Relacje z zakończonych prac konserwatorskich

Renowacja drzwi wejściowych do budynku YMCA przy ul. Żeromskiego 26

Budynek YMCA, widok od strony ul. Derdowskiego // fot. B. Ponikiewski

Budynek YMCA, widok od strony ul. Derdowskiego // fot. B. Ponikiewski

Zachęcając czytelników do przyjrzenia się bliżej budynkowi YMCA przy ul. Żeromskiego 26 w Gdyni, chcemy zwrócić uwagę na jego wykwintny detal, w szczególności zaś na drzwi wejściowe do budynku od strony hali gimnastycznej – od ul. Żeromskiego.

Zaawansowana, rzemieślnicza konstrukcja drzwi sprawia, że są to obiekty unikatowe, nie mające analogii wśród stolarki w Polsce. Są  one dwuskrzydłowe, przyozdobione zwielokrotnionym motywem bulajów. Każde skrzydło drzwiowe ma konstrukcję z ramiaka sosnowego o 12 polach ułożonych po dwa w każdym z sześciu rzędów. Wierzchnie wykończenie skrzydeł stanowi obłóg z dopasowanych płytek z drewna dębowego (na każdą stronę skrzydła przypada ich 53 sztuki), natomiast w polach ramiaka umieszczono przezrocza w formie bulajów, obramowanych krążkami. Poszczególne krążki mają z jednej strony skrzydła formę walca, a z drugiej torusowego pierścienia. Można wyróżnić dwa typy  – jedne są z dębiny, inne z aluminium.

Prace renowacyjne

Renowacja głównych drzwi wejściowych do budynku odbyła się w 2017 r. i została dofinansowana z budżetu gminy przeznaczonego na prace konserwtorskie przy zabytkach. Odnowienie drzwi wejściowych do sali gimnastycznej budynku YMCA nastąpiło w 2019 r. i również było objęte gminnym programem dotacji. Prace wymagały rozłączenia skrzydeł i oddzielenia poszczególnych części, dzięki czemu odsłonięta została ich skomplikowana konstrukcja. Poszczególne elementy poddano konserwacji, podczas której okazało się, że niektóre z płytek dębowego obłogu oraz krążków przezroczy wymagały odtworzenia. Elementy rekonstruowane wykonano z niezwykłą dbałością o zastosowanie technologii podobnych do autentycznych, a także wierne zachowanie oryginalnych wymiarów. Udało się w ten sposób utrwalić w odrestaurowanych drzwiach szlachetność użytych materiałów w ich pierwotnej formie, nieskażonej przemalowaniami i doraźnymi uzupełnieniami. Ostateczny efekt estetyczny odpowiada swym charakterem oryginalnej modernistycznej koncepcji architektonicznej. Prace wykonał Mirosław Studniak wraz z zespołem.

Historia budynku przy ul. Żeromskiego 26


Przywrócenie świetności drzwiom wejściowym stanowi okazję, by napomknąć o skomplikowanej historii budynku gdyńskiej „imki”. Powstał on w dosyć niespokojnych czasach. Wprawdzie przed wybuchem wojny zakupiono grunt przy ul. Żeromskiego w śródmieściu pod budowę siedziby organizacji, jednakże jej realizacja nastąpiła dopiero w kilka lat po zakończeniu działań wojennych. Zbudowano budynek, który z perspektywy niemal siedemdziesięciu lat istnienia nieustannie broni się ambitną, modernistyczną architekturą funkcjonalizmu z elementami ekspresjonizmu. A bronić musiał się niemal od początku. Wkrótce po oddaniu do użytku, zaczął on coraz mocniej odstawać od „mainstreamowej” powojennej polskiej architektury, która ubrała się po 1949 roku w socrealistyczny kostium stylowy. Manifest architektoniczny, jaki w budynku gdyńskiej „imki” zawarli warszawscy projektanci – Stefan Koziński i Bohdan Damięcki – wybija się wielością detali z pozornie prostej formy, tworząc dzieło  wyróżniające się w skali miasta. Architektura ta nie tylko nawiązuje do przedwojennych osiągnięć modernistycznej myśli twórczej, lecz pozwala zaobserwować jej dalszy rozwój. Dowodem w sprawie powszechnego uznania walorów budynku niech będzie fakt, że 25 lutego 2015 r. został on wpisany do rejestru zabytków województwa pomorskiego.

Galeria zdjęć

ikona Pobierz galerię
  • ikonaOpublikowano: 11.02.2020 10:01
  • ikona

    Autor: Anna Częścik (a.czescik@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 14.02.2020 14:58
  • ikonaZmodyfikował: Małgorzata Omachel - Kwidzińska
ikona