Jak pracuje Urząd Miasta Gdyni i miejskie jednostki w majowy weekend? Sprawdź komunikat dla mieszkańców
Społeczeństwo

Gdynia upamiętniła ofiary stanu wojennego

fot. Magdalena Czernek

fot. Magdalena Czernek

13 grudnia 1981 roku władze komunistyczne wprowadziły na terenie całego kraju stan wojenny. Na ulice miast wyjechały czołgi, pojazdy opancerzone i wozy bojowe, których celem była likwidacja protestów społecznych. Nie obyło się bez ofiar – wiele osób internowano, byli też ranni i zabici. W 40. rocznicę tamtych wydarzeń, w Gdyni odbyły się uroczystości upamiętniające tamte tragiczne wydarzenia.


Oficjalne uroczystości miejskie, upamiętniające 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, odbyły się w poniedziałek 13 grudnia. Udział w nich wzięli m.in. wiceprezydent Gdyni – Michał Guć, przewodnicząca Rady Miasta Gdyni – Joanna Zielińska, a także miejscy radni, przedstawiciele „Solidarności” i mieszkańcy Gdyni.

- 13 grudnia 1981 - wojna wypowiedziana narodowi przez komunistyczną władzę to czarna karta w historii Polski. Nie wolno nam o niej zapomnieć. 40 lat temu na ulicach całego kraju, w tym również Gdyni, pojawiły się czołgi i wojsko. Uwięziono tysiące patriotów, przeciwko protestującym użyto broni. W ten sposób komunistyczny reżim chciał zamknąć usta protestującemu społeczeństwu. W 40. rocznicę tamtych tragicznych wydarzeń oddajemy hołd ofiarom stanu wojennego oraz niezłomnym, którzy kontynuowali walkę o wolność. – mówił Michał Guć, wiceprezydent Gdyni.

Wiceprezydent Gdyni Michał Guć podczas przemówienia przed pomnikiem Ofiar Terroru Komunistycznego // fot. Magdalena Czernek
Wiceprezydent Gdyni Michał Guć podczas przemówienia przed pomnikiem Ofiar Terroru Komunistycznego // fot. Magdalena Czernek

Obchody rozpoczęła o godz. 18:00 msza święta w kościele pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy i św. Piotra Rybaka w Gdyni. Towarzyszył jej program słowno-muzyczny w wykonaniu uczniów Szkoły Muzycznej I i II stopnia w Gdyni oraz II Liceum Ogólnokształcącego w Gdyni. Następnie uczestnicy obchodów przemaszerowali ulicami Gdyni – ul. Portową, placem Kaszubskim, ul. Świętojańską i ul. Pułaskiego – przed pomnik Ofiar Terroru Komunistycznego. Tam odbyła się krótka uroczystość poświęcona pamięci zabitych, rannych i represjonowanych podczas stanu wojennego. Miały miejsce okolicznościowe przemówienia. Złożono także wiązanki kwiatów.

- Choć od 13 grudnia 1981 mija 40 lat pamięć tamtych dni nie zaciera się. Trudno zapomnieć czołgi na ulicach i stan strachu, który trwał przez 586 długich dni. Zniszczono wówczas nadzieje rozbudzone przez wydarzenia Sierpnia 1980 roku i powstanie Solidarności, nadzieje na demokrację i godne życie. Tamta niedziela 1981 roku to dzień dławienia demokracji, wolności słowa i praw człowieka. Ten dzień zaciążył na losach internowanych, ich rodzin, wspólnot lokalnych, zakładów pracy. I dobrze, że pamiętamy. Wszystkim ofiarom należy się szacunek i pamięć. Spotykamy się dzisiaj, by uczyć pamięć o tych, którzy się nie godzili. Nie godzili się na represje, na „jedynie słuszną” ideologię, na cenzurę i donosicielstwo. 40 lat później każdego dnia pamiętajmy, że nie wolno nam się godzić na łamanie praw jednostki i konstytucji. Pamiętajmy, że demokracja, prawa jednostki, poszanowanie godności każdego, nie są zdobyte raz na zawsze – mówiła Joanna Zielińska, przewodnicząca Rady Miasta Gdyni.

Michał Guć - wiceprezydent Gdyni, Joanna Zielińska - przewodnicząca Rady Miasta Gdyni oraz Zenon Roda - radny miasta składają kwiaty przed pomnikiem Ofiar Terroru Komunistycznego // fot. Magdalena Czernek
Michał Guć - wiceprezydent Gdyni, Joanna Zielińska - przewodnicząca Rady Miasta Gdyni oraz Zenon Roda - radny miasta składają kwiaty przed pomnikiem Ofiar Terroru Komunistycznego // fot. Magdalena Czernek

Wystawa na 40. rocznicę

W ramach tegorocznych obchodów 40. rocznicy wprowadzenia w Polsce stanu wojennego przygotowano specjalną wystawę, która w symboliczny sposób przywołuje tamte wydarzenia i doświadczane emocje. Od minionego piątku ekspozycję oglądać można na placu Kaszubskim. Zostanie ona z nami jeszcze przez kilka dni – do 17 grudnia.

Wystawa krótko przedstawia fakty o stanie wojennym i losach ludzi w tym okrutnym czasie. Już one, razem z dokumentującymi je obrazami, niosą atmosferę zagrożenia i opresji. Strzępy wspomnień świadków, fragmenty podziemnie drukowanych ulotek i hasła pisane potajemnie na murach pozwalają odbiorcy skontaktować się ze stanem ducha Polaków w owej długiej nocy.

Wystawę „Stan wojenny” przygotowali: Maugo Domańska, Anna Grabowska, Jan Rosiek, Adam Stankiewicz. Jej producentem jest: Paulina Neugebauer. Twórcy zapraszają do refleksji na temat naszego miejsca tu i teraz.


Stan wojenny – czarna karta Polskiej historii

Stan wojenny trwał od 13 grudnia 1981 do 22 lipca 1983 roku. Przeciwko strajkującym wystawiono ponad 100 tys. uzbrojonych żołnierzy i funkcjonariuszy. Na ulice wyjechały czołgi, aresztowano i osadzano w ośrodkach odosobnienia działaczy opozycji. Podczas tłumienia protestów padli zabici i ranni. Działania sił MSW i wojska przebiegały wyjątkowo brutalnie, wielu funkcjonariuszy wykazywało się sadyzmem, o czym świadczą wspomnienia ofiar pobić. Do 1990 roku w wyniku represji, ciężkich pobić, ran postrzałowych zmarło ponad 100 osób.

Galeria zdjęć

ikona Pobierz galerię
  • ikonaOpublikowano: 14.12.2021 10:00
  • ikona

    Autor: Paweł Kukla (p.kukla@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 14.12.2021 10:07
  • ikonaZmodyfikował: Małgorzata Omachel - Kwidzińska
ikona

Zobacz także