Miasto zamierza dołączyć do grona członków Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS. To lokalne stowarzyszenie międzynarodowej organizacji, która od 60 lat działa na rzecz m.in. promocji, konserwacji i ochrony najbardziej wartościowych zabytków oraz ścisłej współpracy ze światowymi instytucjami. Dla Gdyni to szansa na cenne doświadczenia związane m.in. z przygotowaniami do wpisania modernistycznego Śródmieścia na prestiżową listę UNESCO. Radni zdecydowali. Gdynia zaangażuje się w prace polskiego komitetu Czym zajmuje się ICOMOS? Udział w zebraniach, opinie, głosowania. Gdynia na konserwatorskich salonach Radni zdecydowali. Gdynia zaangażuje się w prace polskiego komitetu Decyzją gdyńskich radnych podczas sierpniowej sesji Rady Miasta Gdyni, miasto włączy się w prace organizacji, która zajmuje się na całym świecie szeroko pojętą ochroną zabytków i dziedzictwa kulturowego. Konkretniej: jej polskiego komitetu, który zrzesza ponad 220 lokalnych specjalistów w tej materii. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków (International Council on Monuments and Sites, czyli w skrócie: ICOMOS) ma status stowarzyszenia. Należą do niego już m.in. reprezentanci zamku w Malborku czy miast takich, jak wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Toruń, Kraków i Zamość.Do tego grona, uznając zaangażowanie w promocję i ochronę modernistycznej architektury, zaproszono także Gdynię. Miasto ma mieć w organizacji status tzw. członka wspierającego. Dzięki członkostwu w polskim komitecie dołączamy do organizacji, której działalność ma międzynarodowy zasięg. Otwiera to wiele dróg na ścieżce promocji gdyńskich zabytków i wyjątkowej, modernistycznej architektury, w tym m.in. w postaci wydarzeń naukowych i edukacyjnych, publikacji, wystaw, kampanii społecznych czy projektów konserwatorskich. Przede wszystkim możemy też liczyć na silne, merytoryczne wsparcie od specjalistów zajmujących się ochroną dóbr kultury. Będzie nam ono z pewnością potrzebne na drodze starań o wpisanie modernistycznego centrum miasta na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO – wyjaśnia Oktawia Gorzeńska, wiceprezydentka Gdyni. Więcej szczegółów w treści uchwały przyjętej przez Radę Miasta Gdyni – dostępna w Biuletynie Informacji Publicznej. Czym zajmuje się ICOMOS? Członkowie polskiego komitetu ICOMOS podczas tzw. Akademii Konserwatorskiej w Zielonej Górze latem tego roku (fot. PKN ICOMOS / facebook.com/pknicomos)Historia ICOMOS-u, czy międzynarodowej organizacji, sięga 1965 roku. Co ciekawe, powołano ją wprawdzie w Polsce (na Zamku Królewskim w Warszawie), ale od samego początku ta ekspercka organizacja ma swoją siedzibę w Paryżu. Obecnie w skali międzynarodowej to ponad 10 tysięcy zrzeszonych osób – konserwatorów, specjalistów w zakresie ochrony dziedzictwa, historyków i historyków sztuki, architektów, urbanistów, archeologów czy antropologów.Jednym z ich głównych zadań jest nie tylko rozpowszechnianie wiedzy dotyczącej ochrony i konserwacji zabytków, ale także współpraca z Międzynarodowym Centrum Konserwacji w Rzymie (ICCROM) czy bezpośrednie doradzanie UNESCO (Organizacji Narodów Zjednoczonych do sprawy Oświaty, Nauki i Kultury) w kwestiach dotyczących wpisów na wspomnianą prestiżową Listę Światowego Dziedzictwa.Międzynarodowa sesja ICOMOS w Paryżu w lipcu 2025 roku (fot. PKN ICOMOS / facebook.com/pknicomos)Upraszczając: to grupa ekspertów zajmujących się m.in. ochroną zabytków i ich promocją, a także konserwacją zabytkowych obiektów o wyjątkowym znaczeniu kulturowym. Opinie fachowców są brane pod uwagę przy ocenie szczególnych walorów konkretnych obszarów czy budynków z całego świata. Zajmują się tym krajowe, lokalne komitety, takie jak właśnie wspomniany PKN ICOMOS, do którego dołącza miasto Gdynia.Warto przypomnieć, że polski komitet już od lat współpracował z miastem, między innymi obejmując swoim patronatem naukowym kolejne edycje znanych już konferencji „Modernizm w Europie – modernizm w Gdyni”.Konferencja naukowa „Modernizm w Europie – modernizm w Gdyni” w 2021 roku. Wydarzenie regularnie jest obejmowane patronatem PKN ICOMOS (fot. Przemysław Kozłowski / Gdynia.pl / archiwalne) Udział w zebraniach, opinie, głosowania. Gdynia na konserwatorskich salonach Co dokładnie umożliwi Gdyni wspomniany status tzw. członka wspierającego w polskim komitecie ICOMOS? Przedstawiciel miasta będzie mógł dzięki temu między innymi: brać udział w zebraniach, odczytach czy konferencjach organizowanych przez to stowarzyszenie; zgłaszać opinie, wnioski czy postulaty skierowane bezpośrednio do władz polskiego komitetu; posiadać czynne i bierne prawo wyborcze do władz komitetu; brać udział (z głosem doradczym) w statutowych władzach komitetu. Poza członkami wspierającymi (tak, jak w przypadku Gdyni) w prace komitetu są zaangażowani także członkowie zwyczajni i honorowi.Statutowe zadania polskiego stowarzyszenia, które należy do ICOMOS, to chociażby popularyzowanie wiedzy na temat zasad i technik opieki nad zabytkami i miejscami zabytkowymi, współpraca na poziomie krajowym z przedstawicielami innych organizacji międzynarodowych, opiniowane działalności dotyczącej ochrony zabytków, typowanie i opiniowanie obiektów z Polski na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, podejmowanie kroków dla zapewnienia ich należytej ochrony czy integrowanie środowiska przez powoływanie komisji oraz grup roboczych związanych z ochroną zabytkowych budowli, zespołów architektonicznych i miejsc. Członkowie komitetu pracują społecznie.Warto przypomnieć, że najbliższe miesiące będą kluczowe, jeżeli chodzi o gdyński wniosek dotyczący wpisu modernistycznego Śródmieścia na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Miasto, jako jedyny polski reprezentant ubiegający się aktualnie o ten status, otrzymało wcześniej zalecenia dotyczące wniosku (sformułowane właśnie przez ICOMOS), których wypełnienie powinno otworzyć drogę do pozytywnego rozpatrzenia gdyńskiej aplikacji w 2026 roku. Potwierdzono wówczas m.in. wyjątkową wartość uniwersalną (tzw. OVU) zabytkowego obszaru w centrum Gdyni. Miasto do 1 lutego przyszłego roku ma czas na przekazanie wymaganych uzupełnień do wniosku. Opublikowano: 27.08.2025 10:34 Autor: Kamil Złoch (kamil.zloch@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 27.08.2025 15:38 Zmodyfikował: Jakub Winiewski