Nasza szkoła

 Ekologia

 Recykling

  Bałtyk

  Aforyzmy

  Linki

  Bibliografia

  Kontakt

 

MORZE BAŁTYCKIE - FAUNA I FLORA

 

Wpływ zasolenia na organizmy bałtyckie

Życie w Bałtyku jest ubogie. W naszych wodach spotykamy znacznie mniej gatunków niż w sąsiednim Morzu Północnym. Ponadto liczba gatunków zmniejsza się w miarę przesuwania się od Kattegatu do zatok: Fińskiej i Botnickiej. Jest to efekt spowodowany niższym zasoleniem.

 

Liczba gatunków fauny dennej w Bałtyku w zależności od zasolenia wody.
   
Duży zakres zasolenia wód bałtyckich (1-30‰) pozwala na występowanie w nich różnych grup organizmów, od słodkowodnych do morskich. Najliczniejszą grupą roślin i zwierząt w Bałtyku są gatunki morskie o dużej tolerancji na zmiany zasolenia (np. dorsz, śledź, krewetka), mniej liczne są gatunki typowo słonawowodne (np. podwój, niektóre kiełże). W wodach przybrzeżnych i wysłodzonych zatokach występują gatunki słodkowodne (np. okoń, płoć, błotniarka).
Liczba gatunków słodkowodnych,słonawowodnych
i morskich w zależności od zasolenia.


 


dorsz

podwój

okoń

Niskie zasolenie Bałtyku uniemożliwia życie wielu gatunkom morskim, dlatego też w naszym morzu nie spotykamy np. szkarłupni czy głowonogów, które są bardzo wrażliwe na zmiany zasolenia (organizmy stenohalinowe). Do życia w Bałtyku przystosowały się tylko te rośliny i zwierzęta morskie, które mają duże zdolności adaptacyjne i mogą bytować w dużym zakresie zasolenia (organizmy euryhalinowe). Jednak nawet one musiały "wprowadzić" pewne modyfikacje, pozwalające im przeżyć w tym środowisku. Przykładowo część gatunków morskich występuje w Bałtyku w głębszej, przydennej warstwie wód nawet wówczas, jeśli ich naturalnym siedliskiem w Morzu Północnym są przybrzeżne płycizny (unikają w ten sposób wysłodzonej wody powierzchniowej). Zjawisko to określane jest mianem submergencji, czyli zagłębiania się. Niska wartość zasolenia Bałtyku sprawia również, że niektóre zwierzęta osiągają znacznie mniejsze rozmiary niż ich krewniacy w sąsiednim Morzu Północnym.

Mya arenaria - Małgiew piaskołaz
Mytilus edulis - Omułek jadalny

Mieszkańcy Bałtyku

Mimo że w Bałtyku nie ma imponującej liczby gatunków roślin i zwierząt, stanowi on interesujący ekosystem. W jego skład wchodzi kilka zasadniczych grup środowiskowych:

Fitoplankton - mikroskopijne organizmy roślinne (glony) biernie unoszące się w prześwietlonej warstwie toni wodnej. W fitoplanktonie Bałtyku stwierdzono obecność ponad 700 gatunków - dominują: okrzemki, bruzdnice oraz sinice.
 
Fitobentos - rośliny porastające dno morskie. W Bałtyku w skład roślinności osiadłej wchodzą zielenice (np. gałęzatka, taśma), brunatnice (np. morszczyn), krasnorosty (np. widlik, rozróżka) i rośliny kwiatowe (np. trawa morska).
 
Zooplankton - organizmy zwierzęce mniej lub bardziej biernie unoszące się w toni wodnej. W skład tej grupy wchodzą zarówno zwierzęta jednokomórkowe, jak i wielokomórkowe organizmy o złożonej budowie: wrotki, skorupiaki oraz dorastające do kilkudziesięciu centymetrów średnicy meduzy - chełbia modra i bełtwa. Ponadto w zooplanktonie Bałtyku licznie występują larwy ryb, wieloszczetów oraz mięczaków.
 
Zoobentos - zwierzęta żyjące na dnie morskim. Wśród fauny dennej Bałtyku dominują przedstawiciele małży (np. omułek, sercówka, rogowiec bałtycki, piaskołaz), skorupiaków (np. pąkla, kiełż, podwój, garnela, krewetka), ślimaków (np. wodożytka), wieloszczetów (np. nereida) oraz skąposzczetów. Najbardziej zróżnicowane zespoły denne spotkać można na płytkim dnie kamienistym.
 
Nekton - duże zwierzęta, aktywnie pływające w toni wodnej. Należą do nich ryby oraz ssaki morskie.
W Bałtyku spotykamy 26 gatunków ryb morskich oraz kilka gatunków ryb słodkowodnych i dwuśrodowiskowych. Ponadto żyją tu 4 gatunki ssaków morskich. Są to: foka szara, foka obrączkowana i foka pospolita oraz przedstawiciel waleni - morświn.