Wydarzenia inne

Robotniczki. Gdyńskie herstorie

Robotniczki. Gdyńskie herstorie

ikona Morska 34 - Niezależny Dom Kultury - Gdynia, Morska 34

ikona Wydarzenia inne

ikona Płatny, kup bilety

„Robotniczki - gdyńskie herstorie” to niemiecko-polski, dokumentalny projekt teatralny autorstwa reżyserek Juliane Lenssen i Idy Bocian.


Przedsięwzięcie portretuje życie, doświadczenia i pracę kobiet, które wykonują lub wykonywały zawody, które często stereotypowo uważa się za „męskie”. Obie artystki przeprowadziły w obu krajach  kwerendę źródeł historycznych oraz wywiady z kobietami pracującymi w portach i stoczniach w Gdyni, w Bremerhaven oraz na terenie powiatu Cuxhaven. Na podstawie tego materiału faktograficznego powstał scenariusz teatralny, który zostanie dwukrotnie wystawiony jako czytanie performatywne: w grudniu 2025 w Gdyni, natomiast w marcu 2026 roku w Dolnej Saksonii w Niemczech. Zwieńczeniem projektu będzie realizacja pełnego przedstawienia teatralnego site-specific w sierpniu 2026 roku w Gdyni.
 
Projekt „Robotniczki - gdyńskie herstorie” to szósta współpraca Lenssen i Bocian, które realizują wspólne projekty w różnych konfiguracjach od 1999 roku. 
Lenssen studiowała w latach 1988/89 w Białymstoku reżyserię teatru lalek, a w 1990 roku uzyskała dyplom w tej dziedzinie w Hochschule für Musik und Darstellende Kunst w Stuttgarcie. Bocian odbyła w 1999 roku dwumiesięczny staż w manufraktur theater w ramach realizacji projektu „Deutschenmädchen/ Franzosenliebchen”. W 2001 roku Bocian i Lenssen zrealizowały swój pierwszy wspólny projekt teatralny – polsko-niemiecką koprodukcję „Medea./.Wanda”. Bocian jest absolwentką Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie, Wydziału Wiedzy o Teatrze. W 1999 roku ukończyła roczny Mastere Specialisé Européen en Management des Entreprises Culturelles w Dijon, we Francji. W 2016 roku Lenssen i Bocian ponownie współpracowały przy realizacji projektu inspirowanego historią Gdyni, tworzonego przez Das Letzte Kleinod (którego współzałożycielką jest Lenssen) i Teatr Gdynia Główna (którego Bocian była wówczas dyrektorką), pod tytułem „Ucieczka/Flucht”. W 2024 i 2025 ponownie spotkały się przy realizacji projektów Das Letzte Kleinod i zdecydowały się podjąć kolejną współpracę artystyczną.

Obie artystki łączą w swojej pracy teatr dokumentalny z tekstami literackimi i są zainteresowane ukazywaniem głosów, perspektyw i doświadczeń kobiet. Ponadto mają doświadczenie w realizacji spektakli w nietypowych miejscach, na otwartej przestrzeni oraz w opuszczonych budynkach i obiektach przemysłowych. Niniejsza koncepcja jest więc rezultatem wspólnych twórczych poszukiwań obu artystek oraz dążenia do dalszego rozwoju własnych potencjałów kreatywnych w ramach międzynarodowej współpracy artystycznej.
 

„Robotniczki - gdyńskie herstorie” - czytanie performatywne

Przecierały szlaki. Czasem musiały rzucić „mięsem”, czasem postawić się, pokazać, że są równie „twarde” jak mężczyźni. Zawsze - musiały udowadniać swoją wartość, profesjonalizm, umiejętności i wiedzę. Zarobić na szacunek.
Pracowniczki gdyńskich stoczni i portu.
Podczas czytania performatywnego oddamy im głos. Poznamy ich historię i perspektywę. Emocje i refleksje. Radości i wyzwania.
 
 
„To była rozmowa, to musiało być między
2006 a 2008 rokiem,
z przyjacielem, który opowiadał coś o pracy,
a ja powiedziałam:
„No wiesz, prowadzić samochód
i mocować auta, to też potrafię.
Mogłabym się przecież zgłosić.”
A on odpowiedział dość stanowczo:
„Nie, nawet nie próbuj, oni nie przyjmują kobiet.”
I wtedy już tego nie drążyłam,
po prostu uznałam:
„No dobrze, nie przyjmują kobiet.”
 
 
Czytanie performatywne powstało na podstawie wywiadów z mieszkankami Gdyni oraz zostało uzupełnione głosami kobiet z niemieckiego powiatu Cuxhaven i Bremerhaven, a także materiałami historycznymi ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni, archiwów prywatnych i projektu Metropolitanka z Gdańska.

Bohaterki czytania wchodzą ze sobą w dialog i spotykają się na scenie, mimo że w „prawdziwym życiu” nie miały nigdy takiej okazji. Dzięki tej konfrontacji możemy spojrzeć na ich opowieści z nowych perspektyw i spróbować uchwycić to, co jest dla nich wspólne, uniwersalne, a co stanowi o odrębności każdego z tych doświadczeń.
 
  • Scenariusz i reżyseria: Ida Bocian i Juliane Lenssen
  • Występują: Anna Bochnak, Angelika Buza, Małgorzata Polakowska
  • Obsługa techniczna: Tymon Bocian
  • Projekt graficzny: Misha Lesner

Prezentacje czytania performatywnego odbędą się w:

Niezależny Dom Kultury (ul. Morska 34, Gdynia)
  • 12 grudnia 2025, godz. 19:00
  • 13 grudnia 2025, godz. 19:00 (prezentacja z tłumaczeniem na Polski Język Migowy)
  • Wstęp: 30 zł
  • Bilety do nabycia na: https://ndkm34.pl/sklep.
 
Projekt realizowany przez Stowarzyszenie Teatru Planeta M, współfinansowany ze środków Miasta Gdyni.

(materiały promocyjne organizatora)

Kontakt

  • ikonaOpublikowano: 09.12.2025 10:39
  • ikona

    Autor: Paweł Jałoszewski (pawel.jaloszewski@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 09.12.2025 10:44
  • ikonaZmodyfikował: Paweł Jałoszewski
ikona