Powietrze pod kontrolą

Czy wiesz, czym oddychasz w swojej okolicy? Spadające temperatury i rozpoczynający się na dobre sezon grzewczy sprawiły, że media obiegły pierwsze doniesienia o smogu, który wisi nad głowami mieszkańców wielu polskich miast. Gdynianie mogą (dosłownie) oddychać spokojnie – jakość powietrza jest kontrolowana na bieżąco dzięki sieci czujników, a pomiary można obserwować na internetowej mapie. Przypominamy także o tym, jak reagować, gdy zauważymy podejrzany dym w kominach.

Bliskość morza i stosunkowo silny wiatr, ale też regularny monitoring i coraz większa świadomość mieszkańców oraz przedsiębiorców – wszystko to sprawia, że kiedy późną jesienią mieszkańcy niektórych regionów Polski wstrzymują oddech i skarżą się na szkodliwy smog, gdynianie mogą bez obaw cieszyć się świeżym powietrzem.

W ogólnopolskich mediach po fali spadających temperatur pojawiły się już pierwsze alarmy o złym stanie powietrza i nasilającym się smogu. To oczywiście skutek tego, że odkręciliśmy w ostatnim czasie przysłowiowe kaloryfery, dogrzewając domy i mieszkania podczas jesiennych przymrozków. Zły efekt omija jednak Gdynię, a o tym, że to rzetelne dane oparte na rzeczywistych pomiarach może w prosty sposób przekonać się każdy.

Sieć mierników, które czuwają nad zdrowiem

Przykładowo dzisiaj (18 listopada) ok. godziny 13:00 w kilkunastu miejscach w całym mieście jakość powietrza oceniono na „bardzo dobrą”, a kluczowe wskaźniki – m.in. pyłów zawieszonych PM10 i PM2.5 – mieściły się w ogólnie przyjętych normach. Oznacza to, że gdynianie mogą bez obaw o własne zdrowie oddychać świeżym powietrzem.

- Od lat raporty Departamentu Monitoringu Środowiska publikowane przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska potwierdzają, że wśród miast Gdynia w skali kraju należy do liderów jeśli chodzi o czystość powietrza. Świetne naturalne warunki to jedno, ale spora w tym zasługa także samych gdynian, których cechuje duża świadomość ekologiczna. Jako miasto obraliśmy wysoką jakość powietrza za jeden z naszych priorytetów już lata temu. Łączymy proekologiczne inwestycje z całym systemem dotacji zachęcających do dbania o środowisko. Te działania uzupełnia sieć stacji pomiarowych, dzięki którym na bieżąco możemy diagnozować zanieczyszczenia powietrza w dzielnicach – mówi Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji.

Podgląd na to, co dzieje się w powietrzu jest możliwy dzięki internetowej mapie dostepnej pod adresem powietrze.gdynia.pl. To proste, ogólnodostępne narzędzie, dzięki któremu mieszkańcy mogą na bieżąco sprawdzać jakość powietrza w poszczególnych dzielnicach. Mapa zbiera dane z łącznie kilkunastu stacji wskaźnikowych i referencyjnych rozlokowanych w różnych miejscach, od Śródmieścia po Pogórze, Dąbrowę czy Chwarzno-Wiczlino.

^{W Gdyni jakość powietrza kontroluje na bieżąco kilkanaście stacji pomiarowych i stacje referencyjne, fot. zrzut ekranu ze strony powietrze.gdynia.pl (odczyt 18.11.2021 ok. godz. 13:00)}

Bardziej zaawansowane stacje referencyjne (Gdynia-Pogórze i Gdynia-Dąbrowa) kontrolują też poziom stężenia m.in. dwutlenku siarki, tlenku węgla i tlenków azotu. Te same wyniki widnieją na ogólnopolskiej mapie publikowanej przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.

Przypomnijmy, że sieć stacji pomiarowych w Gdyni powstawała na przestrzeni ostatnich lat m.in. dzięki współpracy miasta z fundacją Agencji Regionalnego Monitoringu Atmosfery Gdańsk-Gdynia-Sopot, która odpowiada za regionalny monitoring atmosfery.

Widzisz szkodliwy dym? Interweniuj

Utrzymywanie bardzo dobrej jakości powietrza na terenie Gdyni to także zasługa jej mieszkańców – ci już od lat korzystają m.in. z dotacji na wymianę nieekologicznych źródeł ogrzewania, stawiają na ciepło sieciowe czy inwestują w energię odnawialną. Zwiększa się też społeczna świadomość na temat tego, jaki wpływ na środowisko może mieć np. palenie paliwami stałymi lub śmiećmi.

Co zrobić, jeżeli mimo wszystko widzimy w swojej okolicy podejrzany, gryzący dym zanieczyszczający powietrze? Temu, co jest spalane w domowych piecach mogą się przyjrzeć (i wyciągnąć ewentualne konsekwencje) funkcjonariusze Straży Miejskiej w Gdyni.

^{Strażnicy miejscy mogą sprawdzić, czym mieszkańcy palą w piecach. W tym celu pobiera się m.in. próbkę popiołu, fot. Straż Miejska w Gdyni}

Mundurowi posiadają odpowiednie kompetencje do przeprowadzenia kontroli w domach, gdzie w użyciu wciąż są piece na paliwo stałe. Po przyjeździe na zgłoszenie mieszkaniec ma obowiązek wpuścić strażników do domu. Pobrania próbki popiołu z paleniska dokonuje biegły współpracujący ze Strażą Miejską i następnie przekazuje je do Laboratorium Analiz Śladowych Politechniki Krakowskiej. Po analizie, gdy wyniki badania popiołu potwierdzą, że w domowym piecu spalane były odpady, w stosunku do sprawcy skierowany zostanie wniosek do sądu o ukaranie. Sąd może wówczas nałożyć karę grzywny w wysokości nawet do 5 tysięcy złotych. Tylko w 2020 roku gdyńscy strażnicy przeprowadzili łącznie 850 takich kontroli.

^{Strażnicy korzystają ze specjalnych wilgotnościomierzy, które pozwalają ocenić, czy piec jest opalany wilgotnym drewnem, fot. Straż Miejska w Gdyni}

Strażnicy mogą też sprawdzić, czy używany w domowym palenisku opał jest odpowiednio przygotowany – mowa przede wszystkim o poziomie wilgotności drewna. Na wyposażeniu mundurowych są specjalne wilgotnościomierze. Wykryją np. nadmiernie mokre drewno, czyli opał, który może mieć dwukrotnie mniejszą kaloryczność, mocno się dymi i przyczynia się do powstawania większej ilości sadzy.

Jak podkreśla Andrzej Bień, komendant Straży Miejskiej:

- Od lat o poprawę społecznej świadomości i wiedzy dotyczącej ogrzewania domu czy mieszkania zabiegają zresztą funkcjonariusze EkoPatrolu – specjalnej komórki gdyńskiej Straży Miejskiej. To m.in. pokazy odgórnej metody palenia w piecu, która pozwala zredukować emisję szkodliwego dymu przez mieszkańców, którzy z różnych względów jeszcze nie wymienili pieca. Prosta metoda polegająca na umieszczeniu podpałki nad właściwym paliwem pozwala zredukować dym nawet o 30%.

Opublikowano: 18.11.2021 16:00
Autor: Kamil Złoch (k.zloch@gdynia.pl)
Zmodyfikowano: 19.11.2021 09:41
Zmodyfikował: Karolina Szypelt