Społeczeństwo

Miasto gotowe na zimowe wsparcie dla osób bezdomnych

O gdyńskim systemie wsparcia osób bezdomnych mówili Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji oraz Marcin Kowalewski, kierownik Centrum Reintegracji i Interwencji Mieszkaniowej MOPS w Gdyni // fot. Aleksander Trafas

O gdyńskim systemie wsparcia osób bezdomnych mówili Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji oraz Marcin Kowalewski, kierownik Centrum Reintegracji i Interwencji Mieszkaniowej MOPS w Gdyni // fot. Aleksander Trafas

Miejsca w noclegowniach, schroniskach i ogrzewalni; specjalne patrole wyruszające w teren, gdy temperatura spada poniżej zera, ale przede wszystkim szyty na miarę indywidualnych potrzeb plan dający realną szansę na wyjście z bezdomności. W okresie zimowym Gdynia wzmaga, prowadzone konsekwentnie od 20 lat i przez cały rok, wsparcie osób bezdomnych.

„Najpierw mieszkanie” – tak brzmi główna zasada i filar gdyńskiego programu „Utrecht”. W pierwszej kolejności działanie koncentruje się na zapewnieniu osobie bezdomnej bezpiecznego miejsca przebywania, a w następnej - proponuje się jej rozpoczęcie pracy nad rozwiązaniem problemów stojących za bezdomnością.

- Indywidualne programy wychodzenia z bezdomności realizujemy w Gdyni od roku 2001. Oczywiście, wsparcie instytucjonalne jest ważne, ale w reintegracji najważniejsze jest, by osobie borykającej się z bezdomnością i chcącej zmienić swoje życie dać realny wpływ na tę zmianę – podkreśla Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji. – Po dwudziestu latach działań w tym obszarze mogę stwierdzić, że dziś jesteśmy w stanie zaoferować pomoc każdej osobie, która powie: „znów chcę mieć dom”. Nie ma ku temu przeszkód, bo wprowadziliśmy do polityk miejskich potrzebne zapisy.



Takie podejście to m.in. efekt oceny skuteczności wcześniej prowadzonych działań. Systemowa praca z osobami bezdomnymi rozpoczęła się w Gdyni 20 lat temu, w roku 1999. Wówczas opierała się na tzw. drabince: zapewnieniu w pierwszej kolejności miejsca w noclegowni, później w schronisku, skąd można było przeprowadzić się do mieszkania chronionego, i wreszcie – do samodzielnego.

W roku 2009 schroniska sprofilowano, w zależności od problemów osób bezdomnych.

Prawdziwa rewolucja rozpoczęła się jednak w roku 2015, wraz z projektem „Utrecht”, dla którego inspiracją był projekt społeczny realizowany w tym mieście oraz metoda pracy „housing first” – najpierw mieszkanie. W pierwszej kolejności osobie bezdomnej zapewnia się miejsce bezpiecznego pobytu. Może to być pokój czy mieszkanie wynajęte na wolnym rynku przy finansowym udziale gminy. Przebywająca w nim osoba, przy wsparciu pracowników Centrum Reintegracji i Interwencji Mieszkaniowej MOPS w Gdyni realizuje kontrakt - samodzielnie określony i własnoręcznie spisany plan zmiany swojego życia.

- Nie chcemy poprawiać warunków życia osób bezdomnych poprzez budowanie dla nich kolejnych placówek, ale właśnie poprzez ponowne włączanie ich w życie społeczeństwa – podkreśla wiceprezydent Michał Guć. - Po czterech latach realizacji projektu „Utrecht” w wynajętych pokojach lub mieszkaniach zamieszkały 203 rodziny, 55 rodzin kontynuuje udział w procesie usamodzielniania, 60 rodzin usamodzielniło się całkowicie, a 56 rodzin nie korzysta ze wsparcia. „Utrecht” wymaga pewnego rodzaju wysiłku ze strony uczestników – 32 rodziny wróciły do schronisk – ale jest szansą na realną zmianę. Nie chcemy zaburzać tych działań akcjami doraźnymi, które mogą utwierdzać w przekonaniu, że bezdomność to nie taki całkiem zły sposób na życie, bo zawsze się znajdzie ktoś, kto bezwarunkowo pomoże.

Liczba przebywających w Gdyni osób bezdomnych spada. W lutym tego roku, gdy przeprowadzono badanie socjodemograficzne Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w naszym mieście przebywały 344 osoby bezdomne: mniej o 81 niż w roku 2017 i o 173 mniej niż w roku 2015.

