Młodzi ludzie mówią ze sceny o tym, co dla nich ważne

Przy pełnej widowni odbyła się w Gdyni premiera spektaklu „Sekret" będącego częścią ogólnopolskiego programu „Przyszłość a Ty” Komendy Głównej Policji, realizowanego metodą twórczej profilaktyki rówieśniczej. Młodzież z dwóch gdyńskich liceów pokazała poruszające sceny związane z niezwykle ważnymi tematami: przemocą rówieśniczą, alienacją, zagrożeniem nałogami. Na widowni zasiedli nauczyciele, policjanci, rówieśnicy. To dopiero początek szeroko zakrojonych działań profilaktycznych.

Gdynia jako pierwsze miasto w województwie dołączyła do programu „Przyszłość a Ty”. Jego cel to edukacja młodzieży przez sztukę: przeciwdziałanie uzależnieniom i przemocy, wzmacnianie postaw asertywnych wobec presji rówieśniczej, uwrażliwienie na problem hejtu i przemocy werbalnej, rozwijanie umiejętności komunikacyjnych, pracy w grupie oraz radzenia sobie ze stresem.

Kluczowym elementem przedsięwzięcia jest współtworzenie przez młodzież, od podstaw, spektaklu teatralnego zatytułowanego „Sekret". Dla młodzieży to nie tylko okazja do zyskania poczucia sprawczości, ale też do odkrycia swoich talentów i pasji, wzmocnienia pewności siebie oraz kompetencji społecznych.

W projekcie uczestniczyli uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Adama Mickiewicza i V Liceum Ogólnokształcącego im. płk. Stanisława Dąbka. Nie tylko odgrywali role w spektaklu, ale również współtworzyli scenariusz – dostosowując go do współczesnego języka młodzieży, pod okiem Grzegorza Jacha, reżysera spektaklu, autora programu „Przyszłość a Ty”, pedagoga i policjanta. Pomocy w organizacji programu w Gdyni podjęły się także harcerki z III Liceum Ogólnokształcące im. Marynarki Wojennej RP w Gdyni.

Prace nad spektaklem trwały zaledwie cztery dni. Zaczęły się od castingu, podczas którego wyłoniono 40-osobową obsadę. Następnie rozpoczęły się próby czytane oraz praca nad adaptacją scenariusza. Kolejnego dnia młodzież uczestniczyła w całodniowych warsztatach aktorskich prowadzonych przez zawodowych aktorów: Katarzynę Kurdej-Manię i Roberta Henninga, absolwentów II LO w Gdyni, którzy również wzięli udział w przedstawieniu. Młodzieży na scenie towarzyszyli nauczyciele z II i V LO, którzy zagrali rodziców.

Kolejne dni upłynęły pod znakiem prób technicznych w kinie GROM na Oksywiu, podczas których uczestnicy pracowali nad scenografią, rekwizytami i emocjonalnym przekazem spektaklu.

W czwartek, 25 października, w kinie GROM odbyło się przedstawienie dla rodziców, połączone z otwartą rozmową na temat relacji rodzinnych, presji społecznej, uzależnień oraz wsparcia młodzieży. Kulminacyją były dwa piątkowe spektakle: dla szkolnych kolegów-aktorów i zaproszonych gości.

Myślę, że inauguracja nowej odsłony programu PaT w Gdyni to początek dużych zmian – mówi Anna Melki, dyrektor Gdyńskiego Centrum Zdrowia. – Początek całego procesu, w którym młodzież uczestniczy, w którym ma bardzo dużo do powiedzenia, i w którym młodzież będzie sama kreować wszystko, co będzie się działo.

Znaczenie programu w działaniach profilaktycznych podkreśla Iwona Tanewska, naczelnik Wydziału Edukacji Urzędu Miasta w Gdyni.

Te działania są ważne z dwóch względów – mówi Iwona Tanewska. – Po pierwsze dlatego, że młodzież jest sobą, że ze sobą rozmawia, że te trudne problemy, które dla nich, w tym wieku naprawdę są trudne, rozważają, dyskutują, a także przedstawiają innym. Bardzo ważne jest też to, że są aktorami dla swoich rówieśników.

Gospodarzem była mł. insp. Beata Nienadowska, komendantka miejska policji w Gdyni. W premierze udział wzięła liczna reprezentacji policji, między innymi insp. Wanda Mende – naczelnik Wydziału Profilaktyki Społecznej Komendy Głównej Policji, insp. Małgorzata Szmelter – naczelnik Wydziału Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Bydgoszczy, insp. Sylwester Mieszczak – komendant miejski policji w Gdańsku, kom. Grzegorz Mikołajczyk z Wydziału Prewencji KWP w Łodzi, asp. szt. Jarosław Ziemba z Wydziału Prewencji KWP w Łodzi, podkom. Tomasz Graczyk – zastępca naczelnika Wydziału Prewencji KMP w Łodzi. Na widowni zasiedli również przedstawiciele kuratorium, radni, nauczyciele. Ale przede wszystkich młodzież – bo do nich właśnie adresowany jest spektakl.

Ten spektakl jest ważny dlatego, że jest troszkę inny – tłumaczy komendant Nienadowska. – On jest dla młodzieży od młodzieży. Taki przekaz jest bardziej rzeczywisty dla nich i trafiający tam, gdzie powinien trafić. My może mówimy tak bardziej naukowo, książkowo, a oni mówią od serca. Okazuje się że oprócz narkotyków, oprócz hejtu, samotność jest też najgorszym złem, które może nas spotkać.

Ze swoich uczniów, którzy zdecydowali się wystąpić na scenie, byli dumni pedagodzy.

Jestem pod wrażeniem pracy uczniów, pana reżysera, tej lekcji, którą dostaliśmy wszyscy: rodzice, nauczyciele, pedagodzy, a przede wszystkim dzieci – podkreśla Elżbieta Zaręba, dyrektor II Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Dwujęzycznymi w Gdyni. – Mam nadzieję, że chociaż jedno młode życie będzie uratowane i oni naprawdę wynieśli z tego spektaklu wszystko, co powinni zrozumieć.

Podobnego zdania był reżyser.

Gratuluję II i V LO – mówi Grzegorz Jach. – Świetna robota, kapitalna młodzież, bardzo dobra praca, taka ambitna praca, aktorska. To nie są takie dzieci, które robią to, bo im ktoś kazał. Nie. One chcą rozumieć i to jest piękne. Jestem bardzo szczęśliwy z tej pracy II i V LO.

W wydarzeniu w Gdyni łącznie uczestniczyło 1450 osób: 500 rodziców, 800 uczniów, około 50 aktorów i realizatorów oraz przedstawiciele samorządu, policji, organizacji pozarządowych i środowisk oświatowych. Projekt objął zarówno działania skierowane do młodzieży, jak i do rodziców. Każdy pokaz spektaklu połączony był z dyskusją na temat poruszanych problemów.

Organizatorami projektu są Urząd Miasta w Gdyni oraz Komenda Miejska Policji w Gdyni, a współpracy podjęli się: Fundacja Pozytywni i Gdyńskie Centrum Zdrowia.