Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa zwycięzcą konkursu „Zabytek Zadbany”!

Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gdyni został uznany za jeden z najlepiej zadbanych zabytków w Polsce. We wtorek, 20 czerwca w Warszawie główną nagrodę w konkursie „Zabytek Zadbany” z rąk generalnego konserwatora zabytków dr. Jarosława Sellina odebrał proboszcz ks. prof. Jacek Bramorski . Budynek przy ul. Armii Krajowej 46 został laureatem w kategorii „Utrwalenie wartości zabytkowej obiektu”.

Hasło „zabytek” wielu osobom w Polsce może kojarzyć się ze średniowiecznymi zamkami, gotyckimi kościołami, barokowymi pałacami, czy ciasnymi, klimatycznymi starówkami. A nie z budynkami z betonu czy śródmieściem nowoczesnego, niespełna stuletniego miasta. Nic bardziej mylnego, bowiem nie tylko data budowy (i wcale nie musi być odległa) decyduje o tym, czy budynek stanowi cenne dziedzictwo. W Gdyni wiadomo o tym bardzo dobrze, a potwierdza to konkurs "Zabytek Zadbany".

„Zabytek Zadbany” to prestiżowy konkurs Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w imieniu którego nadzór sprawuje Generalny Konserwator Zabytków, a za procedury konkursowe odpowiada Narodowy Instytut Dziedzictwa. Organizowany jest od ponad pół wieku w celu promocji obiektów zabytkowych, przy których w sposób wzorowy prowadzone są prace budowlane, konserwatorskie, rewaloryzacyjne i adaptacyjne, a także systematycznie działania na rzecz ich właściwego utrzymania zgodnie z najwyższymi standardami badawczymi i wykonawczymi.

Do tegorocznej edycji konkursu zgłoszono 55 zabytków z całej Polski. Przez etap oceny formalnej pomyślnie przeszły 42 obiekty. Spośród nich nominowano 19 do ścisłego finału. Kościół NSPJ był jedynym zabytkiem z województwa pomorskiego.

Jury przyznało nagrodę za kompleksowe podejście do obiektu sakralnego i przeprowadzenie remontu konserwatorskiego wnętrza i zewnętrza kościoła, poprzedzone właściwym rozpoznaniem zabytku. Jednocześnie zwrócono szczególną uwagę na fakt ochrony powojennego modernizmu i zaangażowanie społeczności lokalnej włączonej w proces opieki nad zabytkiem.

- Ta prestiżowa nagroda trafia do Gdyni po raz drugi. Kilka lat temu laureatem było Miasto Gdynia za dokonanie adaptacji Dworca Morskiego na potrzeby Muzeum Emigracji. Chcielibyśmy żeby gdynianie byli nagradzani w tej konkurencji jak najczęściej. Zresztą nie jeden już dzisiaj mógłby z dużymi szansami na co najmniej wyróżnienie zgłosić swoją nieruchomość. Trzeba jednak trochę dodatkowego wysiłku by, oprócz starań o stan obiektu, wypełnić poprawnie wniosek i wysłać go w odpowiednim czasie. Bardzo się cieszę i serdecznie gratuluję księdzu proboszczowi profesorowi Jackowi Bramorskiemu, że tak dobrze dba o powierzoną mu zabytkową świątynię i mam nadzieję, że jego śladem pójdą kolejni właściciele i zarządcy gdyńskich zabytków - mówi Marek Stępa, naczelnik Wydziału Ochrony Dziedzictwa w Urzędzie Miasta Gdyni.

Finał konkursu Zabytek Zadbany, nagroda dla kościoła NSPJ w Gdyni

^{Uroczystość ogłoszenia zwycięzców i wręczenia nagród w siedzibie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Warszawie. Od lewej dr hab. Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa, ks. prof. Jacek Bramorski, proboszcz kościoła pw. NSPJ w Gdyni, dr Jarosław Sellin, Generalny Konserwator Zabytków, fot. ks. prof. Jacek Bramorski, 20 czerwca 2023 r.}

W 2015 roku kościół został wpisany do rejestru zabytków województwa pomorskiego (nr A-1927). Jest to znakomity przykład powojennej modernistycznej architektury sakralnej, zbudowanej według projektu znanych architektów Jana Borowskiego i Leopolda Taraszkiewicza z 1959 roku. Kościół powstał w okresie tzw. odwilży po czasach stalinowskich. Skromny wystrój elewacji jest odzwierciedleniem trudności w pozyskaniu materiałów budowlanych, dlatego elewacje wykończono tynkiem w odcieniach szarości i oblicowano częściowo kamieniami polnymi, przynoszonymi przez parafian. Świątynia ma wielkie znaczenie symboliczne dla Gdyni i Wybrzeża. W jej wnętrzu znajduje się m.in. kaplica Portowców, Stoczniowców i Ludzi Morza.

Podczas wieloetapowych prac prowadzonych od 2016 roku wyremontowano m.in. dach kościoła, mur przy schodach wejściowych, oczyszczono elewacje powyżej parteru i poddano renowacji kamienną okładzinę ścian, w tym detale elewacji. Przeprowadzono również szereg prac we wnętrzu świątyni. Działania zostały dofinansowane z budżetu Miasta Gdyni, z programu dotacji na zabytki. Łączne wsparcie w ciągu 7 lat wyniosło 563 490,22 zł.

Elewacja kościoła NSPJ podczas oczyszczania, fot. Referat Miejskiego Konserwatora Zabytków

Elewacja kościoła NSPJ podczas oczyszczania, fot. Referat Miejskiego Konserwatora Zabytków

^{Czyszczenie elewacji kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa podczas prowadzonych prac konserwatorskich kilka lat temu, fot. Referat Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdyni}

Tym samym kościół NSPJ stał się drugim zabytkiem uhonorowanym w konkursie „Zabytek Zadbany” z obszaru Gdyni. W 2016 roku w kategorii „Adaptacja obiektów zabytkowych" główną nagrodę przyznano budynkowi Dworca Morskiego, ob. Muzeum Emigracji przy ul. Polskiej 1 w Gdyni.

Pełna lista nagrodzonych i wyróżnionych zabytków tej edycji znajduje się na stronie Narodowego Instytutu Dziedzictwa.