Co nowego

Opozycjoniści i represjonowani nie będą płacić za przejazdy

Prezydent Gdyni Aleksandra Kosiorek zapowiadająca wprowadzenie bezpłatnych przejazdów dla opozycjonistów z okresu PRL-u podczas konferencji prasowej (fot. Kamil Złoch)

Prezydent Gdyni Aleksandra Kosiorek zapowiadająca wprowadzenie bezpłatnych przejazdów dla opozycjonistów z okresu PRL-u podczas konferencji prasowej (fot. Kamil Złoch)

Działacze antykomunistyczni i osoby, które doświadczyły represji z powodów politycznych, będą mogły korzystać bezpłatnie z komunikacji miejskiej w Gdyni. Przejazdy bez konieczności zakupu biletu wejdą w życie wraz z symboliczną datą 13 grudnia – na znak solidarności z demokratyczną opozycją z czasów PRL-u. Skorzysta z nich każdy posiadacz ważnej legitymacji, niezależnie od miejsca zamieszkania.




Prezydent Gdyni Aleksandra Kosiorek podpisała zarządzenie, które zmienia obowiązującą taryfę ZKM-u Gdynia.



Zdjęcia i montaż: Sławomir Okoń

Z bezpłatnych przejazdów wszystkimi gdyńskimi liniami autobusowymi i trolejbusowymi będzie mógł skorzystać każdy posiadacz legitymacji działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych. Wśród samych mieszkańców Gdyni jest to szacunkowo kilkadziesiąt osób, a w skali całego kraju – około tysiąca.

Postanowiłam zwolnić działaczy opozycji antykomunistycznej, osoby represjonowane politycznie, z opłaty za przejazdy gdyńskimi autobusami i trolejbusami. Myślę, że to ważny sygnał z kolegium prezydenta kierowany do tych osób. Wysyłamy w ten sposób znak, że doceniamy ich działalność i ich pracę – mówiła Aleksanda Kosiorek, prezydent Gdyni.
 

Symboliczny gest w stronę opozycjonistów


Opozycjoniści z czasów PRL-u otrzymają takie uprawnienia od 13 grudnia tego roku. To nieprzypadkowa data – nawiązuje ona bezpośrednio do wprowadzenia stanu wojennego w 1981 roku, który znacznie nasilił represje i prześladowania wymierzone w demokratycznych opozycjonistów.

Przypomnijmy, że to także dzień, w którym w 1970 roku publicznie ogłoszono drastyczne podwyżki cen podstawowych produktów spożywczych – co stało się zapalnikiem dla późniejszej fali robotniczych protestów i krwawych wydarzeń Grudnia ’70 na ulicach Gdyni i Trójmiasta (w tym Czarny Czwartek).

Symboliczne uhonorowanie antykomunistycznych opozycjonistów i ofiar państwowych represji to gest w stronę wszystkich osób będących uczestnikami tamtych wydarzeń oraz tych, które przedkładały starania o wolność nad własne bezpieczeństwo. Okres PRL-u i aktywnego funkcjonowania opozycyjnych struktur jest ciągle żywy we wspomnieniach wielu mieszkańców Gdyni i często wiąże się z przykrymi, osobistymi historiami.

Gdynia tym samym dołącza do grona licznych polskich miast, które umożliwiły bezpłatne przejazdy antykomunistycznym działaczom. Na taki krok zdecydowały się do tej pory także m.in. Warszawa, Wrocław, Poznań, Elbląg czy Gdańsk.
 

Kto może uzyskać legitymację opozycjonisty?


Przypomnijmy: wspomniana legitymacja to dokument wydawany na wniosek zainteresowanej osoby przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Ma formę plastikowej karty z podstawowymi danymi osobowymi, a jej wzór określają wytyczne zawarte w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej


Wzornik legitymacji opozycjonisty, kształt plastikowej karty, flaga polski, tytuł "Legitymacja", symbol orła w tle
Wzór legitymacji opozycjonisty – awers dokumentu (źródło: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 sierpnia 2015 roku w sprawie odznaki honorowej i legitymacji dla działaczy opozycji antykomunistycznej lub osób represjonowanych z powodów politycznych)

Zgodnie z ustawą, mogą otrzymać ją osoby, które w okresie sięgającym od 1 stycznia 1956 roku do 4 czerwca 1989 roku (data pierwszych częściowo wolnych wyborów w Polsce) prowadziły przez co najmniej rok działalność w zorganizowanej strukturze (lub we współpracy z takimi strukturami) na rzecz respektowania politycznych praw człowieka lub na rzecz odzyskania przez Polskę suwerenności i pełnej niepodległości. Mowa o działaniach, które były wówczas zagrożone odpowiedzialnością karną.

Druga grupa uprawnionych to represjonowani – osoby, które od początku 1956 roku do 31 lipca 1990 roku m.in. przebywały w więzieniu lub ośrodku odosobnienia bądź odbywały służbę wojskową (zasadniczą lub czynną) przez powołanie z przyczyn politycznych. Dotyczy także osób, które doświadczyły represji ze strony państwa z powodu udziału w wystąpieniu wolnościowym – m.in. przez uszczerbek na zdrowiu w wyniku działań organów bezpieczeństwa, inwigilację, pozbawienie możliwości wykonywania zawodu, rozwiązanie umowy o pracę, relegowanie z uczelni czy status poszukiwanego listem gończym, oskarżonego lub skazanego.

Wymagane jest także dostarczenie dowodów, które potwierdzają te okoliczności – np. dokumentów, zaświadczeń, publikacji czy pisemnych oświadczeń świadków. Szczegółowe informacje o warunkach uzyskania statusu znajdują się w treści ustawy.

  • ikonaOpublikowano: 03.11.2025 13:10
  • ikona

    Autor: Kamil Złoch (kamil.zloch@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 03.11.2025 15:36
  • ikonaZmodyfikował: Jakub Winiewski
ikona

Najnowsze