Co nowego

Gdynia pamięta o bojownikach o kształt polskich granic

W uroczystości wzięły udział rodziny upamiętnionych osób, w tym prezydent Wojciech Szczurek//fot. Przemysław Kozłowski

W uroczystości wzięły udział rodziny upamiętnionych osób, w tym prezydent Wojciech Szczurek//fot. Przemysław Kozłowski

103 lata temu w Poznaniu rozpoczęło się powstanie wielkopolskie, które miało wpłynąć na kształt polskich granic. Warto pamiętać, że w okresie dynamicznego rozwoju polskiej gospodarki w okresie II RP wielu uczestników walk o wolność ojczyzny nad morzem odnalazło swoje miejsce na ziemi, a założony w 2 poł. lat 20. ubiegłego wieku Cmentarz Witomiński stał się ich ostatnim portem. Od dziś będą o tym przypominać memoratywne tablice odsłonięte przez gdyńskich samorządowców.


27 grudnia, w 103. rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego, na Cmentarzu Witomińskim odsłonięto tablice wspominające osoby, które walczyły o niepodległość i spoczywają na tym cmentarzu. Pod ogólną inskrypcją „Walczyli o Niepodległość, budowali Gdynię, spoczywają na tym cmentarzu” wymieniono nazwiska 42 powstańców wielkopolskich, 8 uczestników wojny polsko-bolszewickiej i 7 powstańców śląskich. To 55 mężczyzn i 2 kobiety. Niektóre z tych osób brały udział w więcej niż w jednej z tych historycznych batalii.

W uroczystości wzięły udział rodziny upamiętnionych osób, a także prezydent Wojciech Szczurek, i naczelnik Wydziału Ochrony Dziedzictwa UM Gdyni Marek Stępa.
Wiele wspaniałych, barwnych postaci budowało nasze miasto. Chcemy też pamiętać o bohaterach, którzy, zanim trafili do Gdyni, walczyli w powstaniu wielkopolskim i w innych polskich powstaniach. Powstanie wielkopolskie jest szczególne, bo to powstanie, które wygraliśmy. Dzięki powstańcom znaczna część Wielkopolski stała się częścią rodzącej się wtedy Rzeczypospolitej. Te wielkie postaci potem trafiły do Gdyni i w różny sposób angażowały się w budowę i rozwój naszego miasta. Jesteśmy im bardzo wdzięczni. I to taki symboliczny dowód tej pamięci. – mówił prezydent Gdyni.

Wojciech Szczurek, który na uroczystość przybył z ojcem, nie ukrywał dumy z faktu, że na jednej z tablic uwieczniono jego dziadka. Kazimierz Szczurek brał udział w powstaniu wielkopolskim, a potem trafił do Gdyni. Kiedy budowano tu port, zaangażował się w organizację Urzędu Celnego, w którym spędził lata aktywności zawodowej.



Dzisiejsza uroczystość to finał działań prowadzonych przez miasto, a dokładnie Wydział Ochrony Dziedzictwa w ścisłej współpracy z Zarządem Cmentarzy Komunalnych. Pracownicy tej jednostki inwentaryzowali te groby powstańców i uczestników walk o niepodległość, które miały inskrypcje informujące, że pochowany jest w nim bojownik o wolność. Równocześnie Wydział Dziedzictwa zaapelował do gdynian, by ujawniali członków swych rodzin spoczywających na gdyńskich cmentarzach, na których grobach nie umieszczono inskrypcji mówiących o udziale w czynie zbrojnym lat 1918-1921. Akcja prowadzona była za pośrednictwem strony gdynia.pl, biuletynu „Ratusz” oraz Radia Gdańsk.
Na Cmentarzu Witomińskim co rusz można natknąć się na grób, na którym jest inskrypcja „powstaniec wielkopolski”, „uczestnik powstań śląskich”. Trudniej z uczestnikami wojny polsko-bolszewickiej, bo kiedy oni umierali, to nie bardzo można się było tym chwalić. Jednak nie wszyscy te inskrypcje mieli. Z różnych powodów, czasem ze skromności, czasem z powodu zapomnienia. O tych uzupełniliśmy dzięki ogłoszeniu, które było w „Ratuszu”, na stronach gdyńskich, w Radiu Gdańsk. Dostaliśmy całkiem sporo zgłoszeń. Niektóre dublowały się z tym, co już wiedzieliśmy z tego przeczesywania cmentarza, a niektóre dodawały nam informacji o nazwiskach, których nie mieliśmy w bazie. Najwięcej tych uczestników polsko-bolszewickiej tą drogą uzyskaliśmy. Potem już wystarczyło wykonać te tablice, znaleźć dobre miejsce, a miejsce mamy dobre tutaj na Witominie na tego typu upamiętnienia. W ten sposób, można powiedzieć, zamknęliśmy obchody stulecia odzyskania niepodległości w Gdyni.Akcja trwa. Jeśli państwo państwo, widzowie, czytelnicy, słuchacze mają jakiekolwiek informacje o gdynianach, którzy zostali pochowani na Cmentarzu Witomińskim bądź innym gdyńskim cmentarzu, którzy brali udział w tych niezwykłych wydarzeniach, niech nie żałują odrobiny wysiłku, żeby poinformować Wydział Ochrony Dziedzictwa o tych faktach. – mówi Marek Stępa, naczelnik Wydziału Ochrony Dziedzictwa, który zainicjował miejską akcję upamiętnienia bojowników o kształt polskich granic.
 
Powstanie wielkopolskie rozpoczęło się 27 grudnia 1918 roku, kiedy polscy mieszkańcy Prowincji Poznańskiej powstali przeciwko Republice Weimarskiej, toczące się na przełomie lat 1918-1919. Polacy domagali się powrotu ziem pozostających pod zaborem pruskim w obrębie Prowincji Poznańskiej do Polski, umacniającej już w tym czasie niepodległość.

Galeria zdjęć

ikona Pobierz galerię
  • ikonaOpublikowano: 27.12.2021 15:15
  • ikona

    Autor: Karolina Szypelt (k.szypelt@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 27.12.2021 15:29
  • ikonaZmodyfikował: Karolina Szypelt
ikona

Najnowsze