Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni wzbogaciło się o wyjątkowy eksponat. Chodzi o jednostkę, która jako pierwsza została zaprojektowana i zbudowana w Stoczni Gdyńskiej. Zwodowana w 1931 roku motorówka „Samarytanka” dwa lata temu opuściła swoje miejsce przy rondzie Czechosłowacka, by stać się gwiazdą plenerowej ekspozycji Muzeum Marynarki Wojennej. Dziś symbolicznie podniesiono na niej muzealną banderę. To ogromny fragment morskiej historii z bardzo silnym gdyńskim akcentem, który zasługuje na godną ekspozycję. Mowa o motorówce sanitarnej „Samarytanka”, czyli pierwszej jednostce, którą zwodowano w nieistniejącej już Stoczni Gdyńskiej (pierwsza nazwa Stoczni Gdynia). Jej historia sięga dwudziestolecia międzywojennego i czasów, w których port w Gdyni przeradzał się z ambitnej wizji w tętniący życiem organizm.Motorówka sanitarna „Samarytanka” to jednostka stalowa, pełnopokładowa, o długości całkowitej sięgającej 15 metrów i szerokości 3,8 metra. Była pierwszą jednostką, którą zaprojektowano i zbudowano w Stoczni Gdyńskiej. Powstała na zlecenie Urzędu Morskiego, kiedy w 1930 roku pojawiła się potrzeba zbudowania motorówki na użytek portowego lekarza, który m.in. w ten sposób transportował chorych ze statków do specjalnego szpitala kwarantannowego na Babich Dołach. Ostatecznie budowa o symbolicznym numerze B-01 kosztowała 90 tysięcy złotych, co – jak na ówczesne czasy – stanowiło pokaźną sumę.Jak przystało na jednostkę pływającą, „Samarytanka” pokonała wichry i sztormy historii, by wreszcie zawinąć do bezpiecznego portu na wystawie plenerowej Muzeum Marynarki Wojennej. Dziś odbyła się uroczystość symbolicznego podniesienia muzealnej bandery i flagi Urzędu Morskiego na motorówce sanitarnej. Konferencja prasowa związana była z zakończeniem prac konserwacyjno-renowacyjnych jednostki, która znalazła docelową przystań na muzealnej ekspozycji plenerowej. Obok dyrekcji i pracowników muzeum w spotkaniu udział wzięli: Wiesław Piotrzkowski, dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni – instytucji, która zamówiła „Samarytankę” w 1929 r., a także przestawiciele Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – instytucji przekazującej jednostkę MMW, firmy Complex Jacht wykonującej prace szkutnicze oraz firmy Pronet Color – fundatora pokryw malarskich. Nasze miasto reprezentowała Przewodnicząca Rady Miasta Gdyni Joanna Zielińska, która nie kryje radości z nowej atrakcji dla mieszkańców i turystów: Osoby, które przychodzą i odwiedzają Muzeum Marynarki Wojennej, na ogół spodziewają się jednostek bojowych. Jednostek z armatami, ewentualnie innych artefaktów związanych z Marynarką Wojenną. Samarytanka nie pełniła takiej roli dla Polski, ale jest bardzo ważna w historii naszego miasta. A teraz, po wyremontowaniu, jest piękna i stanowi wielką atrakcję dla mieszkańców i turystów. Piękne sąsiedztwo: „Samarytanka” i „Batory”. Inny „Batory”, niż się spodziewamy. Za najbliższego sąsiada łódź ma bowiem również odrestaurowany kuter pościgowy „Batory”. „Samarytanka” – pierwszy statek zbudowany w gdyńskiej stoczni. Początek lat 30., statek sanitarny. Zwiększający się ruch w porcie, budujące się miasto – to wszystko wymagało, aby zabezpieczyć się przed epidemiami, przed chorobami zakaźnymi. I stąd „Samarytanka”, która członków załogi lub pasażerów ze stojących na redzie statków, u których podejrzewano, że mogą być zakaźnie chorzy, transportowała do szpitala w Babim Dole. Statek być może nie do końca udany. Ale to dziecko, pierwsze dziecko. Miała ta łódź swój epizod w czasie drugiej wojny światowej. W sierpniu ’39 zmobilizowana. Nie nawalczyła się, bo i nie miała jak ani czym, ale transportowała chorych i zapewne jakieś ładunki. Dzisiaj pięknie odnowiona, wszystkie elementy drewniane są nowe. Podniesiona została bandera i flaga Urzędu Morskiego. Bardzo się z tego cieszymy. Ona już na stałe wpisała się w krajobraz gdyńskiego muzealnictwa. – mówi Tomasz Miegoń, dyrektor Muzeum Marynarki Wojennej. „Samarytanka” została zwodowana 17 września 