Co nowego

Czesław Marchaj upamiętniony w alei Żeglarstwa Polskiego

W alei Żeglarstwa Polskiego odsłonięto tablicę upamiętniającą profesora Czesława Marchaja // fot. Magdalena Czernek

W alei Żeglarstwa Polskiego odsłonięto tablicę upamiętniającą profesora Czesława Marchaja // fot. Magdalena Czernek

Był znakomitym żeglarzem regatowym, teoretykiem żeglowania i działaczem. Dał się również poznać, jako świetny specjalista w zakresie aero- i hydrodynamiki. Prof. Czesław Marchaj to kolejna osoba uhonorowana miejscem w alei Żeglarstwa Polskiego w Gdyni. Odsłonięcie upamiętniającej go tablicy odbyło się w piątek, 19 lipca. Uroczystość była częścią obchodów 95-lecia powstania Polskiego Związku Żeglarskiego.
 
Nasze miasto od zawsze było związane z historią ludzi morza. To tutaj rozpoczynały się wielkie wyprawy oraz zawody żeglarskie. To nie przypadek, że zbieramy się tutaj w gdyńskiej alei Żeglarstwa Polskiego, gdzie mamy możliwość honorowania wielkich i wybitnych osób. Taką postacią był niewątpliwie Czesław Marchaj. Posiadał bogate i różnorodne doświadczenie, osiągał sukcesy jako sportowiec, teoretyk żeglarstwa czy autor wielu publikacji w kraju i na świecie. To wszystko sprawia, że Gdynia oraz całe środowisko żeglarskie jest dzisiaj dumne i zaszczycone z możliwości upamiętnienia go w taki sposób – mówił podczas uroczystości Grzegorz Taraszkiewicz, rady miasta.
 
Uroczystość odbyła się 19 lipca w samo południe. Poprowadził ją Waldemar Heflich, redaktor naczelny magazynu „Żagle”, którego korespondentem od 1965 roku był Czesław Marchaj. Na falochronie południowym gdyńskiej mariny spotkali się żeglarze, parlamentarzyści, przedstawiciele władz Gdyni oraz Polskiego i Pomorskiego Związku Żeglarskiego, a także rodzina i przyjaciele żeglarza oraz mieszkańcy miasta.
 
Odsłaniamy tablicę poświęconą wyjątkowej postaci, człowiekowi, który ma wielkie zasługi w rozwoju światowego żeglarstwa. Był naukowcem, ale również zapalonym sportowcem – podkreślał podczas uroczystości Waldemar Heflich, redaktor naczelny magazynu „Żagle” i przyjaciel Czesława Marchaja.
 
Tablicę upamiętniającą żeglarza odsłonili: Marcin Marchaj - syn profesora Czesława Marchaja, Tomasz Chamera – prezes Polskiego Związku Żeglarskiego oraz Bogusław Witkowski – prezes Pomorskiego Związku Żeglarskiego. Podczas uroczystości wspominano postać Czesława Marchaja. Głos zabrała m.in. jego rodzina.
 
Mój ojciec mówił, że kiedy ktoś odchodzi, zamyka się za nim mur niepamięci. Jednak kiedy się go wspomina, kilka cegiełek z niego odpada. Myślę, że dzisiejsza uroczystość spowodowała, że zawalił się cały mur, a ojciec patrzy na nas radośnie i z życzliwością. Dziękuję w jego imieniu – mówił Marcin Marchaj, syn żeglarza Czesława Marchaja.
 
Uroczystość była częścią obchodów 95-lecia powstania Polskiego Związku Żeglarskiego. Po zakończeniu oficjalnej części wydarzenia uczestnicy przeszli do siedziby Pomorskiego Związku Żeglarskiego, gdzie odbyło się spotkanie żeglarskie. Jednym z jego elementów była możliwość obejrzenia wystawy dzieł marynistycznych „Uskrzydlone marzenia” Jerzego J. Tyszki.
 

Żeglarz, działacz, naukowiec

Czesław Marchaj urodził się 9 lipca 1918 roku w Słomnikach w Małopolsce. W 1933 roku wraz z rodziną przeprowadził się do Warszawy, gdzie w 1939 roku ukończył Państwową Wyższą Szkołę Budowy Maszyn i Elektrotechniki. Wtedy rozpoczął pracę w Instytucie Aerodynamicznym Politechniki Warszawskiej. Przed wojną jeszcze nie żeglował, ale latał za to na szybowcach. Z kolei podczas II wojny światowej współpracował z Armią Krajową, wykonując działania wywiadowcze.

Jego przygoda z żeglarstwem rozpoczęła się w 1942 roku. Podczas okupacji kupił Omegę od Juliusza Sieradzkiego i zaczął pływać po Wiśle w Warszawie. Po wojnie można go było spotkać na wodach Bałtyku na pokładzie jachtu „Przygoda”. Po 1951 roku wrócił do uprawiania żeglarstwa. Ścigał się głównie w klasie Finn. Odnosił sukcesy w regatach polskich i międzynarodowych. Zdobył m.in. wicemistrzostwo Polski i akademickie mistrzostwo Polski. Od 1956 roku Marchaj działał w Polskim Związku Żeglarskim, a w 1960 roku zasiadł w jego władzach. Został wiceprezesem ds. żeglarstwa regatowego. Z kolei od 1962 do 1969 roku był przedstawicielem Polskiego Związku Żeglarskiego w IYRU –  International Yacht Racing Union (obecnie World Sailing). Czesław Marchaj stworzył też wiele publikacji naukowych z dziedziny aerohydrodynamiki, ale nie tylko. Na bazie doświadczeń regatowych w 1957 roku wydał książkę „Teoria żeglowania”, na której wychowały się pokolenia wodniaków. W 1965 roku został współpracownikiem magazynu „Żagle”. Zmarł w Warszawie 21 lipca 2015 roku w wieku 97 lat.

Aleja Żeglarstwa Polskiego jest jedną z inicjatyw Polskiego Związku Żeglarskiego, Pomorskiego Związku Żeglarskiego, miasta Gdyni i gdyńskiego Urzędu Morskiego. Umiejscowiona jest na południowym falochronie basenu żeglarskiego im. Mariusza Zaruskiego w Gdyni. Od 2012 roku odsłonięto w niej tablice: Władysława Wagnera, Leonida Teligi, Teresy Remiszewskiej, Juliusza Sieradzkiego, Wojciecha Orszuloka, Zygfryda Perlickiego, Zbigniewa Puchalskiego, Michała Sumińskiego, Witolda Bublewskiego, Zdzisława Pieńkawy, Bolesława Kazimierza Kowalskiego, Ludomira Mączki, Kazimierza „Kuby” Jaworskiego, Dariusza Boguckiego, Tadeusza Siwca, prof. Bolesława Mazurkiewicza i Aleksandra Bereśniewicza.

Galeria zdjęć

ikona Pobierz galerię
  • ikonaOpublikowano: 19.07.2019 15:31
  • ikona

    Autor: Magdalena Czernek (m.czernek@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 19.07.2019 15:33
  • ikonaZmodyfikował: Agnieszka Janowicz
ikona

Najnowsze