Komunikaty dla mediów

Woda w fontannach znów płynie

Najstarsza gdyńska fontanna na skwerze Kościuszki, fot. Kamil Złoch

Najstarsza gdyńska fontanna na skwerze Kościuszki, fot. Kamil Złoch

Cieszą oko połyskującymi w słońcu kroplami, niosą ukojenie szumem wody, dają ochłodę w upalne dni, oczyszczają powietrze. Sezon na miejskie fontanny zaczął się w majówkę i potrwa do końca października.


Fontanny – mała architektura, która towarzyszy naszej cywilizacji niemal od zarania. W Mezopotamii powstawały od 3 tysiąclecia p.n.e., w starożytnej Grecji pojawiły się w VI wieku p.n.e., wykonane z kamienia i marmuru. W Rzymie w pierwszym wieku n.e. działało 39 monumentalnych fontann czerpiących wodę z akweduktów. Słowo fontanna wywodzi się z łaciny, od słów font, fontis, co oznacza źródło.

Od starożytności ich podstawowa funkcja się nie zmieniła. Umieszczane w ogrodach, parkach, na miejskich placach i pałacowych dziedzińcach służyły ozdobie. Lecz dziś o dobroczynnym działaniu tryskającej wody wiemy więcej. Fontanny schładzają i oczyszczają powietrze, usuwając z niego pył, ruch wody w wodotrysku ujemnie jonizuje atmosferę, a jej szum zagłusza miejski hałas. Wszystko to znacząco poprawia samopoczucie ludzi, tworząc klimat do relaksu i wypoczynku.

Fontanny w Gdyni


Choć Gdynia do starożytnego Rzymu równać się nie może, to i tu mieszkańcy znajdą ukojenie przy szemrzącej wodzie. Pod opieką Zarządu Dróg i Zieleni w Gdyni znajdują się trzy fontanny, w których na wiosnę sprawdzana jest szczelność systemu, uruchamiany jest układ sterowania oraz regulowany strumień wody w zależności od warunków pogodowych – np. siły wiatru. Dzięki tym działaniom, a także całorocznej konserwacji, tradycyjnie w okolicach majówki woda zaczyna ponownie płynąć z miejskich fontann. W minionych dniach długiego majowego weekendu fontanny przyciągały mieszkańców i turystów i jak zawsze stanowiły wdzięczny temat fotografii.

Fontanna na skwerze Kościuszki. Fot. Anna Jędrzejewska
Fontanna na skwerze Kościuszki sfotografowana w majówkę. Fot. Anna Jędrzejewska / Gdynia w obiektywie


Najstarsza w mieście, prawie pięćdziesięcioletnia fontanna stoi na skwerze Kościuszki. Powstała w latach 70. XX wieku na podstawie projektu Bogusława i Łukasza Rogińskich. Betonowe „kielichy” o różnej wysokości znają wszyscy gdynianie i turyści. Pojawiały się one na tysiącach fotografii i dziś już wyblakłych pocztówek. W 2013 roku obiekt przeszedł remont i małą metamorfozę w ramach festiwalu Gdynia Design Days. Od tego czasu zdobią go ręcznie formowane szklane płytki, tworzące mozaikę. Autorką nowej koncepcji „kielichów” jest Edyta Barańska, projektantka i szefowa studia Edyta Barańska Design w PPNT. Projekt odnowienia fontanny został omówiony z jej współtwórcą Łukaszem Rogińskim, który doczekał się także tablicy upamiętniającej przy swoim dziele. Wokół odnowionej fontanny kwitną miejskie rabaty.

Fontannie na pl. Kaszubskim przygląda się para Kaszubów z ławeczki - pomnika. Fot. Kamil Złoch
Fontannie na pl. Kaszubskim przygląda się para Kaszubów z ławeczki - pomnika. Fot. Kamil Złoch

Znacznie młodsza jest fontanna na placu Kaszubskim. Jej popularność wiąże się z nietypową architekturą – fontanna pozbawiona jest basenu, w którym gromadzi się opadająca woda. W uruchomionej w 2017 roku fontannie typu „dry-plaza” tryskająca z 30 dysz na wysokość 2 metrów woda spada bezpośrednio na chodnik, który zastępuje lustro wody. Dodatkowy atrakcyjny element pojawia się o zmierzchu, gdy fontannę oświetlają wielobarwne reflektory LED.

Choć obie fontanny wyposażone są w urządzenia do uzdatniania wody i kuszą, by w letnie, upalne dni ochłodzić się w ich zdroju, to nie powinno się wody z fontanny ani pić ani w niej kąpać. Przepływ wody z fontannach odbywa się w obiegu zamkniętym.

Gejzer fontanny na stawie na Obłużu tryska na wysokość nawet 7 metrów. Fot. Kamil Złoch
Gejzer fontanny na stawie na Obłużu tryska na wysokość nawet 7 metrów. Fot. Kamil Złoch

Trzecia i najmłodsza fontanna pod opieką ZDiZ znajduje się na stawie przy skwerze Ireny Kwiatkowskiej na Obłużu. Ta „pływająca fontanna” powstała w 2019 roku z inicjatywy i środków Rady Dzielnicy Obłuże. Za dnia umieszczona na stawie fontanna wygląda bardzo naturalnie, jak gejzer wyrzucający wodę na wysokość 7 metrów, zaś wieczorem - bajkowo, oświetlona różnokolorowymi światłami, sterowanymi zegarem astronomicznym.

Czwartą fontanną w Gdyni zawiaduje Agencja Rozwoju Gdyni. Mieści się ona w drugiej części, powstającego wciąż Parku Centralnego. Uruchomiona wczesną jesienią 2020 roku instalacja projektu Arch Deco składa się z kilkudziesięciu dysz wodnych i mgielnych, wyrzucających wodę na wysokość 2 metrów w cyklu 10 minut. Wkomponowana została pomiędzy plac zabaw, skatepark i siłownię zewnętrzną. Wieczorem podświetlana jest kolorowymi iluminacjami.

Fontanna w Parku Centralnym. Fot. Kamil Złoch
Fontanna w Parku Centralnym. Fot. Kamil Złoch

Kolejna fontanna powstała z okazji 100-lecia Uniwersytetu Morskiego w Gdyni. Częścią celebrowanego w 2020 roku jubileuszu było uruchomienie na placu przed gmachem uczelni fontanny. Jej 44 dysze znajdują się w żelbetowej niecce, a cała instalacja zajmuje blisko 50 m kw. Plac był wcześniej zaniedbany i służył głównie jako parking. Teraz cieszy studentów, wykładowców i mieszkańców.

Fontanna przed gmachem Uniwersytetu Morskiego w Gdyni. Fot. Monika Kozioł / Gdynia w obiektywie
Fontanna przed gmachem Uniwersytetu Morskiego w Gdyni. Fot. Monika Kozioł / Gdynia w obiektywie


Na małą, starą fontannę otoczoną ławeczkami i drzewami natkniemy sie też obok Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Orłowie; a na nowiutką, pośród niedawno zbudowanych przez Hossę bloków mieszkalnych przy pl. Unii. Znając dobroczynny wpływ wody na ludzi i klimat, można się spodziewać, że fontann będzie w mieście przybywać.

Galeria zdjęć

ikona Pobierz galerię
  • ikonaOpublikowano: 05.05.2023 05:49
  • ikona

    Autor: Przemysław Kozłowski (p.kozlowski@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 05.05.2023 11:48
  • ikonaZmodyfikował: Przemysław Kozłowski
ikona