Nauka

Rok na zdrowie, czyli jaki był 2023

Kolaż Mariusz Biernacik

Kolaż Mariusz Biernacik

Rok 2023 obfitował w wiele prozdrowotnych wydarzeń. Gdyńskie Centrum Zdrowia przygotowało wiele bezpłatnych form pomocy i edukacji w zakresie profilaktyki najczęściej występujących chorób, odbyło się również kilka ciekawych eventów dla dużych i małych mieszkańców. Nie brakowało także wsparcia dla seniorów..


Ubiegły rok doskonale pokazuje, że w Gdynia stawia na profilaktykę. Specjaliści z zakresu ochrony zdrowia starają się dotrzeć do mieszkańców w różnym wieku począwszy od dzieci, kończąc na seniorach. Z przeróżnych form pomocy mogą korzystać zarówno najmłodsi mieszkańcy Gdyni, kobiety, mężczyźni, ale także matki i kobiety w ciąży oraz seniorzy. Dzięki wsparciu Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci UNICEF, oferowane jest również wsparcie uchodźców w aklimatyzacji w Gdyni, monitorując sytuację i reagując na bieżące potrzeby. Gdyńskie Centrum Zdrowia nie zwalnia tempa i oferuje pomoc oraz edukację dla wszystkich zainteresowanych.
- W Gdyni kładziemy duży nacisk na profilaktykę, ponieważ często jest ona bardzo skuteczna i może znacząco podnieść jakość życia – mówi Bartosz Bartoszewicz, wiceprezydent Gdyni ds. jakości życia. - Staramy się, aby nasze programy adresowane były dla różnych grup wiekowych, począwszy od dzieci do seniorów. Twórcom naszych programów profilaktycznych przyświeca hasło „Lepiej zapobiegać niż leczyć”.

Jednym z najczęstszych problemów zdrowotnych ostatnich lat jest cukrzyca. W Gdyni staramy się propagować zdrowy styl życia i edukować już od najmłodszych lat, aby nie dopuścić do rozwoju choroby, która niesie za sobą szereg poważnych konsekwencji.
Podczas jubileuszowych X Dni Otwartych Funduszy Europejskich, po raz kolejny Gdyńskie Centrum Zdrowia zrealizowało „Program profilaktyki cukrzycy typu 2 na terenie powiatów gdyńskiego, wejherowskiego i puckiego", którego częścią jest edukacja i profilaktyka dla mieszkańców miasta. Konsultacje z dietetykiem, kontrola parametrów zdrowotnych, konkursy wiedzy o zdrowiu i strefa dla dzieci – to wszystko w ramach jednego wydarzenia. Pierwszym krokiem do wzięcia udziału w akcji było wypełnienie ankiety na stronie www.niecukrzymy.pl celem kwalifikacji na bezpłatne badanie przesiewowe. Osoby z wykrytym stanem przedcukrzycowym zostały objęte bezpłatnym programem zdrowotnym, który pomaga zwrócić uwagę na czynniki dotyczące znaczenia stylu życia w utrzymaniu i wzmacnianiu zdrowia.

Zdrowa i szczęśliwa mama to szczęśliwe dziecko

Mama z dzieckiem

Narodziny dziecka to ogromna zmiana w życiu każdej kobiety. Niejednokrotnie kobiety otrzymujące niedostateczne wsparcie zapadają na depresję poporodową. Według badań, choroba ta dotyczy co dziesiątej kobiety w Polsce, będącej w okresie okołoporodowym. Zarówno kobieta w ciąży, jak i mama małego dziecka, znajdzie w Gdyni bezpłatną pomoc, dzięki programowi „W sercu Gdyni serce mamy”, który obejmuje również szkolenie dla personelu medycznego, aby uwrażliwić go na potrzeby młodych matek. Nieleczona depresja może zagrażać życiu mamy, ale również rozwojowi i jakości życia małego dziecka, będącego pod opieką matki w złym stanie psychicznym. Te działania cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem, zarówno ze strony kobiet, jak i personelu medycznego.

Działania Gdyńskiego Centrum Zdrowia na rzecz kobiet w ciąży i mam, nie pomijają również uchodźców. Wśród przyszłych i nowych mam są również Ukrainki, które często pozostają bez wsparcia bliskich osób, jak i bez znajomości języka. To właśnie do nich adresowany jest najnowszy projekt realizowany w Gdyni ze wsparciem Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci UNICEF.
Przychodnia Medyczna Gdynia realizuje projekt, którego celem jest przygotowywanie kobiet ukraińskojęzycznych do porodu i opieki nad niemowlęciem. Wsparcie w formie spotkań indywidualnych i grupowych odbywa się stacjonarnie na terenie Gdyni lub online.

