Co nowego

Światowy Dzień Mokradeł

Jezioro Kackie w Wielkim Kacku. Zdjęcie pochodzi z facebookowej grupy „Gdynia w obiektywie” // fot. Janusz Janosik

Jezioro Kackie w Wielkim Kacku. Zdjęcie pochodzi z facebookowej grupy „Gdynia w obiektywie” // fot. Janusz Janosik

2 lutego jest obchodzony Światowy Dzień Mokradeł. Ma on na celu podniesienie społecznej świadomości o roli terenów podmokłych w przyrodzie. Z tej okazji tłumaczymy, jakie znaczenie mają mokradła i gdzie w Gdyni znajdują się użytki ekologiczne tego typu.


Mokradła to tereny wodno-błotne, takie jak: bagna, torfowiska, błota czy zbiorniki wodne – naturalne oraz sztuczne, stałe i okresowe, o wodach stojących lub płynących. Mają korzystny wpływ na klimat. To naturalny rezerwuar wody pitnej na Ziemi i jeden z najcenniejszych ekosystemów. Mokradła zatrzymują biogeny i zanieczyszczenia, naturalnie filtrują wodę, oczyszczając ją. Chronią też przed powodziami. Każdy hektar pochłania nawet 14 mln litrów wody powodziowej.

– Mokradła to kluczowy element naturalnej retencji wodnej. Ograniczają nadmierne parowanie i odpływ wody, a w czasie suszy powoli oddaje ją do środowiska. Ponadto pełnią też funkcje krajobrazowe. Na takich terenach często powstają unikatowe siedliska przyrodnicze. Tak jest np. na obszarze użytku ekologicznego Jezioro Kackie w Wielkim Kacku – mówi Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji.

Jak podaje Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”, prawie 40 procent gatunków roślin i zwierząt na świecie żyje i rozmnaża się właśnie na mokradłach.

Światowy Dzień Mokradeł


Aby przypomnieć, jak ważną rolę pełnią tereny wodno-błotne oraz zwrócić uwagę na to, że warto je chronić, co roku jest obchodzony Światowy Dzień Mokradeł. Przypada on 2 lutego. Tego dnia w 1971 roku podpisano tzw. Konwencję Ramsarską, czyli międzynarodowy układ dotyczący ochrony przyrody. Ma ona na celu ochronę i utrzymanie w niezmienionym stanie obszarów określanych jako wodno-błotne, poprzez działania na szczeblu krajowym i lokalnym oraz współpracę międzynarodową, a także podnoszenie świadomości społecznej w zakresie roli obszarów wodno-błotnych w kontekście zrównoważonego rozwoju na świecie.

Do tej pory konwencję ratyfikowało ponad 170 państw z całego świata. Światowy Dzień Mokradeł po raz pierwszy obchodzono w 1997 roku. Hasło przewodnie tegorocznej kampanii to „Już czas na przywrócenie mokradeł”.

Mokradła w Gdyni


Czy w Gdyni są mokradła? Tak i jest ich całkiem sporo. Najwięcej terenów wodno-błotnych i użytków ekologicznych znajduje się na terenie Wielkiego Kacka i Dąbrowy.

Najbardziej znane miejsce tego typu to Jezioro Kackie w okolicy ul. Sopockiej i Nowodworcowej w Wielkim Kacku. Mokradła te obejmują przeszło 20 hektarów. W dużej części to podtopione szuwary turzycowe. Można się tam natknąć na przedstawicieli kilkudziesięciu gatunków ptaków. Gniazdują tam m.in. kropiatki, kokoszki, wodniki, strumieniówki, brzęczki, świerszczaki, łozówki, trzciniaki, potrzosy oraz gąsiorki. Można też zaobserwować żurawie, pustułki, myszołowy, błotniaki stawowe czy jastrzębie oraz rzadkie płazy – traszki, grzebiuszki, a także jaszczurki zwinki i padalce. W 2008 roku wartości przyrodnicze tego obszaru doceniła Rada Miasta Gdyni, powołując użytek ekologiczny.

Użytki ekologiczne powołuje się, aby ochronić przed zniszczeniem fragment terenu o dużych wartościach przyrodniczych. Są to zazwyczaj zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej – naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania.

Jezioro Kackie w Wielkim Kacku w zimowej odsłonie. Zdjęcie pochodzi z facebookowej grupy „Gdynia w obiektywie” // fot. Zbigniew Piotr Piotrowski
Jezioro Kackie w Wielkim Kacku w zimowej odsłonie. Zdjęcie pochodzi z facebookowej grupy „Gdynia w obiektywie” // fot. Zbigniew Piotr Piotrowski

W Wielkim Kacku znajdują się też Zarosłe Łąki. To teren niedaleko Żródła Marii.

Duże skupisko mokradeł jest na Dąbrowie. Niedaleko siebie, w okolicach ul. Turkusowej, Miętowej, Bazyliowej i Łanowej, leży kilka użytków ekologicznych: Leśne Bagno, Bazyliowa Łąka, Długa Łąka, Staw na Dąbrowie, Torfowy Moczar czy Turzycowe Błoto.

Los mokradeł nie jest obojętny miastu i jego mieszkańcom. W trakcie realizacji jest projekt z Budżetu Obywatelskiego, który ma na celu uratowanie Turzycowego Błota i nawodnienie go. Użytek ten zasila też Staw na Dąbrowie. Zachowanie obu tych miejsc jest ważne, bo użytki te są ostoją roślinności bagiennej oraz ważek i motyli, a także miejscem rozrodu wielu gatunków płazów. Bagno pełni funkcję retencyjną, a po wykonaniu inwestycji odciąży kanalizację deszczową. Zakres projektu to przebudowa kanalizacji deszczowej, polegająca na odprowadzeniu wody deszczowej do mokradła, a nie kanalizacji.

Grafika promująca Światowy Dzień Mokradeł 2023 // materiały prasowe

  • ikonaOpublikowano: 02.02.2023 11:00
  • ikona

    Autor: Magdalena Czernek (magdalena.czernek@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 02.02.2023 14:45
  • ikonaZmodyfikował: Magdalena Czernek
ikona

Najnowsze