Komunikaty dla mediów

Modernizm okiem mewy - „Bankowiec”

"Bankowiec" z lotu ptaka. Fot. Konrad Maćkowiak

Schodzimy z utartych szlaków, wznosimy się ponad chodniki i pokazujemy skarby gdyńskiego modernizmu okiem latającej nad nimi mewy. W drugim odcinku cyklu - „Bankowiec”, czyli Zespół Mieszkaniowy BGK przy ul. 3 Maja 27/31.


Architektura modernistyczna to skarb Gdyni, polski kandydat do wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Gdynia pokazuje go na wiele różnych sposobów, organizując m.in. spacery Gdyńskim Szlakiem Modernizmu, podczas których uczestnicy mają możliwość obejrzeć budynki z innej perspektywy – klatki schodowe, mieszkania, podziemia, z tarasów i dachów.

W naszym cyklu „Modernizm okiem mewy” proponujemy jeszcze inne spojrzenie na najciekawsze modernistyczne budynki – sfilmowane z drona.



„Bankowiec”, tu jest jakby luksusowo


Zespół Mieszkaniowy BGK „Bankowiec” to kolejny, po bohaterze 1. odcinka cyklu – biurowcu ZUS, przykład gdyńskiej architektury okrętowej, wybudowany w sąsiedztwie i w tym samym okresie – drugiej połowie lat 30. XX wieku. Oba betonowe „transatlantyki” stoją na rogu ulic 10 Lutego i 3 maja, po przeciwnych stronach skrzyżowania.

„Bankowiec” to projekt guru gdyńskiej architektury, Stanisława Witolda Ziołowskiego, który rok temu został uhonorowany nazwą jednej z gdyńskich ulic. Ziołowski do budującej się Gdyni przyjechał w 1928 roku. Zaprojektował tu kilka budynków w stylu modernistycznym, a jego największe dzieło (dosłownie, bo „Bankowiec” jest największym kubaturowo budynkiem mieszkalnym przedwojennej Gdyni) powstało jako praca konkursowa. Bank Gospodarstwa Krajowego ogłosił konkurs na budynek mieszkalny; Ziołowski konkurs wygrał i zaprojektował jedną z ikon Gdyni, zbudowaną w trzech etapach w latach 1935-1939. To w zasadzie trzy oddzielne budynki z niezależną konstrukcją, od zewnątrz znakomicie ze sobą zespolone.

Archiwalne zdjęcie "Bankowca". Źródło: Mini Muzeum "Bankowiec"
Archiwalne zdjęcie "Bankowca". Źródło: Mini Muzeum "Bankowiec"


Długi na ponad 90 metrów budynek ma nowoczesną konstrukcję żelbetową z ceglanym wypełnieniem. Uwagę zwraca charakterystyczna dla stylu okrętowego półokrągła wieżyczka, kojarząca się z mostkiem kapitańskim. Dom zbudowany jest w stylu późnego funkcjonalizmu, wyróżniającego się jasnymi fasadami z wyraźną fakturą; ekspresyjnymi, płaskimi bryłami; dużymi, poziomymi przeszkleniami oraz konstrukcją słupową połączoną z podcieniem i „antyportalem”, czyli cofniętym wejściem do budynku.

"Bankowiec" był pierwszym nowoczesnym apartamentowcem w Polsce, przykładem funkcjonalizmu luksusowego. Kosztowne materiały wykończeniowe, jak okładziny elewacji frontowych z płyt wapiennych; schrony przeciwlotnicze w piwnicach (w jednym z nich działa Mini Muzeum Bankowiec); podziemny garaż z dopływem powietrza w formie altany; klatki schodowe z „duszą”; „pływająca” mozaika z płytek terakotowych w hallu; przestronne mieszkania z pokojami dla służby… to wszystko sprawiało, że w "Bankowcu" żyło się luksusowo.

  • ikonaOpublikowano: 04.08.2023 11:04
  • ikona

    Autor: Przemysław Kozłowski (p.kozlowski@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 04.08.2023 12:59
  • ikonaZmodyfikował: Agnieszka Janowicz
ikona

Zobacz także