Społeczeństwo

Kampania społeczna „STOP!”  - czas na debatę

Kampania społeczna

Kampania społeczna "STOP" prowadzona jest przez gdyński samorząd i Komendę Miejską Policji

Jakie metody stosują oszuści działający metodą na tzw. wnuczka, jak się przed nimi bronić oraz rosnąca skala tego typu przestępstw w Gdyni – to m.in. tematy debaty społecznej, która w czwartek, 27 lutego, odbędzie się w ramach ogólnogdyńskiej kampanii społecznej „STOP!”, mającej przeciwdziałać zorganizowanej przestępczości wobec gdyńskich seniorów.
 
Niemal każdego dnia do funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w Gdyni docierają sygnały o oszustwach tzw. metodą na wnuczka – lub próbach ich dokonania. Mechanizm jest podobny: do seniora dzwoni osoba podająca się np. za wnuczka, policjanta, funkcjonariusza CBA i – w zależności od przybranej tożsamości – opowiadając nieprawdziwą historię o rzekomym zagrożeniu manipuluje seniorem tak, że ten decyduje się na przekazanie nieznanym osobom swoich oszczędności. Rekordowe wyłudzenia sięgają setek tysięcy złotych.

Z analizy naszych danych wynika, że w minionym 2019 roku liczba oszustw metodą „na wnuczka” czy na „policjanta” wzrosła o 40 procent w porównaniu do roku 2018. Natomiast od 1 stycznia do 19 lutego 2020 roku popełniono w Gdyni pięć oszustw oraz 20 usiłowań tego typu przestępstw – informuje mł. insp. Sławomir Pachura, komendant miejski policji w Gdyni. – Bez wątpienia mamy tu do czynienia ze strukturami przestępczymi, działającymi jednak w specyficzny sposób, których celem jest senior. W wyniku dokonanych oszustw metodą na „policjanta” w 2020 roku seniorzy utracili łącznie  309 000 złotych oraz 100 euro. Wierzymy w profilaktykę, edukację i informację, dlatego wraz z gdyńskim samorządem zainicjowaliśmy kampanię społeczną „STOP!” na rzecz przeciwdziałania zorganizowanej przestępczości wobec gdyńskich seniorów. W jej ramach w czwartek, 27 lutego, organizujemy z Pomorskim Parku Naukowo -Technologicznym Gdynia społeczną debatę. Do udziału zapraszamy oczywiście samych seniorów, ale również przedstawicieli miejskich instytucji, służb mundurowych, sądu i prokuratury oraz banków. Chcemy podzielić się naszą wiedzą i doświadczeniem, ale też posłuchać innych. Zachęcam do uczestnictwa każdego zainteresowanego.

Podczas debaty, która odbędzie się w godz. 10:00–13:00 w Sali Morskiej PPNT Gdynia (al. Zwycięstwa 96/98), przedstawiciele Komendy Miejskiej Policji w Gdyni powiedzą o rosnącej skali oszustw na terenie Gdyni, a psychologowie z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej - o metodach działania oszustów. Będzie czas na dyskusję i wspólne zastanowienie się, jakie jeszcze wspólne działania podejmować, by skutecznie zapewniać seniorom bezpieczeństwo.

Ogólnogdyńska kampania społeczna „STOP!” rozpoczęła się w grudniu 2019 r. Do seniorów w całym mieście trafiły już materiały informacyjne. W styczniu funkcjonariusze policji odwiedzali gdyńskie przedszkola, by o problemie rozmawiać z babciami i dziadkami uczestniczącymi np. w przedstawieniach organizowanych z okazji ich święta. Byli obecni podczas zorganizowanego 27 stycznia przez Gdyńskie Centrum Sportu Dnia Aktywnego Seniora oraz 8 lutego na Urodzinach Gdyni w Gdynia Arena. 10 i 17 lutego funkcjonariusze Wydziału Prewencji KMP w Gdyni odwiedzili seniorów w Dziennym Domu Pomocy Społecznej przy ul. Maczka. Policjanci biorą też udział w spotkaniach z mieszkańcami, organizowanych przez rady dzielnic.