- Zapotrzebowanie na miejsca w schroniskach zmalało o prawie 80. W roku 2018 zamknęliśmy Tymczasowy Ośrodek Opiekuńczy przy ul. Chwarznieńskiej, trwa wygaszanie placówki przy Fredry – informuje wiceprezydent Michał Guć. – Tzw. bezdomność uliczna nie jest w Gdyni dotkliwym problemem. Od 2006 roku w mieście pracują streetworkerzy. Regularnie odwiedzają osoby bezdomne w miejscach, w których one przebywają. Te odwiedziny, rozmowy mogą być przyczynkiem do zmiany, ale mają też charakter prewencyjny. Umożliwiają szybką interwencję, gdy zagrożone może być ludzkie życie lub zdrowie. Gdynia jest miastem na tyle niedużym, a system reagowania działa na tyle skutecznie, że jesteśmy w stanie w krótkim czasie każdą osobę potrzebującą pomocy przewieźć do odpowiedniego miejsca.

To ważne zwłaszcza w okresie późnojesiennym i zimowym, gdy niskie temperatury mogą zagrozić osobom przebywającym w miejscach niemieszkalnych (ich zestawienia są na bieżąco uaktualniane). W teren wyruszają wówczas specjalne wspólne patrole pracowników MOPS Gdynia (streetworkerów) Straży Miejskiej i policji. Ich intensywność uzależniona jest od pogody. Odbywają się codziennie, jeśli przez dłuższy czas utrzymują się niskie temperatury.

5 i 6 grudnia 2019 r. w Gdyni, podobnie jak w innych miastach na Pomorzu, odbędzie się 10. badanie socjodemograficzne osób bezdomnych, organizowane przez Pomorskie Forum na Rzecz Wychodzenia z Bezdomności.
 
Zima 2019 – 2020. Tu szukaj pomocy
W Gdyni koordynacją działań związanych z pomocą osobom bezdomnym zajmuje się Centrum Reintegracji i Interwencji Mieszkaniowej MOPS Gdynia: ul. Zygmunta Działowskiego 11, tel. 58 662 00 11, od poniedziałku do piątku w godz. 7.45 – 15.45,
e-mail: bezdomnosc@mopsgdynia.pl. Zgłaszające się tu osoby mają możliwość otrzymania kompleksowej pomocy, m.in: schronienia, posiłku, zasiłku celowego, porady prawnika oraz uczestnictwa w programach dających szansę wyjścia z bezdomności. 

Informacje o obecności osób bezdomnych i potrzebujących pomocy można przekazywać do:
* Centrum Reintegracji i Interwencji Mieszkaniowej MOPS Gdynia: ul. Zygmunta Działowskiego 11, tel. 58 662 00 11
* Miejskie Centrum Powiadamiania Ratunkowego: 112
* Straż Miejska: 986
* Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego: 987

Gdynia dysponuje dwoma schroniskami dla osób bezdomnych oraz noclegownią i ogrzewalnią:
* Zespół Opiekuńczy (Schronisko dla kobiet i mężczyzn), ul. Fredry 3, tel. 58 661 65 26 – 20 miejsc, kilkuosobowe pokoje, łazienki, stołówka. Schronisko prowadzone jest przez MOPS. Zapewnia całodobowy nocleg, wyżywienie, środki czystości, prowadzi kompleksową pracę socjalną.
* Stowarzyszenie Alter Ego – Schronisko dla rodzin, ul. Leszczynki 153, tel. 58 713 57 44 – ok. 40 miejsc - kilkuosobowe pokoje, łazienki, stołówka. Prowadzi je organizacja pozarządowa. Zapewnia całodobowy nocleg, wyżywienie, w miarę potrzeby środki czystości, odzież.
* Stowarzyszenie Alter Ego – noclegownia i ogrzewalnia, ul. Janka Wiśniewskiego 24, tel. 58 776 20 01 – 50 miejsc w noclegowani i 14 miejsc w ogrzewalni. Placówki prowadzone przez organizację pozarządową. Zapewniają interwencyjny nocleg, posiłek, możliwość kąpieli, w miarę potrzeb środki czystości, odzież.
 
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej podpisał też umowę ze schroniskami w Trójmieście i poza nim, do których w razie potrzeby kierowane są osoby bezdomne.
Gdynia dysponuje 124 miejscami dla osób bezdomnych, z miejscami objętymi umowami MOPS jest ich 284 (to minimalna liczba miejsc udostępnionych).

Galeria zdjęć

ikona Pobierz galerię
ikona