Jak zapraszają, to lecimy!

Akcja edukacyjna „Zapraszamy ptaki do Gdyni“, czyli konkurs budowy karmników i budek lęgowych organizowany jest w Gdyni nieprzerwanie od 1998 roku. W ramach jubileuszowej edycji, przy wsparciu finansowym Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku, udało się rozszerzyć zakres działań edukacyjnych i grupę adresatów.

Działania w ramach akcji:

prelekcje w szkołach nt. właściwej opieki nad dzikimi ptakami,
rodzinne warsztaty budowy budek lęgowych dla sikor i szpaków,
opracowanie książki pt. „Zapraszamy ptaki do Gdyni”
organizacja i przeprowadzenie XX edycji konkursu.

Organizacja i przeprowadzenie XX edycji konkursu „Zapraszamy ptaki do Gdyni”

W tegorocznym konkursie wzięli udział uczniowie z 19 szkół gdyńskich. W wyniku ich zaangażowania powstało 288 prac, w tym 232 karmniki i 56 budek lęgowych. Autor każdej zgłoszonej do konkursu pracy otrzymał pamiątkowy kubek z grubodziobem. Komisja konkursowa przyznała 20 nagród oraz 20 wyróżnień, po 10 w każdej kategorii.

Ozdobne, funkcjonalne, ale przede wszystkim użyteczne – budki lęgowe i karmniki zostały rozdane mieszkańcom chętnym do ulokowania ich w swoich ogrodach. Ocenione przez komisję prace można było odbierać w siedzibie Urzędu Miasta Gdyni w wyznaczonych terminach, o czym mieszkańcy byli informowani za pośrednictwem strony internetowej (więcej tutaj) i w „Ratuszu”.

Przy tej okazji edukowaliśmy o prawidłowych zasadach dokarmiania miejskich ptaków, konieczności utrzymywania czystości w budkach i karmnikach oraz o tym, że aby spełniały one swoją rolę nie mogą zostać umieszczona w przypadkowym miejscu. Odbierając prace konkursowe miłośnicy ptaków zobowiązali się do odpowiedzialnego wybrania lokalizacji – niedostępnej dla drapieżników, ale za to dającej dużo przyjemności z obserwacji.

Uroczyste rozdanie nagród

W dniu 9 kwietnia 2018 r. autorzy nagrodzonych prac wraz z opiekunami wzięli wdział w uroczystej gali rozdania nagród, której towarzyszyła wystawa nagrodzonych prac. Gala odbyła się w Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym w Gdyni.

Gościem specjalnym gali był dr Andrzej Kruszewicz, dyrektor warszawskiego ZOO - autor wielu ciekawych książek oraz audycji radiowych i telewizyjnych o ptakach a także niezwykle charyzmatyczny mówca. Pan Kruszewicz wygłosił ciekawą prelekcję, a po rozdaniu nagród długo rozmawiał z dziećmi o swojej pracy z ptakami oraz rozdawał autografy. W gali wziął też udział wiceprezydent Gdyni ds. innowacji Michał Guć.

Relacja z wydarzenia tutaj.

Nagrody indywidualne

Nagrodami w konkursie, oprócz pięknych dyplomów i pamiątkowych kubków, były książki o ptakach autorstwa dr Kruszewicza oraz rodzinne bilety wstępu do Centrum Nauki EXPERYMENT w Gdyni – całość zapakowana w torbę z nadrukiem grubodzioba – ptaka przewodniego tej edycji.

Nagrody dla szkół

Oprócz wyróżnień i nagród indywidualnych przyznane zostały nagrody dla trzech szkół, których uczniowie dostarczyli na konkurs łącznie największą liczbę prac spełniających wymogi określone w regulaminie. W tym roku nagrodzone zostały następujące szkoły:

1 miejsce – SP nr 40 im. kpt. ż. w. Karola Olgierda Burchardta nagroda o wartości 900 zł,
2 miejsce – SP nr 33 im. Obrońców Kępy Oksywskiej nagroda o wartości 800 zł,
3 miejsce – SP nr 18 im. Kornela Makuszyńskiego nagroda o wartości 600 zł.

Nagrodami, wybranymi przez szkolnych koordynatorów, były pomoce dydaktyczne, takie jak: modele astronomiczne, zestawy naukowe do montażu, kompasy, lupy, aparaty do doświadczeń czy plansze ścienne.

Prelekcje w szkołach nt. właściwej opieki nad dzikimi ptakami

W wydarzeniu wzięło udział 10 placówek edukacyjnych, głównie szkół podstawowych, ale weterynarze odwiedzili również dwa licea i Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Dzieci mogły zapoznać się z ptakami, które mieszkają lub mogą być zauważone w Gdyni, dowiedziały się jak można rozpoznać ranne zwierzę potrzebujące pomocy - kiedy należy mu jej udzielić, a kiedy powinno się je zostawić w spokoju. Omówione zostały również zagrożenia dla ludzi, jakie może powodować kontakt z dzikim zwierzęciem i jakie trzeba przedsięwziąć środki ostrożności.

Prelekcje ilustrowały ciekawe zdjęcia zarówno z gabinetu weterynaryjnego, z parków i plaż oraz oliwskiego ZOO. Dodatkowo słuchacze mogli podziwiać pióra różnych ptaków zarówno rodzimych jak i egzotycznych, w tym pióro kondora olbrzymiego – największego latającego ptaka na ziemi.