- Policyjne statystyki są niepokojące dlatego ważne jest, by o oszustwach metodą na tzw. wnuczka mówić jak najwięcej i wszędzie. W kampanię zaangażowały się miejskie instytucje, włączyli się radni dzielnic. Spotkania jak to, które 27 lutego odbędzie się w Pomorskim Parku Naukowo -Technologicznym, chcemy organizować dla różnych grup mających na co dzień kontakt z seniorami, np. dla urzędników miejskich – zapowiada Andrzej Bień, pełnomocnik prezydenta Gdyni ds. bezpieczeństwa. – Przeszkolimy też samych seniorów, bo to kluczowe by wiedzieli jak się zachować, gdy zadzwoni do nich fałszywy wnuczek czy policjant, i by przekazywali tę wiedzę dalej. Ale chcemy dotrzeć nie tylko do seniorów. Z założenia, odbiorcą kampanii społecznej jest każdy z nas, więc chcemy, by w ostrzeganie, informowanie, uwrażliwianie na zagrożenie oszustwami zaangażowali się wszyscy gdynianie. Nasze wiedza i czujność mają kolosalne znaczenie. Jeśli będziemy umieli rozpoznać zagrożenie, będziemy umieli zareagować. Chcemy też apelować do wszystkich, którzy w swoich rodzinach mają osoby w wieku senioralnym, aby pozostawali w częstym i bliskim kontakcie ze sobą, by rozmawiali w rodzinie o istniejących zagrożeniach i interesowali się sprawami swoich bliskich – to najlepsza i najskuteczniejsza profilaktyka.

Jak manipulują oszuści?

  • sprawcy wykorzystują to, co w seniorach najcenniejsze: ufność, chęć niesienia pomocy,
  • rozluźniły się więzi międzyludzkie, także w rodzinie. Oszuści tak kierują rozmową, byśmy mogli uwierzyć, że rozmawiamy z dawno nie widzianym czy nie słyszanym krewnym.
  • oszuści wykorzystują fakt, że często seniorzy to osoby schorowane. Zdarza się, że czegoś nie dosłyszą.
  • zdarza się, że seniorzy wstydzą się, że czegoś nie wiedzą czy nie rozumieją – zwłaszcza, gdy ktoś prosi o pomoc. Nawet najbliższym nie mówią, że ktoś do nich zadzwonił, że podjęli decyzję pod wpływem chwili. Zwłaszcza gdy okazuje się, że zniknęły oszczędności całego życia.
  • oszuści budują w rozmowie zaufanie, wymieniając nazwę np. instytucji czy służb, które rzekomo reprezentują. Po tym pojawia się chwila napięcia, padają słowa – klucze: więzienie, kłopoty, ofiara, pomoc i zastrzeżenie, by nikomu o sytuacji nie mówić. Osoba jest manipulowana, by podjęła decyzję natychmiast.

Jak skutecznie ostrzegać przed oszustami?

  • podając przykłady oszustw nie mówmy, że historia wydarzyła się gdzieś w Polsce, ale że w naszym mieście, że dotyczy kogoś znajomego,
  • podkreślajmy, że nigdy nie wolno podejmować decyzji „na już”. Gdy ktoś każe seniorom szybko wypłacić pieniądze, podpisać umowę czy przekazać gotówkę powinni skontaktować się z kimś, o kim wiedzą, że zawsze odbierze telefon. Dobrze, by listę z nazwiskami i numerami zaufanych osób – w tym dzielnicowego - senior miał tuż obok telefonu.
  • dobrze, by sąsiedzi mieli swoje numery telefonów i w razie potrzeby od razu do siebie dzwonili,
  • bardzo ważna jest systematyczność edukowania, informowania, ostrzegania,
  • bardzo ważne, byśmy o przypadkach oszustw i sposobach na ich uniknięcie mówili wszyscy, bo każdy z nas obraca się w innym środowisku. Każdy z nas może dać się oszukać - niezależnie od wieku, wykształcenia, miejsca pracy.

