Weekend, weekend i po weekendzie – 12. edycja dorocznego festiwalu architektury pod znakiem iluzji i odbudowy miast zakończyła się. Ale nie zniknie z pamięci, jak wyrwana kartka z kalendarza, pozostanie wiedza przekazana przez znakomitych gości – prelegentów i prowadzących spacery.4 dni; 13 spacerów architektonicznych i fotograficznych, w tym jeden na pokładzie statku opływającego Port Gdynia; ponad 17 godzin prelekcji, wykładów i debat; 7 wystaw; 6 filmów; a także rozdanie nagród w konkursie Gdyński Modernizm w Obiektywie, projekcje fotografii, spotkania i dyskusje klubowe, warsztaty dla dzieci. A na każdym ze składowych wydarzeń dziesiątki uczestników i publiczność online. Rejs statkiem Archi Port - ikony architektury Portu Morskiego, fot. Przemysław Kozłowski / ARG 12. edycja Weekendu Architektury w Gdyni odbyła się pod hasłem „Iluzja” i motto te przewijało się wielokrotnie podczas spacerów, prelekcji, wystaw i pokazów, jednak nie zdominowało całego wydarzenia. Opowieści o architekturze krążyły wokół tytułowej iluzji (zarówno w architekturze, jak i iluzji pokoju, stabilności i bezpieczeństwa), przybliżając się bądź oddalając, a w międzyczasie pojawiały się tematy towarzyszące, być może wybrzmiewając głośniej niż temat przewodni, jak odbudowa miast – problem najbardziej aktualny w świetle trwającej w Ukrainie wojny, czy zabudowa terenów na styku z wodą i oczywiście modernizm – oba tematy tak bardzo aktualne w Gdyni, gdzie powstaje nowa architektura na terenach po-portowych i trwa dyskusja nad zagospodarowaniem mola Południowego, a architektura modernistyczna stanowi jedno z najcenniejszych dziedzictw miasta. Prelekcja prof. Marii J. Sołtysik w Konsulacie Kultury pt. Ikony architektury portu w Gdyni - styl i struktura. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG - W tym roku zwróciliśmy szczególną uwagę na Port Morski w Gdyni i jego architekturę m.in. podczas prelekcji otwarcia prof. Marii Sołtysik i w czasie rejsu statkiem po porcie, a także na niezwykle atrakcyjne ze względu na mieszkaniową architekturę modernistyczną dzielnice – Grabówek oraz przede wszystkim Działki Leśne. Głównym tematem spaceru po Grabówku były osiedla społeczne, zaś ten wątek był później kontynuowany na niedzielnym pokazie filmowym w konsulacie kultury, gdzie obejrzeliśmy film pt. „Architektura Mieszkaniowa. Osiedla społeczne” - relacjonuje Jacek Debis, dyrektor projektów strategicznych Agencji Rozwoju Gdyni – organizatora wydarzenia w imieniu Miasta Gdyni. Przewodnik Robert Chrzanowski prowadzi spacer Triumf Modernizmu: wzorzec architektury Grabówka. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG Tak jak funkcjonalną architekturą mieszkaniową zaskakuje obszar Działek Leśnych, Grabówka, czy Kamiennej Góry, tak Śródmieście skrywa wciąż wiele architektonicznych zagadek i pięknych przykładów detali czy wnętrz klatek schodowych. O wnętrzach kamienic Zbigniewa Kupca, mogliśmy posłuchać na spacerze profesora Kazimierze Butelskiego, zaś o modernistycznych planach, detalach i niuansach konserwacji wnętrz na oprowadzaniu po trzech gdyńskich mieszkaniach (przed, w trakcie i po remoncie) Radka Radziejewskiego oraz arch. Justyny Piekarskiej-Onoszko. Spacer ten miał wymiar bardzo praktyczny, gdyż uczestnicy mogli usłyszeć wiele cennych rad, przydatnych podczas wymagających remontów mieszkań w modernistycznych kamienicach. Radek Radziejewski opowiada o wykorzystaniu oryginalnych szyb podczas renowacji zabytkowej stolarki drzwiowej i okiennej podczas spaceru "Archi-niuanse: dramaty i dylematy przy remontach i renowacji przedwojennych wnętrz". Fot. Przemysław Kozłowski / ARG Drugim motorem Weekendu Architektury, obok archi i foto spacerów były prelekcje z udziałem kilkunastu zaproszonych architektów z Polski, w tym Gdyni i Trójmiasta. W prelekcjach wystąpili znani i nagradzani w Polsce i na świecie architekci i pracownie, jak m.in.: prof. Ewa Kuryłowicz, Marcin Brataniec i Urszula Forczek-Brataniec (em4), dr hab. Bolesław Stelmach, Dorota Sibińska i Filip Domaszczyński (XYStudio), Marcin Sadowski (JEMS Architekci), czy architekci z pracowni WXCA oraz APA Wojciechowski Architekci. Tradycyjnie pojawiły się także głosy i wizje architektów dopiero wkraczających do świata wielkiej architektury, w tym roku m.in. Anny Kolasy czy Weroniki Platy. Prelekcja arch. Iwony