Zabytki Gdyni

Orłowo

09.09.2006

Zespół dawnej wsi i letniska Orłowo.

Prawdopodobnie już w średniowieczu istniała u ujścia rzeki Kaczej przystań rybacka. Na początku XIX w. powstał tu zajazd Jana Adlera. W okresie międzywojennym nastąpił szybki rozwój kąpieliska. Najważniejsze budynki zespołu to dawny dom zdrojowy (Kurhaus), dawny zajazd Adlershorst (Adlerówka) z I połowy XIX w., obecnie Liceum Plastyczne. W zespole zabytkowym znajduje się też domek, w którym w 1920 r. przebywał Stefan Żeromski, obecnie jest tu siedziba Towarzystwa Przyjaciół Orłowa.

Na terenie Orłowa znajdują się liczne wille i pensjonaty o interesującej historii i architekturze.


Kilka z nich zostało uznanych za zabytki:




Dawny zajazd Adlerówka
z I poł. XIX w.,
obecnie Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych, ul. Orłowska 7



















Dawny Dom Kuracyjny
ul. Orłowska 2
powstały ok. 1904 r.,
















Willa "Weneda"
ul. Przebendowskich 1
















Willa
ul. Inżynierska 111

dom z lat 1936-37 zbudowany wg projektu Narcyza Obryckiego.













Pensjonat "Gryf"
z 1932 r.
ul. Przemysława 6














Zespół dworsko-parkowy w Małym Kacku
ul. Folwarczna
Obecny pałac powstał w XVIII w i przebudowany został w XIX w., utrzymany jest w formach neogotyckich. W zespole zwraca uwagę ośmioboczny budynek Ptaszarni, usytuowany niegdyś na środku dziedzińca. Część posiadłości została rozparcelowana na początku XX w. i zabudowana domami jednorodzinnymi. Zabudowa otoczona jest parkiem z cennymi gatunkami drzew. Dzika część parku tzw. Zwierzyniec oddzielona została od reszty ciągiem ul. Wrocławskiej. W pałacu mieści się obecnie I Liceum Ogólnokształcące. Zespół wpisany został do rejestru zabytków w 1946 r. jako pierwszy gdyński obiekt







Dawna osada rzemieślnicza Mały Kack













Tradycja osadnicza tego miejsca sięga przełomu XIV i XV w. był tu wówczas młyn wodny. Osada rzemieślnicza powstała w 2 połowie XVI w. Obecnie zespół składa się z kościoła parafialnego Matki Boskiej Bolesnej, zabudowań domu młynarza (z 2 poł. XIX w.), budynków dawnych szkół ewangelickiej i katolickiej, domu mieszkalnego i budynku gospodarczego. Kościół powstał po ostatniej wojnie. Wcześniej był tu kościół o konstrukcji szkieletowej. Prezbiterium obecnego kościoła pochodzi prawdopodobnie jeszcze z XVI w.






Zespół pałacowo-parkowy Kolibki
al. Zwycięstwa 291
Pierwsza wzmianka o Kolibkach pojawiła się w dokumencie z 1323 r. Początkowo był tu folwark rycerski, który w XVII przekształcił się w rezydencję szlachecką należącą m.in. do Wejherów, Radziwiłłów, Sobieskich i Przebendowskich. Obecny pałac powstał ok. 1830 r. i razem ze stajnią z II poł. XIX należy do najcenniejszych budynków zespołu.

• Opublikowano: 09.09.2006 00:00
• 

  Autor: Małgorzata Aleksiak ()