rodzaju krzywizn występujących na detalach architektonicznych. Ze względu na dużą trwałość płytki ceramiczne stosowano też chętnie tylko na wybranych fragmentach elewacji szczególnie narażonych na wpływ czynników atmosferycznych, uszkodzenia i zabrudzenia, takich jak np. cokoły, portale lub przejścia bramne.W Gdyni żółte płytki ceramiczne wykorzystano tylko w kilku budynkach – wykończono nimi elewacje frontowe dwóch kamienic w Śródmieściu i ściany trzech willi jednej na Kamiennej Górze i dwóch w Orłowie. Płytki brązowe wykorzystywano z kolei w bardzo wielu miejscach, ale do licowania jedynie wybranych fragmentów budynku, najczęściej dolnych partii elewacji.Płytki ceramiczne są bardzo trwałe i obecnie po wielu latach największym problemem konserwatorskim jest odspajanie oryginalnych płytek od lica elewacji i trudność w pozyskaniu analogicznego materiału do ewentualnych uzupełnień. W ostatnim czasie pracom konserwatorskim poddano część elewacji willi na Kamiennej Górze oblicowanej żółtymi i brązowymi płytkami ceramicznymi (patrz „Ratusz” nr 1426). Na prace konserwatorskie przy elewacjach budynków historycznych w tym oblicowanych płytkami ceramicznymi można uzyskać dotacje z budżetu miasta. Więcej informacji na ten temat: www.gdynia.pl/zabytki/dotacje.Elewacja willi w Orłowie oblicowane żółtymi płytkami ceramicznymi skontrastowanymi z ciemnymi spoinami, elewację w latach 2007-2008 poddano pracom konserwatorskim.Detal elewacji willi w Orłowie, węższymi płytkami oblicowano okrągłe słupy strefy wejściowej, widoczne czarne spoiny z drobnym białym kruszywem.Elewacja budynku firmy „Bananas” przy ul. Polskiej 21, brązowe płytki ceramiczne zastosowano w strefach wejściowych, zestawiając je z czerwonymi cegłami licowymi.Strefa wejścia do budynku mieszkalnego ZUS przy ul. 3 Maja 22-24, brązowymi płytkami oblicowano ściany w podcieniu i cokół.Kamienica przy skwerze Kościuszki 16, żółtymi płytkami oblicowano całą płaszczyznę elewacji.Portal części mieszkalnej budynku przy ul. Legionów, brązowymi płytkami oblicowano również elewacje pawilonu sklepowego.Zestawienie płytek żółtych i brązowych na elewacji jednej z williFragment cokołu budynku na Grabówku oblicowany brązowymi płytkami z jasnymi spoinami.Willa w Orłowie z elewacjami oblicowanymi żółtymi płytkami.Opracowanie tekstu: Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków. Zdjęcia: Biuro MKZ i Bartłomiej Ponikiewski Opublikowano: 22.10.2020 12:02 Autor: Karolina Szypelt (k.szypelt@gdynia.pl)