Zajęcia prowadzone są przez doświadczone położne, w przyjaznej atmosferze, w kameralnym gronie – maksymalnie 6 osób. Zajęcia odbywają się w języku polskim, ale istnieje możliwość, aby w spotkaniach uczestniczył tłumacz znający język ukraiński i rosyjski.
Dodatkowo Fundacja Zdrowiej oraz Centrum Medyczne Morska umożliwiły przyszłym mamom korzystanie z bezpłatnych konsultacji fizjoterapeutycznych. Pomoc fizjoterapeutyczna jest szczególnie ważna przed porodem. Może poprawić jego jakość, a także zapewnić zdecydowanie szybszy powrót do sprawności po porodzie.

Profilaktyka dla seniorów


Kolejną grupą, o którą szczególnie zadbano pod kątem zdrowia i jego profilaktyki, są gdyńscy seniorzy. Samorząd wraz z Gdyńskim Centrum Zdrowia zorganizował w ubiegłym roku spotkania edukacyjne, które miały pomóc osobom w starszym wieku efektywnie korzystać z dostępnych form wsparcia medycznego.
W ramach wydarzenia odbyły się konsultacje z pielęgniarką (pomiar ciśnienia, cholesterolu, cukru we krwi), dietetykiem, fizjoterapeutą, edukatorem farmakoterapii (prawidłowe zażywanie i łączenie leków) oraz ratownikiem medycznym (podstawy pierwszej pomocy, kiedy wezwać karetkę).Zainteresowani, mogli dowiedzieć się również jak zarezerwować wizytę u lekarza specjalisty, jak szukać najbliższych terminów.
Gdyńskie Centrum Zdrowia przygotowało dla naszych seniorów również spotkania z farmaceutą w ważnym obszarze wielolekowości. Jak podaje NFZ, aż 1/3 Polaków po 65 roku życia przyjmuje co najmniej 5 leków. Wielolekowość, czyli polipragmazja, to zażywanie co najmniej kilku leków jednocześnie. Świadomość, jakie farmaceutyki mogą ze sobą współpracować, a jakich połączeń należy się wystrzegać jest bardzo ważna. Szczególnie seniorzy, którzy często obciążeni są chorobami przewlekłymi, powinni zwracać uwagę na przyjmowane leki, konsultować wszelkie nowe wprowadzenia z lekarzem, istnieje bowiem wiele wykluczających się pod względem działania, a nawet bardzo szkodliwych dla zdrowia leków.
- Chcielibyśmy dotrzeć ze wsparciem do jak największej liczby seniorów, szczególnie teraz, jesienią i zimą, gdy aura nie zachęca do poszukiwań informacji na własną rękę i wędrówek po placówkach – mówi Anna Melki, dyrektor Gdyńskiego Centrum Zdrowia. - Konsultacje, które oferujemy to doskonała profilaktyka i dobra platforma wymiany informacji z profesjonalistami. Mam nadzieję, że nasi seniorzy znajdą na tych spotkaniach odpowiedzi na wszystkie swoje pytania.

Profilaktyka i walka z rakiem

Edukacja zdrowotna i świadomość zdrowotna mają również ogromne znaczenie w profilaktyce raka. Co roku Gdynia prowadzi szereg akcji związanych z profilaktyką onkologiczną skierowanych do różnych grup mieszkańców.



W marcu mieszkanki Gdyni w wieku od 50 do 69 lat mogły wykonać bezpłatne badanie mammograficzne realizowane w ramach finansowanego przez NFZ populacyjnego programu wczesnego wykrywania raka piersi. Z badania mogły skorzystać kobiety w podanym przedziale wiekowym, które są ubezpieczone i nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat lub otrzymały pisemne wskazanie do wykonania ponownego badania po 12 miesiącach, oraz takie, u których nie stwierdzono wcześniej zmiany nowotworowej piersi o charakterze złośliwym. Do tego celu posłużyła Mobilna pracownia mammograficzna (mammobus), w której można było skorzystać z bezpłatnych badań profilaktycznych, jak m.in. badań palpacyjnych, konsultacji ze specjalistami ze Szpitali Pomorskich, USG piersi. Podczas wydarzenia była także okazja do nauki i samobadania piersi oraz edukacji profilaktycznej, pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, poziomu glukozy we krwi i cholesterolu całkowitego, konsultacji dietetycznych wraz z analizą składu ciała.

