1273 (1073) 2017-04-07 - 2017-04-13

Kwatera Pamięci na 100-lecie odzyskania niepodległości

Zbigniew Mikielewicz oraz Studio Projektowo – Realizacyjne DOMINO s.c. P. Dudziuk & K. Stolarski z Torunia wygrało konkurs rzeźbiarsko-architektoniczny na projekt Kwatery Pamięci na Cmentarzu Marynarki Wojennej na Oksywiu. Będzie to miejsce pochówku i upamiętnienia bohaterów i męczenników. Uroczyste otwarcie Kwatery planowane jest w 2018 roku – w setną rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę.

Kwatera Pamięci będzie miejscem spoczynku admirała Józefa Unruga z małżonką oraz dwudziestu jeden jego podkomendnych, oficerów Marynarki Wojennej II Rzeczpospolitej – ofiar komunistycznego terroru. Szczególne miejsce zajmą tu groby trzech oficerów – kontradmirała Stanisława Mieszkowskiego, komandora Jerzego Staniewicza i komandora Zbigniewa Przybyszewskiego – rozstrzelanych przez komunistów w grudniu 1952 roku. Szczątki żołnierzy zostały zidentyfikowane na tzw. „Łączce” na Powązkach. Ich prochy spoczną na oksywskim cmentarzu w październiku tego roku.


Jednym z kryteriów, jakim kierował się Sąd Konkursowy, było przygotowanie koncepcji, która w sposób godny uczci bohaterów i męczenników. Dla części z nich będzie to miejsce pochówku, dla innych będzie miejscem upamiętnienia ich postawy patriotycznej. Układ przestrzenny ma podkreślać wyjątkowe bohaterstwo – obronę powierzonego odcinka z pełnym poświęceniem, do ostatka sił oraz szczególnie bolesnego ich męczeństwa, gdyż zadanego przez oprawców – funkcjonariuszy pojałtańskiego, komunistycznego państwa polskiego – wyjaśnia wiceprezydent Marek Stępa. I dodaje - Elementy rzeźbiarskie winny tę wyjątkowość opisywać poprzez przedstawienie realistyczne bądź alegoryczne, z niezbędnym wykorzystaniem symboliki patriotycznej i morskiej.

 


Na konkurs wpłynęło 9 prac. Oceniał je Sąd Konkursowy w składzie:

przewodniczący – artysta rzeźbiarz prof. Stanisław Radwański   

sędzia – artysta rzeźbiarz prof. Wiesław Koronowski

sędzia – artysta rzeźbiarz prof. Jan Kucz               

sędzia – prof. dr hab. inż. arch. Piotr Lorens

sędzia – dr inż. arch. Witold Mieszkowski

sędzia – dr inż. arch. Marek Stępa                         

sekretarz organizacyjny – Walery Tankiewicz

To wybitni przedstawicieli środowisk rzeźbiarskich Trójmiasta, Warszawy i Poznania oraz osoby reprezentujące rodziny ofiar.


Decyzja o przyznaniu nagród zapadła pod koniec lutego:
 

- I nagroda -  praca autorstwa artysty rzeźbiarza Zbigniewa Mikielewicza oraz Studia Projektowo – Realizacyjnego DOMINO s.c. P. Dudziuk & K. Stolarski z Torunia.  Oprócz nagrody pieniężnej zdobywcy I nagrody otrzymają zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki na wykonanie dokumentacji projektowej i elementów rzeźbiarskich nagrodzonej pracy.

 

- II nagroda – praca autorstwa artysty rzeźbiarza Jana Kuki z Katowic oraz Pracowni Projektowej M Kwadrat Michał Dąbek z Krakowa.

 
Ze względu na wyjątkowo wyrównany poziom artystyczny prac Sąd Konkursowy postanowił przyznać nagrody I i II w jednakowej wysokości – 40 tys. złotych (pierwotnie Regulamin Konkursu przewidywał nagrody w wysokości odpowiednio 50 i 30 tys. zł).

 
- III nagroda – praca autorstwa artysty rzeźbiarza Grzegorza Witka z Kobyłki – w wysokości 20 tys. złotych.


Dodatkowo przyznano „wyróżnienie honorowe za odważne, niekonwencjonalne podejście do tematyki konkursu” pracy autorstwa Pracowni Architektonicznej R3D3 Grzegorz Ziętek z Gdyni.


Uroczyste otwarcie Kwatery Pamięci planowane jest w setną rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę w 2018 roku. Wcześniej, w październiku bieżącego roku, planowany jest pogrzeb szczątków trzech komandorów.


Zgodnie z założeniami konkursu, projekt i rzeźba pomnika nie mogą kosztować więcej niż 700 000 zł. Natomiast  maksymalny koszt realizacji inwestycji w oparciu o projekt architektoniczny nie może przekroczyć kwoty 1 000 000 zł brutto.

ikona