Gdyński samorząd, świadomy zagrożeń, które wynikają z tempa zmian klimatycznych, wdraża szereg konkretnych działań, które mają zmniejszyć ich tempo i jednocześnie przeciwdziałać negatywnym skutkom. Podstawową kwestią jest ograniczenie tak zwanej „niskiej emisji” i zwiększenie małej retencji na terenach miejskich. W strukturach Urzędu Miasta Gdyni już pięć lat temu został powołany do życia specjalny zespół, zajmujący się działaniami na rzecz zmniejszenia zużycia energii elektrycznej i cieplnej i edukacją wszystkich mieszkańców, jak skutecznie ograniczać własne zużycie energii w domach i w mieszkaniach. Z kolei gdyńscy eksperci od małej retencji są zapraszani do innych miast, by dzielić się tą przydatną wiedzą i uczyć innych, jak zwiększać małą retencję w mieście, a tym samym zapobiegać podtopieniom i wylewom rzek i miejskich strumieni. - Przeciwdziałamy zmianom klimatycznym i wdrażamy cały szereg projektów, które ograniczają emisję dwutlenku węgla do atmosfery. To działania kompleksowe, chcemy by działania różnych jednostek wzajemnie się zazębiały i wzmacniały, dlatego powołałem pełnomocnika do spraw zmian klimatu. Do jego zadań należy koordynacja wszystkich działań, wynikających z przyjętego przez Gdynię Planu Adaptacji do Zmian Klimatu – mówi Wojciech Szczurek, prezydent Gdyni. KOZA, rowery i ogrody deszczowe W sezonie grzewczym gdyńska straż miejska pokazuje i uczy, na czym polega metoda odgórnego palenia w piecach, dzięki której można oszczędzić aż 30% paliwa i ograniczyć kopcenie. Ten projekt zyskał nazwę K.O.Z.A czyli korzystne ograniczenie zanieczyszczenia atmosfery. Prowadzone są kompleksowe modernizacje budynków szkół i budynków komunalnych, mające na celu zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną. Innymi słowy po takiej termomodernizacji ciepło jest oszczędzane i to nawet o jedną trzecią. Projekt, z dofinansowaniem ze środków europejskich, objął 31 budynków i potrwa do 2022 roku. Jego wartość to 77 milionów. - Gama wszystkich naszych aktywności na rzecz ograniczania negatywnych zmian klimatycznych jest bardzo szeroka – od działań inwestycyjnych po edukację. Nasze działania dotyczą między innymi; rozwoju komunikacji publicznej oraz elektromobilności, wymiany emisyjnych źródeł ciepła, promowania odnawialnych źródeł energii, ograniczania zużycia energii, zagospodarowywania wód opadowych, właściwej gospodarki odpadami – wylicza Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji, który odpowiada m.in. za politykę środowiskową. Miasto stawia też na rowery i zachęca przedsiębiorców, żeby w swojej działalności korzystali z rowerów cargo - do przewożenia towarów - które znakomicie zastępują samochód na krótszych dystansach. Gdynia aktywnie uczestniczy w projektach europejskich na rzecz zrównoważonego transportu. To dzięki działaniom gdyńskiego samorządu pojawił się w Trójmieście samochód współdzielony. Coraz więcej osób, zwłaszcza z młodszego pokolenia, nie decyduje się na kupno własnego auta, co redukuje emisję dwutlenka węgla. Symbolem Gdyni są trolejbusy, które mają jedną wspaniałą cechę – nie emitują żadnych zanieczyszczeń do atmosfery. Są zeroemisyjne, a jeździ ich po gdyńskich ulicach już ponad 100. Stanowią ponad jedną czwartą całego taboru komunikacji miejskiej w Gdyni. W ubiegłym roku Gdynia kupiła 30 nowych trolejbusów i 21 specjalnych baterii, dzięki którym można używać trolejbusów nawet tam, gdzie nie ma trakcji elektrycznej. Katalog wybranych działań gdyńskiego samorządu: Gdynia od blisko 20 lat udziela mieszkańcom dotacji na montaż odnawialnych źródeł energii oraz modernizację źródła ogrzewania – dzięki temu można podłączyć dom lub mieszkanie do miejskiej sieci ciepłowniczej bądź gazowej lub wymienić piec. Udzielane są też dotacje na montaż kolektorów słonecznych, pomp ciepła, paneli fotowoltaicznych i siłowni wiatrowych. W 2018 roku było to 161 umów na kwotę ponad pół miliona złotych. Gdynia trwale współpracuje z przedsiębiorstwami energetycznymi działającymi na terenie miasta - PGE Energia Ciepła S.A., która jest właścicielem Elektrociepłowni Gdynia i Okręgowym Przedsiębiorstwem Energetyki Cieplnej, które z kolei produkuje ciepło z gazu i jest dystrybutorem ciepła. Efektem tej współpracy jest program „Daj się ogrzać… przyłącz się do Ciepłolubnych”, który zachęca do likwidacji pieców i przyłączenia się do miejskiej sieci grzewczej. Organizowane są spotkania informacyjne dla mieszkańców o programach dotacyjnym oraz szkolenia dla zarządców nieruchomości. Jesienią 2017 r. w Gdyni uruchomiono system monitorowania zużycia energii w budynkach gminnych InvisoLite. System gromadzi dane dot. zużycia energii elektrycznej, gazu, ciepła sieciowego i wody jednocześnie z 1500 punktów poboru energii, a także monitoruje zużycie i koszty mediów i paliw dla około 450 budynków. W ramach projektu