1250 (1050) 2016-09-30 - 2016-10-06

Gdyńskie akcenty w holenderskim mieście Axel

Położone w Zelandii, niedaleko granicy z Belgią holenderskie miasteczko Axel skrywa wiele ciekawostek związanych z historią naszego kraju. Co roku we wrześniu obchodzone są tam oficjalne uroczystości upamiętniające wyzwolenie miasta przez oddział żołnierzy z 1. Dywizji Pancernej Gen. Stanisława Maczka w 1944 roku spod okupacji niemieckiej.
O bohaterskich czynach Polaków przypominają pomniki, cmentarze wojskowe i nazwy ulic. Wśród polskich akcentów niezwykle silne są te związane z Gdynią.

Z inicjatywy miejscowych pasjonatów - rodziny Maas w Axel powstało Museum Gdynia poświęcone wydarzeniom z okresu II wojny światowej, w tym pamiętnej bitwie żołnierzy z 1. Dywizji Pancernej Gen. Stanisława. Maczka. Bogate zbiory pochodzą z pobojowisk wojennych i darowizn i są sukcesywnie uzupełniane.
Muzeum otwarte zostało w zabytkowej stodole, jedynej, która przetrwała wojnę, mimo że znajdowała się w centrum działań wojennych. W jej murach chronili się Polacy przed ogniem niemieckiej artylerii. Obecnie w budynku zgromadzono wiele eksponatów jak: wojskowe jeepy, sprzęt wojskowy, dokumenty, listy, afisze i plakaty, wojskowe namioty itd.
Wystawę uatrakcyjniają manekiny ubrane w stroje historyczne, zaś wyjątkowo dużym zainteresowaniem, zwłaszcza wśród najmłodszych cieszy się możliwość przymierzenia maski gazowej, hełmu czy wzięcie do ręki karabinu. Od 2010 r. w muzeum znajduje się też stała wystawa poświęcona Gdyni powstała przy współpracy z Urzędem Miasta Gdyni.
Na dziedzińcu muzeum można zobaczy również legendarny most Gdynia-Bridge, który zastąpił prowizoryczną konstrukcję zbudowaną przez polskich saperów na kanale żeglownym Axel-Hulst w okresie II wojny światowej. Pierwotnie miał on umożliwiać przejazd czołgów, mających zapewnić wsparcie w walkach z Niemcami. Część jego konstrukcji została wykorzystana przy przybudowie Polskiego Krzyża upamiętniającego polskich żołnierzy z 10. pułku dragonów wchodzącego w skład 10 Brygady Kawalerii Pancernej z 1. Dywizji Pancernej, którzy zginęli podczas walk o Axel we wrześniu 1944 r.
Niedawno holenderskie Axel wzbogacił inny polski a zarazem gdyński akcent. 16 września podczas obchodów 72. rocznicy wyzwolenia miasteczka odsłonięto pomnik ppłk. Zdzisława Szydłowskiego, autorstwa Julii Patt – uczennicy Zespołu Szkół Plastycznych w Gdyni. Projekt artystki został wyłoniony w konkursie zorganizowanym przez stronę holenderską z myślą o uczniach gdyńskiej szkoły plastycznej.

ikona