Markešić, dyrektorki Biura Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG - Kluczowym wprowadzeniem do tegorocznej dyskusji były wystąpienia Iwony Markešić oraz Pauliny Szewczyk, architektek kierujących Biurem Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni. Wizje i kierunki, a także aktualnie realizowane w Gdyni projekty stanowiły bardzo ważny akcent gospodarza festiwalu poprzedzający dyskusje o architekturze w Polsce i na świecie – mówi Jacek Debis. Ważnym elementem wystąpienia Iwony Markešić była partycypacja. Dyrektorka Biura Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni podkreślała rolę udziału mieszkańców w planowaniu na przykładzie dzielnicy Meksyk, gdzie mieszkańcy zaangażowali się w rewitalizację i decydowali m.in. o tym, gdzie ma powstać ogród deszczowy, czy jaką nazwę nadać nowej ulicy. Wybrano ul. Meksykańską, gdzie wczoraj odbyła się nota bene fiesta z uroczystym odsłonięciem tablicy. - Na osiedlu został zorganizowany trzygodzinny spacer badawczy, podczas którego mieszkańcy przekonali się, jak trudne jest planowanie, które polega na szukaniu kompromisów – mówiła podczas prelekcji Iwona Markešić. Z kolei Paulina Szewczyk, zastępca dyrektora Biura Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni wprowadziła słuchaczy do bloku prelekcji poświęconego architekturze na styku z wodą, przedstawiając nagrodzone projekty w konkursie studialno-ideowym „Pirs przyszłości”, dotyczącym zagospodarowania mola Południowego. Konkurs jest początkiem rozmowy o przyszłości tego miejsca, które ma mieć inkluzyjny charakter i łączyć walory miejsca publicznego z modernizmem. Wystąpienie dr inż. arch. Pauliny Szewczyk, z-cy dyrektora Biura Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG Kontynuacją tematu gdyńskiej architektonicznej adaptacji terenów nadmorskich były wystąpienia arch. Anny Kolasy, która przedstawiła swoją wizję zagospodarowania zabytkowych, modernistycznych chłodni na terenie Dalmoru, a także arch. Marcina Sadowskiego z biura JEMS Architekci, które 6 lat temu wygrało konkurs na projekt powstającego obecnie Gdynia Waterfront 2, które będzie łączyć funkcje mieszkaniowe, biurowe i hotelowe z kinem oraz miejskim obiektem publicznym. Uzupełnieniem tematu był Archi Spacer z architektem Arch Deco "Molo Rybackie: Yacht Park - Nowa Marina". Archi Spacer z architektem Arch Deco "Molo Rybackie: Yacht Park - Nowa Marina", fot. Przemysław Kozłowski / ARG Temat ochrony architektury modernistycznej pojawiał się także w kontekście Archi Debaty oraz Archi Spaceru, których tematem przewodnim była architektura drugiej połowy XX wieku (do 1989 r.), zdecydowanie niedoceniana oraz wymagająca z pewnością więcej troski i promocji niż dotychczas.Bardzo istotne zagadnienia o odbudowie miast, stanowiło główną oś dyskusji w czasie piątkowej Archi Debaty, prowadzonej przez dr Małgorzatę Jędrzejczyk z Pilecki Berlin Institute, a z udziałem dr Kingi Nettmann-Multanowskiej, prof. Jakuba Szczepańskiego, prof. Kazimierza Butelskiego, dr Waldemara Affelta, dr Dąbrówki Lipskiej oraz Roberta Krasuckiego, Stołecznego Konserwatora Zabytków. Uczestnicy debaty zastanawiali się m.in. nad odbudową ukraińskich miast i wykorzystaniem doświadczeń miast, takich jak Warszawa, odbudowana po II wojnie światowej, Skopje, odbudowane według projektu polskich urbanistów i architektów po trzęsieniu ziemi w 1963 roku, czy Bejrut. Wnioski z debaty, podobnie jak z kolejnego warsztatu – Archi Spotu (arch. Marta Baranowska, NIAiU) trafią do publikacji pofestiwalowej - Archi Zeszytu. Debata o odbudowie miast - doświadczenia z Polski, Europy i świata. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG Centrum wydarzeń festiwalowych ponownie było Gdyńskie Centrum Filmowe, w którego Galerii do 7 września możemy oglądać wystawy „Architektki Gdyni 1926-1989”, „LUX-y po warszawsku” oraz pokonkursową Gdyński Modernizm w Obiektywie 2022, której druga część znajduje się na woonerfie na odcinku ul. Abrahama przed Wytwórnią Pomysłów Studniak, partnera festiwalu. Wystawa "Architektura od morza" z fotografiami Magdy Korzewskiej i Tomka Lelito na woonerfie ul. Abrahama. Fot. Przemysław Kozłowski / ARG Opublikowano: 29.08.2022 13:33 Autor: Przemysław Kozłowski (p.kozlowski@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 02.09.2022 08:40 Zmodyfikował: Przemysław Kozłowski