Zajęcia prowadzili doświadczeni weterynarze, którzy od lat zapewniają profesjonalną opiekę rannym dzikim ptakom znalezionym przez mieszkańców Gdyni lub Eko Patrol Straży Miejskiej: lekarz weterynarii Michał Michalski – dyplomowany specjalista chorób zwierząt nieudomowionych oraz lekarz weterynarii Dorota Kałkowska-Pozarzycka, posiadająca wieloletnie doświadczenie weterynaryjne oraz specjalizację z chirurgii weterynaryjnej.

Dzieci aktywnie i chętnie uczestniczyły w zajęciach. Ciekawe informacje przekazane przez weterynarzy znających zagadnienia z osobistego doświadczenia sprawiły, że dla wszystkich słuchaczy było to zajmujące i interesujące przeżycie.

Relacja z wydarzenia tutaj.

Rodzinne warsztaty budowy budek lęgowych dla sikor i szpaków

W dniach 27 i 28 października 2018 r. w Zespole Parkowym Kolibki w Gdyni odbyły się warsztaty budowy budek lęgowych dla ptaków.

W warsztatach wzięło udział 59 dzieci wraz z opiekunami w 4 grupach.

Zajęcia były okazją do rodzinnej zabawy połączonej z nauką. Zorganizowane przez fundację FabLab Trójmiasto w przestrzeni tuBAZA były nie tylko bardzo ciekawe i rozwijające kreatywność uczestników, ale także zostały zrealizowane z zachowaniem wszystkich zasad bezpieczeństwa.

Jedno z zaproszeń na warsztaty można znaleźć tutaj.

Podczas spotkań rozmawiano o ekologii oraz zachęcano dzieci i młodzież do działań na rzecz ochrony środowiska. Nie zabrakło także ciekawostek na temat ptaków żyjących w mieście i jego okolicach oraz opowieści o ich zwyczajach.

Głównym punktem warsztatów było jednak tworzenie budek lęgowych. Uczestnicy dowiedzieli się jak prawidłowo budować schronienia dla ptaków oraz poznali zasady ich wieszania, aby nie narazić skrzydlatych przyjaciół na niebezpieczeństwo ze strony drapieżników.

Powstałe podczas zajęć domki można było wziąć ze sobą, aby zamontować je w przydomowych ogródkach, uzupełniając tym samym istniejące już miejsca lęgowe dla sikor i szpaków.

Zajęcia prowadził Jakub Typiak – ornitolog, długoletni pracownik Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego. Doświadczony badacz ptaków, edukator przyrodniczy, działacz na rzecz ochrony przyrody, fotograf i autor opracowań naukowych.

Relacja z wydarzenia tutaj.

Książka
Książka

Dla podkreślenia wyjątkowości XX edycji konkursu powstała niezwykła publikacja

Ksiązka „Zapraszamy ptaki do Gdyni” jest adresowana do dzieci i ich opiekunów. Przedstawia ptaki występujące w miastach na tle ciekawych zakątków Gdyni – w parkach, na bulwarze, nad morzem, na terenie użytku ekologicznego.

Poza ciekawym i nietypowym opisem kilkunastu gatunków ptaków, w książce zawarte zostały podstawowe zasady ich dokarmiania, budowania karmników i budek lęgowych oraz porady dotyczące planowana przestrzeni przyjaznych ptakom.

Publikacja powstała w wersji internetowej oraz wersji do druku. Wydruk książki planowany jest w następnym etapie – po pozyskaniu źródeł finansowania.

Autorzy książki to:

dr Andrzej G. Kruszewicz – wyjątkowy ornitolog o lekkim i niebanalym „piórze”.

Joanna Czaplewska - graficzna i ilustratorka, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, obecnie asystentka na Wydziale Grafiki i miłośniczka ptaków. Otrzymała wyróżnienia i nominacje do nagród za wykonanie ilustracji do książek dla dzieci.

Agnieszka Kochanowska – redaktorka o doskonałej znajomości miasta Gdyni.

Anita Wasik - grafik, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, specjalizuje się w grafice wydawniczej. Prowadzi pracownię grafiki projektowej. Dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Laureatka wielu międzynarodowych konkursów.

Efekt ekologiczny

Efektem akcji edukacyjnej „Zapraszamy ptaki do Gdyni” jest zwiększona świadomość mieszkańców miast, zarówno dzieci jak i dorosłych (rodziców, dziadków) na temat ptaków bytujących w mieście, ich znaczenia dla ekosystemów miejskich oraz zagrożeń dla ich życia.

Projekt, poprzez przekazanie dawki rzetelnej wiedzy w zakresie prawidłowych praktyk dotyczących udzielania pomocy, dokarmiania oraz zapewniania miejsc lęgowych i bazy pokarmowej ptakom miejskim w sposób ciekawy i przystępny, przyczynia się także do poprawy kondycji i zwiększenia bioróżnorodności ptaków w miastach.

Bloczki do notatek towarzyszące promocji projektu

Akcja edukacyjna „Zapraszamy ptaki do Gdyni” została zorganizowana w ramach konkursu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku na zadania z zakresu edukacji ekologicznej dla województwa pomorskiego (edycja 2018).