1414 (1114) 2020-06-19 - 2020-06-25

Tydzień Profilaktyki: Czym jest profilaktyka uzależnień?

Tydzień Profilaktyki Uzależnień to coroczny czas, w którym gdyńskie organizacje pomocowe oferują specjalne aktywności, organizują wydarzenia i warsztaty, przypominając jednocześnie o dbaniu o swoje zdrowie fizyczne, psychiczne oraz o uważności na własny dobrobyt. Ale czym właściwie jest profilaktyka uzależnień i zachowań ryzykownych?
Tydzień Profilaktyki to taki moment w roku, w którym warto uściślić, czym jest owa profilaktyka. Można przyjąć, że profilaktyka to odpowiednie działanie, które ma na celu zapobieganie pojawianiu się lub rozwojowi niekorzystnego zjawiska, w konkretnej społeczności. Jest też jednym ze sposobów reagowania na rozmaite zjawiska społeczne, które oceniane są jako szkodliwe i niepożądane – np. dyskryminacji czy poniżania. Ocena skłania do traktowania takich zjawisk w kategoriach zagrożeń i podejmowania wysiłków w celu ich eliminacji lub choćby ograniczania. Obecnie wyróżnia się trzy poziomy profilaktyki:
Profilaktyka uniwersalna – są to działania kierowane do wszystkich, bez względu na stopień ryzyka rozwoju problemów ze zdrowiem psychicznym, na jakie narażone są poszczególne osoby.
Profilaktyka selektywna – to działania adresowane do jednostek lub grup osób, które są w stopniu wyższym niż przeciętny narażeni na rozwój problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych.
Profilaktyka wskazująca – te działania ukierunkowane są na jednostki szczególnie zagrożone rozwojem problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych z powodu uwarunkowań biologicznych, psychologicznych czy społecznych lub u których rozpoznano już pierwsze symptomy zaburzeń.
Tematem tegorocznego Tygodnia Profilaktyki Uzależnień są „relacje, które chronią”, w tym miejscu warto zaznaczyć, że relacje często wychodzą poza obszar rodzinny, mogą to być np. relacje przyjacielskie, zawodowe, partnerskie, a także relacja terapeutyczna. To właśnie zdrowa i autentyczna relacja jest tym najbardziej skutecznym elementem profilaktyki. Bowiem dobre relacje można określić, jako takie, w których jest miejsce na swobodne wyrażanie emocji i potrzeb, a to w efekcie dostarcza wsparcia oraz buduje poczucie bezpieczeństwa.
Mianem skutecznej profilaktyki określa się wszelkie te działania, które eliminują lub redukują wpływ znaczących czynników ryzyka. Osłabiają bądź kompensują zagrożenia poprzez działanie czynników chroniących. Oznacza to, że konstruowanie programów profilaktycznych powinno być oparte na wiedzy o czynnikach ryzyka i mechanizmach ich osłabiania lub kompensowania. Kontrolowanie czynników ryzyka jest tym co odróżnia profilaktykę od promocji zdrowia, socjalizacji i wychowania. Warto zaznaczyć, że szereg atrakcyjnych inicjatyw nie ma wydźwięku profilaktycznego, do działań profilaktycznych nie zalicza się: festynów, pikników, turniejów sportowych, oglądania objazdowych spektakli teatrzyków i pokazów profilaktycznych, pogadanek, spotkań z osobami uzależnionymi i innych jednorazowych akcji, ponieważ nie ma dowodów, że eliminują, redukują lub kompensują one istotne czynniki ryzyka.
Chcecie wiedzieć więcej o profilaktyce uzależnień?
Na portalu www.zdrowagdynia.pl znajdziecie więcej informacji i materiałów profilaktycznych.

  • ikonaOpublikowano: 18.06.2020 10:38
  • ikona

    Autor: Karolina Szypelt (k.szypelt@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 18.06.2020 10:50
  • ikonaZmodyfikował: Karolina Szypelt
ikona