Gdynia to miasto o wyjątkowym charakterze i architektonicznym dziedzictwie, a modernizm wciąż jest modny i wciąż przyciąga uwagę. W kolejnym 17. odcinku cyklu „Modernizm okiem mewy” ponownie spojrzymy na miasto z perspektywy architektury. Tym razem zatrzymując się i spoglądając na budynek Dworca PKP Gdynia Główna. Budynek, który dziś wita mieszkańców powracających do swojego miasta oraz gości odwiedzających Gdynię, powstał w latach 50. XX wieku. Historia i architektura Dworca PKP Gdynia Główna są ściśle związane z dynamicznym rozwojem Gdyni.Budynek Dworca PKP Gdynia Główna, pl. Konstytucji 1, zdjęcie z przełomu lat 60\70 XX wieku (fot. modernizmgdyni.pl)Projekt dworca, znanego architekta Wacława Tomaszewskiego, z 1950 roku kontynuował modernistyczną tradycję, jednak dostosowaną do powojennych realiów. Budynek dworca został oddany do użytku w 1955 roku. Uwzględniał oryginalne elementy, ale został również wzbogacony o nowe rozwiązania architektoniczne i dekoracyjne. Charakteryzował się funkcjonalnością, prostotą formy i użyciem nowoczesnych materiałów, takich jak stal i szkło. Warto wspomnieć o ciekawym budynku, znajdującym się z lewej strony, który był częścią dworca PKP i powstał w latach 1956-1959. To Dworzec Podmiejski, którego projekt stworzył Lech Zaleski, bliski współpracownik Wacława Tomaszewskiego. Na początku planowano, że na parterze znajdą się kasy biletowe, poczekalnia oraz świetlica dla młodzieży. Na górze miała być sala kinowa i kawiarnia. Ostatecznie na piętrze znalazła się największa kawiarnia w Gdyni, „ORBIS". To miejsce przyciągało wielu mieszkańców i podróżnych przyjemną atmosferą w sercu miasta. Na początku XXI wieku dworzec przeszedł gruntowny remont. W holu głównym dodano ozdobne mozaiki szklane na ścianach oraz podsufitowe malowidło w dawnej sali restauracyjnej, w której dziś znajduje się sklep kosmetyczny. Fresk ten przedstawia smoka o trzech głowach, niedźwiedzicę, słońce, zodiakalnego byka, barana i ryby zawieszone na czarnym nieboskłonie. Smoki i gwiazdy znalazły się na gdyńskim dworcu nieprzypadkowo – symbolizują podróż.Znawcy modernizmu zwracają uwagę też na pozostałe eleganckie detale, widoczne w głównym holu dworca, takie jak sufity z kasetonowych wnęk oraz panele ścienne z czarnego marmuru. Cenią sobie również ręcznie wykonane drewniane osłony grzejników, granitowe podłogi w różnych odcieniach, które harmonizują z dekoracjami sufitowymi, a także drewniane balustrady w bocznej części dworca podmiejskiego. Wewnątrz znajdują się stylowe lampy w kształcie klepsydr, a obok kas wisi stylowy dwustronny zegar.Cechy charakterystyczne: Fasada: Prosta, geometryczna forma z dużymi przeszkleniami, które zapewniały dostęp naturalnego światła do wnętrza budynku.Wnętrza: Przestronne hale z charakterystycznymi detalami, takimi jak mozaiki czy rzeźby, które były typowe dla modernizmu, ale także zawierały elementy socrealizmu dodane w czasie odbudowy.Funkcjonalność: Układ przestrzenny był zaprojektowany z myślą o wygodzie podróżnych, z łatwym dostępem do peronów i wygodnymi poczekalniami. Dworzec PKP Gdynia Główna uważany jest za jeden z najważniejszych przykładów architektury modernistycznej w Polsce. To część większego zespołu urbanistycznego Gdyni, który w 2015 roku został wpisany na listę pomników historii. Opublikowano: 09.08.2024 16:35 Autor: Michał Sałata (michal.salata@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 09.08.2024 16:38 Zmodyfikował: Małgorzata Omachel - Kwidzińska