1414 (1114) 2020-06-19 - 2020-06-25

Gdyńskie konserwacje – praktyczny informator – cz. 5 – Sienie i korytarze

W architekturze różnych okresów, strefy wejściowe budynków publicznych i wielorodzinnych domów mieszkalnych to przestrzenie wspólne o reprezentacyjnym charakterze. W wielu budynkach, zachowane do dziś historyczne elementy wyposażenia sieni i korytarzy, zadziwiają starannością wykonania i różnorodnością rozwiązań plastycznych, pomimo tego, że w Gdyni jako powstającym mieście, stosowano raczej oszczędne rozwiązania.

W pierwszych latach budowy miasta Gdyni wystrój stref wejściowych był jeszcze stosunkowo skromny, chociaż niepozbawiony ogromnej dbałości o detale. Stosowano łatwo dostępne w tamtym czasie materiały, często o kontrastowych zestawieniach faktur i barw. Wszystkie elementy wnętrza, takie jak posadzki, wykończenie ścian i drobne elementy użytkowe stanowiły zawsze spójną estetycznie i kompozycyjnie aranżację.
Szczególną wagę przywiązywano do oryginalnie zakomponowanych posadzek z różnych materiałów, w tym z płytek ceramicznych, naturalnego kamienia lub lastryka, czyli powierzchni ze szlifowanego sztucznego kamienia w bardzo rozmaitych wzorach i kolorach.
Dolne partie ścian wykańczano szczególnie starannie w celu zapewnienia trwałości i podniesienia estetyki wnętrza. Stosowano ceramiczne, szkliwione płytki (nawet o bardzo żywych kolorach np. żółtych, pomarańczowych i błękitnych), płyty kamienne, sztuczny kamień (lastryko), a w wersji skromniejszej wyprawy z tynku i malowanie farbami, mające imitować szlachetne okładziny kamienne. W niektórych budynkach zastosowano również wykończenia drewniane.
Ważną rolę odgrywały też inne detale użytkowe takie jak grzejniki, lampy, wycieraczki, skrzynki na listy i tablice informacyjne, które dziś stanowią często przykłady znakomitego wzornictwa i nowoczesnych rozwiązań technicznych.
Zachowane historyczne wnętrza, w tym wystrój stref wejściowych budynków zabytkowych stanowią ważną część dziedzictwa architektonicznego miasta. Nawet jeżeli ich elementy są nieco zniszczone lub uszkodzone warto dołożyć starań i podjąć się ich renowacji lub miejscowego uzupełnienia braków, doceniając tradycyjne rzemiosło i pierwotny, autentyczny wystrój wnętrza.

Strefa wejściowa w kamienicy przy skwerze Kościuszki 14, dolne partie ścian wykończone ceramicznymi pomarańczowymi płytkami z wykończeniem z białym paskiem.

Strefa wejściowa w kamienicy przy skwerze Kościuszki 14, dolne partie ścian wykończone ceramicznymi pomarańczowymi płytkami z wykończeniem z białym paskiem.

Strefa wejściowa w kamienicy przy ul. Portowej 3, dolne partie ścian wykończone ceramicznymi błękitnymi płytkami z wykończeniem z czarnym paskiem, posadzka zakomponowana z czarno-białych płytek tzw. gorsecików.
Strefa wejściowa w kamienicy przy ul. Portowej 3, dolne partie ścian wykończone ceramicznymi błękitnymi płytkami z wykończeniem z czarnym paskiem, posadzka zakomponowana z czarno-białych płytek tzw. gorsecików.

Strefa wejściowa w czynszowym domu wielorodzinnym przy ul. Słupeckiej 9, posadzka wykonana z lastryka, przed drzwiami kompozycja z gorsecików, na ścianie historyczna skrzynka na listy.
Strefa wejściowa w czynszowym domu wielorodzinnym przy ul. Słupeckiej 9, posadzka wykonana z lastryka, przed drzwiami kompozycja z gorsecików, na ścianie historyczna skrzynka na listy.

Strefa wejściowa w kamienicy przy ul. Świętojańskiej 122, dolne partie ścian oraz posadzka wykonana z lastryka, po obu stronach także dekoracyjne, aluminiowe poręcze.
Strefa wejściowa w kamienicy przy ul. Świętojańskiej 122, dolne partie ścian oraz posadzka wykonana z lastryka, po obu stronach także dekoracyjne, aluminiowe poręcze.

Fragment strefy wejściowej w kamienicy przy ul. 10 Lutego 5, w dolnej partii ścian dwukolorowe lastryko, posadzka utworzona z barwnych płytek tzw. irysków.
Fragment strefy wejściowej w kamienicy przy ul. 10 Lutego 5, w dolnej partii ścian dwukolorowe lastryko, posadzka utworzona z barwnych płytek tzw. irysków.

Fragment strefy wejściowej w kamienicy przy ul. Bema 15, dolne partie ścian oraz posadzka wykonana z lastryka o intensywnych kolorach.
Fragment strefy wejściowej w kamienicy przy ul. Bema 15, dolne partie ścian oraz posadzka wykonana z lastryka o intensywnych kolorach.

Fragment strefy wejściowej w kamienicy przy ul. Abrahama 37, dolne partie ścian wykończone kamiennymi płytami.
Fragment strefy wejściowej w kamienicy przy ul. Abrahama 37, dolne partie ścian wykończone kamiennymi płytami.


Opracowanie tekstu i zdjęcia: Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków i B. Ponikiewski

  • ikonaOpublikowano: 18.06.2020 13:07
  • ikona

    Autor: Karolina Szypelt (k.szypelt@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 18.06.2020 13:21
  • ikonaZmodyfikował: Karolina Szypelt
ikona