W tym roku mija okrągła 80. rocznica Zbrodni Katyńskiej. Nazwą tą obejmuje się potocznie serię mordów na polskich jeńcach wojennych ze Starobielska, Kozielska i Ostaszkowa oraz innych obywateli polskich w Katyniu (pod Smoleńskiem), Miednoje (pod Kalininem ob. Twer), Charkowie i innych miejscach zbrodni radzieckich.Wiosną 1940 roku, w rezultacie decyzji najwyższych władz Związku Radzieckiego, rozstrzelano około 22 tysięcy polskich jeńców wojennych oraz osób aresztowanych na wschodnich terenach II RP po agresji radzieckiej 17 września 1939 roku. Wśród zamordowanych byli przede wszystkim wzięci do niewoli oficerowie, podoficerowie Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza, policjanci. Wielu z nich to wykształceni rezerwiści: lekarze, adwokaci, kupcy, inżynierowie, kapłani, nauczyciele, działacze społeczni. Nie było to przypadkowe bowiem celem polityki Józefa Stalina było pozbycie się elity narodu. Jej utrata miała osłabić zdolność oporu Polaków, ułatwić wprowadzenie zbrodniczego systemu oraz nie dopuścić do odrodzenia niezależnego Państwa Polskiego.Przez cały okres Polski Ludowej pamięć o ofiarach była fałszowana. Władze i oficjalna historiografia o zbrodnie oskarżały Niemców. Mimo to, pamięć o ofiarach i prawdziwych sprawcach mordu była ciągle żywa. Podtrzymywały ją nie tylko rodziny ofiar, środowiska emigracyjne, ale także znaczna część świadomego historycznie społeczeństwa w kraju. Pamięć zamordowanych przywoływano między innymi w czasach podziemia solidarnościowego w latach 80. XX wieku, kiedy to wydawano różnego rodzaju ulotki, pamiątkowe pocztówki związane z kolejnymi rocznicami katyńskimi. Karta pocztowa wydana przez podziemie solidarnościowe w latach 80. XX wieku (materiał ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni) Ofiary katyńskiej zbrodni Należy pamiętać, że wśród ofiar zbrodni katyńskiej byli również gdynianie oraz osoby związane z Gdynią zawodowo. Najbardziej znaną osobą jest zapewne admirał Xawery Czernicki. Zamordowani przez NKWD zostali także, związani z Gdynią, przedstawiciele innych zawodów; oficerowie rezerwy: architekt Stanisław Garliński, pracownik Urzędu Morskiego Tadeusz Bonifacy Barański, pracownik firmy spedycyjnej, Henryk Gorzechowski, nauczyciel Tomasz Łączewny, pracownik Rzeźni Miejskiej Bogumił Nowicki, ekonomista Teofil Rytlewski, urzędnik celny Ferdynand Widdeniek, pracownik Gdynia-Ameryka Line Ludomir Wilecki, lekarz Kazimierz Woźny. Dopiero od 1989 roku można oficjalnie głosić prawdę o zbrodni katyńskiej, a rodziny ofiar mogą swobodnie zrzeszać się w organizacje. Również w Gdyni działa Stowarzyszenie „Rodzina Katyńska”. Początkowo była to sekcja przy Gdyńskim Kole Sybiraków, a od 1991 roku stanowiła samodzielne stowarzyszenie. Należy pamiętać, że po II wojnie światowej do naszego miasta los rzucił wielu przedstawicieli rodzin ofiar. Pamięć o zamordowanych Gdynia pamięta o polskich oficerach zamordowanych przez NKWD. W całym mieście jest wiele miejsc upamiętniających tamto wydarzenie. Już w 1992 r. na cmentarzu żołnierzy Obrońców Wybrzeża w Redłowie postawiono Pomnik Katyński poświęcony „Oficerom polskim zamordowanym przez NKWD wiosną 1940 roku”. Od 1998 r. przy ul. Pułaskiego stoi Pomnik Ofiar Terroru Komunistycznego. Ponadto w kilku miejscach odsłonięto tablice poświęcone pamięci ofiar katyńskich. Ulica łącząca Pogórze Dolne z Pogórzem Górnym nosi imię admirała Xawerego Czernickiego, a patronem jednego z rond na Obłużu jest Tomasz Łączewny. Każdego roku odbywają uroczystości poświęcone pamięci ofiar zbrodni katyńskiej. Od 2007 roku, kiedy to Sejm Rzeczypospolitej ustanowił 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, odbywają się one właśnie tego dnia. Również w Gdyni w takich uroczystościach biorą udział przedstawiciele samorządu, rodzin ofiar i całego społeczeństwa gdyńskiego.(opracował: Dariusz Małszycki, Dział Historyczny Muzeum Miasta Gdyni) Galeria zdjęć Pobierz galerię Na Cmentarzu Obrońców Wybrzeża w Gdyni Redłowie znajduje się Pomnik Katyński poświęcony „Oficerom polskim zamordowanym przez NKWD wiosną 1940 roku” (zdjęcie archiwalne z 2019 r., fot. kmdr ppor. Radosław Pioch) Pobierz zdjęcie Na Cmentarzu Obrońców Wybrzeża w Gdyni Redłowie znajduje się Pomnik Katyński poświęcony „Oficerom polskim zamordowanym przez NKWD wiosną 1940 roku” (zdjęcie archiwalne z 2019 r., fot. kmdr ppor. Radosław Pioch) Pobierz zdjęcie Obchody Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej w Gdyni w 2019 roku. Honorowa asysta wojskowa przy tablicy Marynarzy Polskich Zamordowanych na Wschodzie, która znajduje się przy ul. Waszyngtona. (zdjęcie archiwalne, fot. Michał Puszczewicz) Pobierz zdjęcie Tablica Marynarzy Polskich Zamordowanych na Wschodzie, która znajduje się przy ul. Waszyngtona. (zdjęcie archiwalne z 2019 r., fot. Michał Puszczewicz) Pobierz zdjęcie Obchody Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej w Gdyni w 2019 roku. (zdjęcie archiwalne, fot. Michał Puszczewicz) Pobierz zdjęcie Obchody Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej w Gdyni w 2019 roku. (zdjęcie archiwalne, fot. Michał Puszczewicz) Pobierz zdjęcie Ulotka wywieszona w budynku Morskiego Instytutu Rybackiego w Gdyni w 1981 r. (materiał ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni) Pobierz zdjęcie Warunki pobierania Wszelkie prawa do zdjęć lub grafik prezentowanych w ramach portalu, należą do Prowadzącego portal lub do podmiotów z nim współpracujących i podlegają ochronie prawnej. Prowadzący portal zezwala na kopiowanie i przedstawianie utworów jedynie w celach niekomercyjnych oraz pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci i zachowaniem kontekstu tematu, do którego zostało wykorzystaneprzez redakcję gdynia.pl. Opublikowane materiały powinny zawsze zawierać źródło, czyli adres strony www.gdynia.pl. Na publikowanie utworów w innych celach wymagana jest zgoda właściciela strony czyli Prowadzącego portal. Opublikowano: 13.04.2020 11:00 Autor: Redakcja portalu Gdynia.pl (wydz.komsp@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 13.04.2020 12:36 Zmodyfikował: Małgorzata Omachel - Kwidzińska