Społeczeństwo

Dłuższa kadencja samorządów? Wojciech Szczurek: nie zmienia się reguł gry w trakcie jej trwania

Osoba wrzucająca kartę do głosowania do urny w lokalu wyborczym w Gdyni

Wybory, fot. Michał Puszczewicz

Na nic protesty samorządowców z całej Polski i sprzeciw Senatu. We wtorek, 22 listopada prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę przedłużającą kadencję samorządów do 30 kwietnia 2024 roku. Wszystko po to, aby rozdzielić daty wyborów parlamentarnych i samorządowych, które miały się odbyć w jednym roku, a dokładnie jesienią 2023 roku.


Zgodnie z pierwotnym wybory parlamentarne i samorządowe miały się odbyć jesienią 2023 roku. To efekt wprowadzonych w 2018 roku przez parlament przepisów wydłużających kadencję samorządowców z czterech do pięciu lat.  

Inicjatywa posłów PiS 

Projekt ustawy, która przedłuża kadencję samorządowców do końca kwietnia 2024 roku, w połowie września został złożony przez posłów PiS. Argumentowano to tym, że w interesie Polski jest rozdzielenie wyborów samorządowych i parlamentarnych. Miało to, w opinii pomysłodawców tego rozwiązania, pozwolić na uniknięcie wielu problemów, które, jak wówczas argumentowano, stanowiłyby podstawę zarówno do możliwości podważenia wyniku wyborczego, jak i legalności wyboru władz. 

Prezydent podpisał ustawę 

Sejm uchwalił przepisy przedłużające kadencję samorządowców pod koniec września br. Miesiąc później ustawa została odrzucona przez Senat. Jednak na początku listopada Sejm opowiedział się przeciwko uchwale Senatu o odrzuceniu w całości tej ustawy. Sprawiło to, że przepisy przedłużające kadencję samorządów do 30 kwietnia 2024 roku trafiły do prezydenta Andrzej Dudy. Według słów szefa gabinetu prezydenta, Pawła Szrota, „(…) Pan prezydent Andrzej Duda uznał, że ta data w kontekście innych procesów i kampanii wyborczych (parlament - jesień 2023, Parlament Europejski - późna wiosna 2024) jest możliwa do przyjęcia" – czytamy w mediach społecznościowych kancelarii głowy państwa. 

Zmiana ma charakter epizodyczny 

Na stronie internetowej Kancelarii Prezydenta RP możemy przeczytać, że ustawa o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego ma charakter epizodyczny. Oznacza to, że jej przepisy jedynie czasowo wprowadzają odstępstwo od uregulowanej już materii. 

Jednak ustawa dotyczy nie tylko długości trwania kadencji obecnych samorządowców. Wprowadza również zmianę dnia ustalenia liczby mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego, będącej podstawą określenia liczby radnych wybieranych do danej rady. Zamiast ostatniego dnia roku, będzie to ostatni dzień kwartału poprzedzającego termin ogłoszenia zarządzenia wojewody ustalającego liczbę radnych. Wprowadza także  początkowy termin, w którym tak ustalona liczba radnych może zostać przez wojewodę ogłoszona. 

Wojciech Szczurek, Prezydent Gdyni

Fot. Dawid Linkowski

Co na to samorządowcy? 

Zdaniem Wojciecha Szczurka, prezydenta Gdyni, za motywem zmian w przepisach stojąc względy polityczne, a nie ustrojowe, jak tłumaczą to pomysłodawcy zmian. 
- Gdy zapadała decyzja o poważnej zmianie ustrojowej, tj. wydłużeniu kadencji samorządowców do 5 lat, znane były wszystkie uwarunkowania, które dziś są podawane jako uzasadnienie przesunięcia terminu wyborów – komentuje nowe przepisy Wojciech Szczurek, prezydent Gdyni. - Było zatem wiadomo, że wskutek tej zmiany, daty różnych głosowań zbiegną się. Jeśli teraz, na rok przed przewidywaną datą wyborów samorządowych, niezmienione okoliczności stają się powodem do zmiany ich  terminu, to rodzi to we mnie przekonanie, że za zasadniczym motywem tej decyzji są względy polityczne, a nie ustrojowe. Jestem zwolennikiem zasady, że w trakcie gry jej zasad się nie zmienia – podkreśla włodarz Gdyni

Kiedy więc wybory samorządowe? 

Przepisy zakładające przedłużenie kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do dnia 30 kwietnia 2024 roku, a także zmianę  Kodeksu wyborczego oznaczają, że kadencja wszystkich:

  • rad gmin,
  • rad powiatów,
  • sejmików wojewódzkich,
  • rad dzielnic m.st. Warszawy,
  • a także wójtów,
  • burmistrzów,
  • prezydentów miast, 

których kadencja upływa w 2023 roku, zostanie wydłużona. Oznacza to, że kolejne wybory samorządowe zostaną zarządzone między 30 grudnia 2023 roku a 30 stycznia 2024 roku. Ich datą będzie dzień wolny od pracy w okresie między 31 marca a 23 kwietnia 2024 roku.

  • ikonaOpublikowano: 23.11.2022 13:08
  • ikona

    Autor: Zygmunt Gołąb (z.golab@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 23.11.2022 16:03
  • ikonaZmodyfikował: Redakcja portalu Gdynia.pl
ikona