Październik uznawany jest za Miesiąc Świadomości Raka Piersi. W trosce o zdrowie kobiet, Samorząd Gdyni kontynuował realizację „Programu profilaktyki raka piersi u mieszkanek Gdyni na lata 2022-2023”. W ramach inicjatywy przeprowadzono m.in. akcję „Zadbaj o siebie, sprawdź się na jesień”, która odbyła się w Centrum Riviera.

Listopad natomiast, to Międzynarodowy Miesiąc Walki z Męskim Rakiem. W tym roku w Gdyni odbyła się 14. edycja kampanii „Odważni Wygrywają”, którą organizuje fundacja „Gdyński Most Nadziei”. W jej ramach przygotowano szereg aktywności promujących profilaktykę nowotworową i zachowania prozdrowotne. Inicjatywa ma także zachęcać do samobadania przez mężczyzn. Organizatorem wydarzenia jest fundacja „Gdyński Most Nadziei”. Jednostka Wojskowa Formoza tradycyjnie zorganizowała wspólny trening sztuk walki na plaży Śródmieście.

Poprzedni rok obfitował również w szereg udogodnień dla Szpitala Morskiego im. PCK w Gdyni i Oddziału Onkologii Klinicznej. Wzbogacił się on o 9 pomp infuzyjnych służących do podawania chemioterapii pacjentom onkologicznym, którzy są leczeni systemowo w warunkach szpitalnych.
Od 12 czerwca 2023r. Poradnia Chirurgii Onkologicznej Szpitala Morskiego im. PCK uruchomiona została w nowej lokalizacji. Nowe pomieszczenia znajdują się w budynku nr 1 (wejście od ul. Huzarskiej). Z tej okazji Szpitale Pomorskie zorganizowały piknik zdrowotny, na którym odbyły się bezpłatne konsultacje ze specjalistami, ponadto była możliwość wykonania darmowych badań. W ramach pikniku zainteresowane osoby mogły skorzystać z porad z zakresu chirurgii onkologicznej oraz uzyskać porady dietetyczne. Odbyły się również badania skórne przy użyciu dermatoskopu oraz badania palpacyjne piersi. Nie zabrakło również informacji na temat samobadania piersi.

W trosce o najmłodszych mieszkańców



W listopadzie odbyła się druga edycja akcji "Dzień dla Zdrowia - w trosce o gdyńskie dzieci".
Zaplanowana na niedzielę inicjatywa przyciągnęła wielu chętnych do bezpłatnych badań i konsultacji z różnymi specjalistami. Do dyspozycji najmłodszych mieszkańców oraz ich rodziców były m.in. konsultacje: kardiologiczna, okulistyczna, ginekologiczna, psychiatryczna, stomatologiczna, fizjoterapeutyczna, psychologiczna, neurologopedyczna, dietetyczna oraz edukacja diabetologiczna. Można było również wykonać badania: EKG,USG jamy brzusznej,składu ciała, glikemii, cholesterolu, słuchu, optometryczne, wydolnościowe. Konsultacje wymagały wcześniejszej rejestracji i cieszyły się bardzo dużą frekwencją. W tego rocznej Inicatywie, która odbyła się w X Liceum Ogólnokształcącym, pojawiło się blisko 480 dzieci wraz z rodzicami.

W pierwszej połowie 2023 roku zakończyły się gdyńskie badania przeprowadzone na zlecenie Urzędu Miasta pn. „Używanie alkoholu i innych substancji psychoaktywnych wśród uczniów szkół ponadpodstawowych oraz młodych dorosłych w wieku 18-24 lata na terenie miasta Gdynia”.
- Wyniki badań wskazały dobitnie, że na przestrzeni lat nieustannie spada wiek inicjacji alkoholowej, narkotykowej i nikotynowej – mówi Anna Melki, dyrektor Gdyńskiego Centrum Zdrowia. - Do używania e-papierosów przyznaje się 36,4 procent 15-16 latków, alkohol piło 58,8 procent, natomiast marihuany próbowało 26,3 procent 15-16 latków. Najczęstszym wiekiem inicjacji jest 13-14 rok życia. Wyniki gdyńskich badań nie odbiegają od ogólnopolskich wyników, jednak mam pełną świadomość, że trzeba działać możliwie jak najefektywniej i zgodnie z głównymi założeniami profilaktyki - jak najwcześniej.

W odpowiedzi na zidentyfikowane poprzez badania zagrożenia powstał program „Wychowanie nie tylko fizyczne" Adresatami programu są wszystkie osoby pracujące z młodzieżą. Pierwsze szkolenia dla kadry pedagogicznej rozpoczęły się w październiku 2023.