1931 roku, ale dopiero w 1933 roku trafiła do zamawiającego. Wszystko z powodu problemów z silnikiem polskiej konstrukcji (dwucylindrowy silnik polskiej firmy „Perkun” o mocy ok. 65 koni mechanicznych). Jak wskazuje Muzeum Marynarki Wojennej, jednostka miała wiele wad, m.in. była powolna i mało zwrotna, a układ pomieszczeń utrudniał pracę sanitariuszom. Z tego względu portowy lekarz stosunkowo szybko zrezygnował z jej użytkowania, a motorówka trafiła do Kapitanatu Portu, gdzie była jednostką służby pilotowej aż do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku.W czasie wojny Niemcy przemianowali jednostkę na „Stegen” i używali jej głównie do prac portowych, modernizując ją i wymieniając silnik. U schyłku wojny znaleziono ją jednak porzuconą, bez silnika i dopiero po latach, w 1971 roku, „Samarytanka” trafiła do Stoczni Gdynia, gdzie przeszła remont. Potem znalazła miejsce przed biurowcem należącym w tej chwili do Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.26 października 2021 r. Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna zorganizowała i sfinansowała operację transportu „Samarytanki” do Muzeum, gdzie zacumowała obok rówieśnika, kutra pościgowego „Batory”. Muzeum Marynarki Wojennej zleciło wyspecjalizowanej firmie Complex Jacht wykonanie kompletnej odbudowy drewnianych elementów – wymieniono pokład, nadbudówkę, odbojnice. Pozostałe prace wykonał zespół konserwatorów MMW – czyszczenie, malowanie, renowację i uzupełnienie osprzętu. Wsparcia w pozyskaniu wysokiej jakości farb i technologii udzieliła gdyńska firma Pronet Color. Galeria zdjęć Pobierz galerię Uroczystość symbolicznego podniesienia muzealnej bandery i flagi Urzędu Morskiego na motorówce sanitarnej. Na zdjęciu Aleksander Gosk i Tomasz Miegoń//fot. Karolina Szypelt Pobierz zdjęcie Uroczystość symbolicznego podniesienia muzealnej bandery i flagi Urzędu Morskiego na motorówce sanitarnej. Na zdjęciu Aleksander Gosk, Joanna Zielińska i Tomasz Miegoń//fot. Karolina Szypelt Pobierz zdjęcie Uroczystość symbolicznego podniesienia muzealnej bandery i flagi Urzędu Morskiego na motorówce sanitarnej. Na zdjęciu Aleksander Gosk i Joanna Zielińska//fot. Karolina Szypelt Pobierz zdjęcie Uroczystość symbolicznego podniesienia muzealnej bandery i flagi Urzędu Morskiego na motorówce sanitarnej. Na zdjęciu pracownicy muzeum, darczyńcy, mecenasi i przyjaciele//fot. Karolina Szypelt Pobierz zdjęcie Motorówka sanitarna „Samarytanka”, pierwsza jednostka zbudowana w Gdyni, zakotwiczyła na dobre przed Muzeum Marynarki Wojennej// fot. Karolina Szypelt Pobierz zdjęcie Motorówka sanitarna „Samarytanka”, pierwsza jednostka zbudowana w Gdyni, zakotwiczyła na dobre przed Muzeum Marynarki Wojennej// fot. Karolina Szypelt Pobierz zdjęcie nostka zbudowana w Gdyni, zakotwiczyła na dobre przed Muzeum Marynarki Wojennej// fot. Karolina Szypelt Pobierz zdjęcie nostka zbudowana w Gdyni, zakotwiczyła na dobre przed Muzeum Marynarki Wojennej// fot. Karolina Szypelt Pobierz zdjęcie nostka zbudowana w Gdyni, zakotwiczyła na dobre przed Muzeum Marynarki Wojennej// fot. Karolina Szypelt Pobierz zdjęcie nostka zbudowana w Gdyni, zakotwiczyła na dobre przed Muzeum Marynarki Wojennej// fot. Karolina Szypelt Pobierz zdjęcie Warunki pobierania Wszelkie prawa do zdjęć lub grafik prezentowanych w ramach portalu, należą do Prowadzącego portal lub do podmiotów z nim współpracujących i podlegają ochronie prawnej. Prowadzący portal zezwala na kopiowanie i przedstawianie utworów jedynie w celach niekomercyjnych oraz pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci i zachowaniem kontekstu tematu, do którego zostało wykorzystaneprzez redakcję gdynia.pl. Opublikowane materiały powinny zawsze zawierać źródło, czyli adres strony www.gdynia.pl. Na publikowanie utworów w innych celach wymagana jest zgoda właściciela strony czyli Prowadzącego portal. Opublikowano: 17.08.2023 16:05 Autor: Karolina Szypelt (k.szypelt@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 18.08.2023 12:26 Zmodyfikował: Estera Grubert