Mija 81 lat od wybuchu powstania w getcie warszawskim. Był to największy zbrojny zryw Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwsze miejskie powstanie w okupowanej Europie. Społeczność żydowska żyła również w Gdyni, dlatego nasze miasto przyłączyło się do obchodów tej ważnej rocznicy. Po zakończeniu uroczystości jej uczestnicy rozdawali na gdyńskich ulicach żonkile pamięci. 19 kwietnia 1943 roku warszawscy Żydzi podjęli walkę zbrojną z Niemcami. Kierowała nimi chęć odwetu i zadania wrogowi jak największych strat. Dla uczczenia tej ważnej rocznicy oraz ofiar powstania w Gdyni zorganizowano oficjalne uroczystości. Odbyły się one przy tablicy u zbiegu ulic Żwirki i Wigury oraz Słowackiego, która jest poświęcona pamięci społeczności żydowskiej. Wzięli w nich udział m.in. parlamentarzyści, samorządowcy, przedstawiciele Marynarki Wojennej i stowarzyszeń żydowskich, a także gdyńscy nauczyciele i uczniowie. Przemówienia okolicznościowe wygłosili Joanna Zielińska – przewodnicząca Rady Miasta Gdyni oraz Jakub Szadaj – przewodniczący gdańskiego oddziału Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów. – Powstanie trwało do 15 maja 1943 roku, ale należy wspomnieć, że było to pierwsze powstanie żydowskie nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Przy tej okazji warto powiedzieć o sytuacji Żydów w Gdyni. Przed wybuchem II wojny światowej społeczność żydowska w Polsce liczyła 2 mln. Największe skupiska były w Warszawie, Łodzi, a mniejsze – w Białymstoku, Radomiu, we Lwowie i w wielu innych miastach Polski. Gdyńska społeczność była nieduża, bo ok. około 5 tysięcy osób. W roku szkolnym 1936-1937 rozpoczęła działanie w Gdyni Żydowska Szkoła Rybacka. Kształciły się tam osoby, które miały pojechać na teren obecnego Izraela i założyć kibuc. Łącznie to było 77 osób – 60 chłopców i 17 dziewcząt. Uczyli się nie pływania, łowienia ryb, ale też biologii i zoologii, oceanografii, budowy silników, łodzi i statków. Stojąc przy tej tablicy, która pokazuje nam, ile osób zostało zamordowanych w Gdyni, musimy oddać cześć i pamiętać o tragedii całego narodu oraz o tym, iż naród ten był bardzo silnie związany z nami – mówiła Joanna Zielińska, przewodnicząca Rady Miasta Gdyni.– Tamte czasy były okropne, ale Żydzi walczyli wszędzie. Mój wujek zginął w powstaniu warszawskim, a drugi w powstaniu w getcie. Chciałbym też przypomnieć postać doktora Korczaka, który w getcie i obozie opiekował się dziećmi. I razem z nimi poszedł do gazu. To był heroizm. Dziękuję władzom Gdyni, że możemy tu dzisiaj mówić o tym i upamiętnić bohaterów z tamtych czasów – dodał Jakub Szadaj, przewodniczący gdańskiego oddziału Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów. Była też wspólna modlitwa. A na koniec uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty przed tablicą pamiątkową. Uroczystości uświetniła wojskowa asysta honorowa. Akcja „Żonkile” Ważnym elementem każdej rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim jest akcja społeczno-edukacyjna „Żonkile”. Organizuje ją Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. 19 kwietnia na ulicach stolicy rozdawane są papierowe żonkile. Te kwiaty są symbolem pamięci. Marek Edelman – jeden z Żydów, który przeżył powstanie i wojnę – składał je co roku przed pomnikiem Bohaterów Getta w Warszawie.Uczestnicy gdyńskich uroczystości przenieśli akcję na ulice Gdyni – rozdawali żonkile przechodniom.Uczniowie gdyńskich szkół wręczający mieszkańcom żonkile pamięci (fot. Magdalena Czernek)Akcji od początku towarzyszy hasło „Łączy nas pamięć”, które podkreśla siłę wspólnoty, znaczenie solidarności i potrzebę dialogu ponad podziałami. Nosząc żonkila, pokazujemy, że łączy nas pamięć o walczących, a także około 50 tys. ukrywających się w ruinach getta cywilach w 1943 roku. Muzeum zachęca też do publikowania zdjęć żonkili w mediach społecznościowych. Należy przy tym pamiętać o hashtagach: #ŁączyNasPamięć oraz #AkcjaŻonkile, a także o oznaczeniu profilu @polinmuseum. Galeria zdjęć Pobierz galerię Marynarze z wieńcami oraz trębacz i werblista podczas uroczystości z okazji 81. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie W gdyńskich uroczystościach z okazji 81. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim wzięli udział m.in. poseł Rafał Siemaszko oraz Elżbieta Raczyńska - radna miasta, Joanna Zielińska - przewodnicząca Rady Miasta Gdyni oraz radny Gdyni Zenon Roda (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie Uczniowie gdyńskich szkół uczestniczyli w uroczystościach z okazji 81. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie Joanna Zielińska - przewodnicząca Rady Miasta Gdyni przemawiająca podczas uroczystości z okazji 81. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie W gdyńskich uroczystościach z okazji 81. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim wzięli udział m.in. (od lewej) przedstawiciele Marynarki Wojennej, kantor Karol Kołodziej, radny miasta Zenon Roda, Marek Rutka oraz radna Elżbieta Raczyńska (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie Jakub Szadaj – przewodniczący gdańskiego oddziału Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów przemawiający podczas uroczystości z okazji 81. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie Przedstawiciele gdańskiego oddziału Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów składający kwiaty przed tablicą poświęconą pamięci społeczności żydowskiej w 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie Gdyńscy samorządowcy wraz z Markiem Rutką składający kwiaty przed tablicą poświęconą pamięci społeczności żydowskiej w 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie Przedstawicielki ZSP nr 3 w Gdyni składające kwiaty przed tablicą poświęconą pamięci społeczności żydowskiej w 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie Posterunek honorowy przy tablicy u zbiegu ulic Żwirki i Wigury oraz Słowackiego, która jest poświęcona pamięci społeczności żydowskiej (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie Uczniowie i nauczyciele z gdyńskich szkół z żonkilami pamięci (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie Uczniowie i nauczyciele z gdyńskich szkół oraz poseł Rafał Siemaszko wręczający mieszkańcom żonkile pamięci (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie Uczniowie gdyńskich szkół z żonkilami pamięci (fot. Magdalena Czernek) Pobierz zdjęcie Warunki pobierania Wszelkie prawa do zdjęć lub grafik prezentowanych w ramach portalu, należą do Prowadzącego portal lub do podmiotów z nim współpracujących i podlegają ochronie prawnej. Prowadzący portal zezwala na kopiowanie i przedstawianie utworów jedynie w celach niekomercyjnych oraz pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci i zachowaniem kontekstu tematu, do którego zostało wykorzystaneprzez redakcję gdynia.pl. Opublikowane materiały powinny zawsze zawierać źródło, czyli adres strony www.gdynia.pl. Na publikowanie utworów w innych celach wymagana jest zgoda właściciela strony czyli Prowadzącego portal. Opublikowano: 19.04.2024 14:56 Autor: Magdalena Czernek (m.czernek@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 19.04.2024 15:48 Zmodyfikował: Agnieszka Janowicz