Kolejny rok działa również „Program polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki i leczenia nadwagi i otyłości w populacji młodzieży w Gminie Miasta Gdyni. Kontynuacja na lata 2023 – 2024”. To kontynuacja na lata 2023-2024. Udział w nim finansowany był ze środków Gminy Miasta Gdyni przy wsparciu Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci UNICEF. Inicjatywa ma na celu pomoc gdyńskim dzieciom w odzyskaniu prawidłowej wagi ciała i nabycia nowych zdrowych nawyków.
Działania na rzecz profilaktyki chorób dziecięcych obejmują również konkursy dla szkół. Jedną z takich akcji był konkurs „Zdrowy małolata na lata” skierowany do uczniów szkół podstawowych. Zadaniem młodzieży było wymyślenie piosenki i teledysku o profilaktyce chorób zakaźnych i wirusie HPV. Dzięki temu uczniowie mieli okazję na poszerzenie wiedzy odnośnie zagrożeń związanych z zakażeniem wirusem HPV czyli wirusem brodawczaka ludzkiego oraz korzyści płynących ze szczepienia przeciw niemu. Przypomnijmy, ze human papillomavirus – ludzki wirus brodawczaka to niejednorodny wirus DNA, który wywołuje „brodawczaka”. Istnieje około 200 odmian wirusa HPV. Tylko typy HPV-16 i HPV-18 powodują około 70% wszystkich przypadków raka szyjki macicy.
- Gdynia od 15 lat proponuje darmowe szczepienia na HPV dla dziewcząt z określonych grup wiekowych. Pomimo tego, że wszystkie państwa UE od lat finansują podobne programy, Polska na ten krok zdecydowała się dopiero w 2023 roku. A to szczepienie może praktycznie w stu procentach uchronić przed rakiem szyjki macicy. Warto więc podnosić świadomość na temat profilaktyki i włączać się w inicjatywy chroniące zdrowie naszych dzieci – mówi Bartosz Bartoszewicz, wiceprezydent Gdyni ds. jakości życia.

...ale to nie wszystko

W ubiegłym roku powołano nowy skład Powiatowej Społecznej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych. Przewodniczy jej Bartosz Bartoszewicz, wiceprezydent Gdyni ds. jakości życia. Rada dba o wsparcie dla osób niepełnosprawnych w bardzo szerokim zakresie, między innymi zdrowotnym i psychologicznym, ale także obszarze aktywizacji zawodowej.

W kwietniu zeszłego roku w sali konferencyjnej Szpitala Morskiego im. PCK odbyło się spotkanie edukacyjne dla kobiet wymagających wsparcia uroginekologicznego „Kobiecość bez tabu”. Uczestniczki spotkania mogły m.in.: skorzystać z porad fizjoterapeutek, porozmawiać o kobiecych dolegliwościach oraz formach ćwiczeń mięśni dna macicy, dowiedzieć się o operacyjnym leczeniu obniżenia narządów miednicy mniejszej i dalszej rehabilitacji, a także problematyce rozejścia mięśnia prostego czy endometriozie. Dodatkowo można było porozmawiać z dietetyczką i psychologiem o diecie oraz wsparciu w chorobach ginekologicznych m.in. o tym, jak w tej sytuacji wyrażać myśli, emocje i swoje potrzeby.

Bardzo ważnym, zapoczątkowanym w ubiegłym roku działaniem informacyjnym, okazuje się również kampania społeczna “Odwołuję, nie blokuję”. Akcja zwraca uwagę na bardzo częste niepojawianie się pacjentów na umówionych wizytach lekarskich, bez wcześniejszego ich odwoływania. Umówione wcześniej konsultacje nie są uprzednio odwoływane, wraz z takim zachowaniem blokowane są terminy wizyt, dla osób mogących znajdować się w potrzebie. Według statystyk zawartych na stronie ogólnopolskiej kampanii w całej Polsce to ponad 17 milionów zmarnowanych terminów. Celem inicjatywy jest edukacja społeczeństwa w tym zakresie oraz wypracowanie karty dobrych praktyk, w której znajdą się rozwiązania ułatwiające kontakt z placówkami medycznymi i usprawniające proces rezygnacji z wizyty.

Gdyńskie Centrum Zdrowia zaprasza do śledzenia strony internetowej www.gcz.gdynia.pl oraz profilu społecznościowego na FB i zachęca do udziału w kolejnych programach i wydarzeniach prozdrowotnych oraz działaniach wspierających zdrowy styl życia, które będą realizowane w 2024.

Zdjęcia: Tomek Kamiński, Filip Śmigielski

  • ikonaOpublikowano: 09.01.2024 14:11
  • ikona

    Autor: Aneta Marczak (a.marczak@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 29.02.2024 08:51
  • ikonaZmodyfikował: Paweł Jałoszewski
ikona