9 września - Światowy Dzień FAS/FASD. Jak wspiera Gdynia?

Specjaliści są zgodni co do tego, że sformułowanie „bezpieczna dawka alkoholu” nie istnieje w przypadku kobiet w ciąży. Przypominamy o tym dziś, 9 września, w Światowym Dniu FASD. Dziś także mija 15 lat od uruchomienia w Gdyni Punktu Diagnozy i Terapii FAS.

FAS (tłum. płodowy zespół alkoholowy) – to szereg zaburzeń u dzieci, których matki spożywały alkohol, będąc w ciąży. Natomiast FASD (tłum. spektrum poalkoholowych wrodzonych zaburzeń rozwojowych) określa szerszy zakres nieprawidłowości, które są wywołane działaniem alkoholu w okresie prenatalnym. Tylko zachowanie abstynencji przez kobietę w ciąży eliminuje ryzyko wystąpienia FAS lub FASD u dziecka.

Dzieci z FASD są narażone na wiele schorzeń. Wśród tych widocznych można wymienić m.in. dysmorfię twarzy czy tzw. małogłowie. U dzieci zmagających się z wrodzonymi zaburzeniami poalkoholowymi mogą też wystąpić trudności z koncentracją, myśleniem przyczynowo-skutkowym lub dostosowywaniem się do norm społecznych. Dzieci mogą mieć również problemy z koordynacją ruchową i zapamiętywaniem informacji. M.in. z tego powodu mogą być narażone na trudności w szkole, nie tylko z nauką, ale również z prawidłowym nawiązywaniem relacji. Niestety, takim dzieciom niejednokrotnie przypina się łatkę leniwych czy też niedostosowanych.

W Gdyni potrzebę wsparcia dzieci z zaburzeniami poalkoholowymi dostrzeżono już 15 lat temu. W 2010 roku otwarto pierwszy w skali kraju, finansowany ze środków samorządu, Punkt Diagnozy i Terapii FAS. Działał przy ul. Wejherowskiej 65, w Zespole Placówek Specjalistycznych. W 2016 r. przekształcono go w funkcjonujące do dziś Gdyńskie Centrum Diagnozy i Terapii FASD.

Od początku jego działalności postawiono ponad 600 diagnoz, z których 316 sklasyfikowano jako FASD. W Centrum odbywa się również praca z terapeutami i rehabilitacja dzieci ze zdiagnozowanym płodowym spektrum zaburzeń alkoholowych. Poza diagnostyką bardzo ważne jest przekazywanie informacji na temat FASD. Pracownicy Centrum prowadzą szkolenia, grupy wsparcia i promują wiedzę na temat płodowego spektrum alkoholowego. Tylko w pierwszym półroczu br. przeprowadzono sześć szkoleń w szkołach oraz placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

Centrum FASD współpracuje również z jednostkami Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, odpowiedzialnymi za wsparcie dziecka i rodziny oraz pieczę zastępczą. Trwa również interdyscyplinarna współpraca ze specjalistami usamodzielnienia. To tu, według specjalistów Centrum, jest obecnie najwięcej do zrobienia.

- Warto pamiętać o tym, że dzieci, u których zdiagnozowano FASD, dziś są nastolatkami lub osobami wkraczającymi w dorosłość – podkreśla dr. n. med. Agata Cichoń-Chojnacka, kierownik GCDiT FASD. Bez uznania na poziomie ogólnokrajowym tego, że FAS i FASD to niepełnosprawność, ci młodzi ludzie kończą 18 lat i zostają bez systemowego wsparcia. Część lepiej funkcjonujących osób będzie sobie w stanie poradzić, jednakże część pozostanie sama sobie, bez dostępu do systemowego wsparcia. Dopóki jednak brakuje ogólnokrajowych zmian, międzysektorowe, zharmonizowane działania mogą stanowić profilaktykę kryzysów psychicznych wśród tej grupy osób z FASD. Byłaby to też dla nich szansa na uniknięcie wykluczenia społecznego. Wspólne działania wielu podmiotów zwiększyłyby też szanse na skuteczne podjęcie aktywności zawodowej, a w konsekwencji uniezależnienie tych młodych ludzi od świadczeń finansowych z pomocy społecznej.

Dr n.med. Agata Cichoń-Chojnacka, kierownik Gdyńskiego Centrum Diagnozy i Terapii FASD (fot. archiwum prywatne)

Konferencja „Kierunek dorosłość - międzysektorowa współpraca wobec młodych dorosłych z FASD”

Współpraca na rzecz usamodzielniających się młodych ludzi z FASD będzie tematem organizowanej przez Centrum ogólnopolskiej konferencji „Kierunek dorosłość - międzysektorowa współpraca wobec młodych dorosłych z FASD”, 20 października w hotelu Mercure w Gdyni.

Celem konferencji jest wskazanie na konieczność kontynuowania kompleksowego wsparcia młodzieży i dorosłych z płodowymi szkodami poalkholowymi oraz współpracy edukacji, zdrowia, pomocy społecznej i sądownictwa. Prelegentami będą specjaliści z obszarów m.in. zdrowia, wymiaru sprawiedliwości czy edukacji. Rejestracja uczestników odbędzie się przy pomocy odnośnika, który zostanie udostępniony w najbliższym czasie.

Udział w wydarzeniu jest bezpłatny.