Jak poznać oszusta?

  • osoba, z którą rozmawiasz przez telefon przekonuje Cię, że jest kimś bliskim; informuje, że natychmiast potrzebuje pieniędzy – i się rozłącza,
  • dostajesz kolejny telefon od osoby przedstawiającej się jako policjant,
  • przekonuje Cię, że osoba, z którą poprzednio rozmawiałaś to oszust i musisz pomóc w jego schwytaniu,
  • zostajesz proszony o pilne przekazanie pieniędzy potrzebnych do schwytania oszusta,
  • jeśli rozmówca zaproponuje Ci, byś potwierdził jego tożsamość jako policjanta dzwoniąc na numer 112 pamiętaj, by się rozłączyć. Wybierając w trakcie rozmowy 112 będziesz wciąż rozmawiać z tą samą osobą.

Jak zareagować po takim telefonie?

  • nie przekazuj pieniędzy ani nie podpisuj dokumentów,
  • zadzwoń do osoby bliskiej lub pod inny znany Ci numer telefonu,
  • powiadom Policję:
- Komenda Miejska Policji w Gdyni
ul. Portowa 15; tel. interwencyjny 997; tel. oficera dyżurnego 58 662 12 22
- Komisariaty Policji w Gdyni:
Śródmieście, ul. Waszyngtona 11; tel. 58 662 11 55
Redłowo, ul. Korczaka 1a ; tel. 58 662 12 55
Chylonia, ul. Owsiana 5; tel. 58 662 13 55
Karwiny, tymczasowy adres: ul Korczaka 1a (Redłowo); tel. 58 662 14 55
Oksywie, ul. Zielona 17B; tel. 58 662 15 55
Witomino, ul. Chwarznieńska 4; tel. 58 662 16 55

Osoby wyłudzające przez telefon pieniądze najczęściej podają się za:

  • policjanta
  • wnuczka
  • innego członka rodziny
  • funkcjonariusza CBŚ
  • funkcjonariusza CBA
  • pracownika poczty / ZUS / prokuratury / ABW

Powody, dla których oszuści domagają się przekazania pieniędzy:

  • wypadek samochodowy / zatrzymanie przez policję
  • atak hakerski / zagrożenie pieniędzy trzymanych w banku
  • dochodzenie w sprawie wyłudzeń / akcja policyjna
  • pożyczenie pieniędzy / kłopoty finansowe
  • zakup akcji
  • przelew środków z konta
  • uzyskanie danych do konta

Zasady ograniczonego zaufania:

  • Policja nigdy nie prosi o przekazanie pieniędzy i nigdy nie dzwoni z takim żądaniem. Po takiej rozmowie natychmiast zadzwoń na znany Ci numer telefonu i opowiedz o sytuacji,
  • w takich bądź podobnych sytuacjach nigdy nie wręczaj nikomu pieniędzy, nie podpisuj żadnych dokumentów,
  • nie zaciągaj kredytów na cel, którego nie znasz,
  • nie wypłacaj ze swojego konta żadnych oszczędności i nie przekazuj ich obcym, którzy twierdzą, że Twoje konto jest zagrożone,
  • nie przekazuj pieniędzy osobom, które telefonicznie podają się za Twoich krewnych,
  • nie przekazuj informacji na swój temat osobom nieznajomym,
  • nie otwieraj drzwi do mieszkania osobom, których nie znasz,
  • żądaj identyfikatora od odwiedzających Cię pracowników instytucji.

  • ikonaOpublikowano: 24.02.2020 09:29
  • ikona

    Autor: Aleksandra Dylejko (a.dylejko@lis.gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 24.02.2020 14:11
  • ikonaZmodyfikował: Małgorzata Omachel - Kwidzińska
ikona