W tym roku Muzeum Emigracji świętuje 10-lecie swojego istnienia. Przez te lata instytucja na stałe wpisała się w krajobraz kulturalny Trójmiasta, tworząc dla jego mieszkańców bezpieczną i otwartą przestrzeń – nasz wspólny dom. Co się wydarzyło przez te 10 lat działalności muzeum? Jak zmieniała się instytucja i jej odbiorcy? O to między innymi zapytaliśmy dyrektorkę Muzeum Emigracji Karolinę Grabowicz-Matyjas. Muzeum Emigracji przy ul. Polskiej 1 ze swoją unikalną propozycją wystaw, wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych ma ugruntowaną pozycję wśród trójmiejskich instytucji kultury. Działania instytucji są ściśle związane z aktualnymi zjawiskami migracyjnymi. Zmiana, ruch, droga – to hasła, które doskonale opisują procesy towarzyszące Muzeum Emigracji w jego 10-letniej historii.Jak w skrócie podsumować 10 lat działalności Muzeum Emigracji? Jak zmieniła się w tym czasie instytucja i jej odbiorcy? I w końcu, co znajdziemy wśród urodzinowych atrakcji? O to zapytaliśmy dyrektorkę Karolinę Grabowicz-Matyjas. Zdjęcia i montaż: Dominika Sobiech To było 10 bardzo intensywnych lat. Zarówno dla muzeum, ale w ogóle dla nas wszystkich. Bo proszę zauważyć, co się zadziało. Był kryzys migracyjny, Brexit, pandemia, eskalacja konfliktu w Ukrainie, mamy kryzys na granicy polsko-białoruskiej, więc jest szereg wydarzeń, które powodują znowu następne fale migracyjne. I muszę powiedzieć, że to jest bardzo niezwykłe wyzwanie dla muzeum, żeby móc odpowiedzieć w jakiś sposób na to, co się dzieje. I my przez pierwsze 5 lat skupiliśmy się faktycznie na opowieści o emigracji Polaków za granicę. O tym, jak wyglądała ta emigracja, o tym, żeby ta historia społeczna, która nie została dotąd w sumie opowiedziana w skali globalnej, miała szansę wybrzmieć. I znajdujemy się również w takim momencie, w którym Polska staje się krajem imigracyjnym, to znaczy zaczynamy przyjmować te społeczności, tych ludzi. No i pytanie czy jesteśmy na to gotowi?W związku z tym usiedliśmy razem z zespołem i zaczęliśmy się zastanawiać, dla kogo my działamy i w jakiej społeczności. Jaka powinna być nasza rola i zadania. I wówczas wypracowaliśmy nową misję, która jest misją zdecydowanie bardziej szeroką, otwartą i która pozwala nam dotykać tematów związanych ze współczesnością, ze współczesnymi ruchami emigracyjnymi. I to, co teraz staramy się robić w tych naszych działaniach, staramy się w jakiś sposób przygotowywać też społeczeństwo lokalne, na to, że stajemy się gospodarzami, czyli nie tymi, którzy do tej pory wyjeżdżali, ale tymi, którzy przyjmują te społeczności migranckie. Z całym bagażem trudności i wyzwań, które się z tym wiążą. W związku z tym to taki bardzo naprawdę niezwykły czas, jeżeli chodzi o istnienie tej placówki, który ugruntował w nas przekonanie, że jest ona niezwykle potrzebna – opowiada Karolina Grabowicz-Matyjas, dyrektorka Muzeum Emigracji w Gdyni. Urodzinowe propozycje Z okazji swojego jubileuszu Muzeum Emigracji przygotowało 10 wiodących projektów. Co miesiąc rusza kolejny. To, co być może będziecie państwo mieli szansę zobaczyć, to jest projekt „Krosno”, z którym ruszyliśmy w marcu. Projekt, który bardzo mocno skupia się na czasie, przemijaniu, na tym, jak dzisiaj doświadczamy tego czasu, jak bardzo nam przecieka przez palce. Mamy różne narzędzia do tego, żeby coraz lepiej organizować sobie życie, pracę, ale jednocześnie tego czasu mamy coraz mniej. I ten projekt „Krosno” jest taką okazją do tego, żeby usiąść, wyciszyć się z jednej strony, z drugiej strony zostawić tutaj swój ślad, wykonać rządek, dwa, dziesięć, ile tylko państwo będziecie chcieli, i współtworzyć niejako to, co robimy tutaj. A z trzeciej strony jest to też taka bardzo wyjątkowa okazja do spotkania z drugim człowiekiem, ponieważ ten projekt wywołuje bardzo dużo wspomnień, emocji związanych z tym, co kiedyś było.Natomiast w maju przygotowaliśmy szereg inicjatyw, do których państwa bardzo serdecznie zapraszamy. Jedna z nich jest projekt „Sąsiedzi”, który skupia się na dostrzeżeniu naszego najbliższego otoczenia. Zapraszamy na spacery, które są organizowane w przestrzeni portu. To są takie rodzinne spotkania, podczas których opowiadamy o tym, co się dzieje, a co warto dostrzec.Otwieraliśmy się w Noc Muzeów, 15 maja, więc dla nas to jest bardzo symboliczna data. Tegoroczna wypada 17 maja i tego dnia serdecznie zapraszamy od godziny 19:00. Przygotowaliśmy dla państwa spektakl opierający się na mappingu, który znów dotyczy czasu, dotyczy ostatnich 10 lat, ale też historii Dworca Morskiego i tego, jak historia muzeum w nim zafunkcjonowała. Wykorzystujemy zdjęcia archiwalne, muzykę. Myślę, że będzie to bardzo piękny i wyjątkowy spektakl.Zapraszamy na Międzynarodowy Kongres Resistant and Resilient, który również organizujemy w maju. Jest to kongres, który dotyczy tematyki kryzysu i tego, w jaki sposób instytucje takie jak muzea mogą odpowiadać na ten kryzys, czyli jaka jest rola takich instytucji muzealnych, NGO-sów, w tym, żeby wspierać społeczeństwo w trudnych momentach. I czy w ogóle jesteśmy w stanie to robić? – zaprasza Karolina Grabowicz-Matyjas. Pełny program urodzinowych wydarzeń w Muzeum Emigracji znajdziemy na stronie instytucji. Opublikowano: 06.05.2025 09:00 Autor: Magdalena Śliżewska (magdalena.slizewska@gdynia.pl)