przeszkolono blisko 200 użytkowników w poszczególnych jednostkach gminy. Zastosowanie systemu InvisoLite przyczyni się do osiągania założonych celów gminy, takich jak obniżenie zużycia energii, emisji dwutlenku węgla i tzw. śladu węglowego. Gdynia konsekwentnie modernizuje oświetlenie uliczne i buduje nowe energooszczędne punkty oświetlenia. Gdynia realizuje projekt termomodernizacji 31 budynków gminnych (rozłożone na lata 2016-2022). Inwestycje polegają na modernizacji systemów grzewczych, montażu odnawialnych źródeł energii na potrzeby własne budynku oraz modernizację instalacji oświetlenia wewnętrznego z zastosowaniem układów automatycznego sterowania zużyciem energii i niskoenergetycznych źródeł światła. Spodziewany średni efekt redukcji zapotrzebowania na energię pierwotną przekroczyć ma 60% w stosunku do zapotrzebowania przed przeprowadzeniem inwestycji. Gdynia jest jednym z nielicznych miast w Polsce, w których jednym ze środków transportu publicznego (obok autobusów i szybkiej kolei miejskiej) jest pojazd zasilany energią elektryczną – trolejbus. Stopniowo wprowadzane są do infrastruktury transportowej trolejbusy, które nie są uzależnione od sieci trakcyjnej. Punkt ładowania autonomicznego trolejbusu obsługującego nową trasę położoną poza siecią trakcyjną. Planowana jest budowa kolejnych punktów ładowania baterii trolejbusów oraz wytyczenie nowych tras. W gdyńskich trolejbusach odzyskiwana jest energia powstająca podczas hamowania. Dzięki zastosowaniu takiego rozwiązania zużycie energii elektrycznej w komunikacji trolejbusowej zmniejszyło się o 21,6%. Gdynia przeprowadziła optymalizację parametrów dystrybucyjnych energii elektrycznej na ponad 350 punktach poboru w celu obniżenia zużycia i kosztów energii elektrycznej. Konkurs dla gdyńskich szkół „Każdy Wat na wagę złota”, który od 2019 roku nosi nazwę „Strażnicy Energii” i przystąpiło do niego w tym roku 10 szkół. Nauczyciele i uczniowie powołują zespoły ds. energii, tzw. strażników energii. Badają, w jaki sposób szkoła korzysta z energii elektrycznej, żeby potem wdrożyć programy jej oszczędzania. Uczniowie przekonują się, że ochronie środowiska i oszczędnościom służą małe, proste działania: utrzymywanie właściwej temperatury i poprawne wietrzenie pomieszczeń, energooszczędne oświetlanie, a także zmiana codziennych nawyków. W każdej szkole sumuje się oszczędności i połowa zaoszczędzonej kwoty wróci do szkół i zostanie przeznaczona na ich bieżące potrzeby, o których decydują uczniowie. Efekt: W ostatnich dwóch latach edukacja energetyczna przyczyniła się do zmniejszenia zużycia energii w gdyńskich szkołach o 652142 kWh. Dzięki aktywności uczniów, udało się zaoszczędzić niemal 200 tysięcy złotych. Zaoszczędzona energia pozwoliła również uniknąć emisji 168,71 ton dwutlenku węgla do powietrza. Jesienią 2018 roku Gdynia i firma Dalkia Polska podpisały porozumienie. Celem jest optymalizacja zużycia energii, ciepła, chłodu, powietrza wentylacyjnego, energii elektrycznej i mediów przemysłowych oraz poprawa efektywności energetycznej wraz z obniżeniem emisji dwutlenku węgla z budynków w Gdyni. Obejmuje ona analizę energetyczną publicznych obiektów gminnych i miejskich, wytypowanie obiektów do modernizacji wraz z określeniem jej zakresu oraz optymalizację efektywności energetycznej dla obiektów istniejących i planowanych. Gdynia stawia sobie ambitny cel poprawy efektywności energetycznej obiektów średnio o 20-30%. Co roku u progu lata odbywa się Pomorski Piknik Energetyczny, w tym roku miał on miejsce w dniach 15-16 czerwca. Wystarczyło przejść się na nadmorski skwer Arki Gdynia, aby w jednym miejscu dowiedzieć się wszystkiego na temat m.in. ekologicznego ogrzewania – na większą i mniejszą skalę, np. o panelach fotowoltaicznych, ekologicznym transporcie czy nowych źródłach ogrzewania, a co najważniejsze – z pomocą ekspertów przekonać się do wykorzystania ich we własnym domu! Gdynia stawia na ogrody deszczowe. Modelowy stanął przy InfoBoksie. Powstają też takie ogrody w dzielnicach i w Parku Centralnym. Miasto zachęca też projektantów nowych budynków do uwzględniania w projektach dachów zielonych, które skutecznie zwiększają małą miejską retencję. Powiększane są też tereny zielone, już wkrótce pojawi się aż dziewięć tzw. „parków kieszonkowych" w gdyńskich dzielnicach. Planowana jest budowa 3 instalacji fotowoltaicznych na budynkach użyteczności publicznej: na dachach zajezdni trolejbusowej Przedsiębiorstwa Komunikacji Trolejbusowej (o mocy do 500 kW), Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym (o mocy do 80 kW) oraz Domu Pomocy Społecznej (o mocy do 40 kW). Wyprodukowana na zajezdni trolejbusowej energia zasilić ma pojazdy komunikacji miejskiej – trolejbusy i autobusy elektryczne. Opublikowano: 20.09.2019 10:00 Autor: Grażyna Pilarczyk (g.pilarczyk@gdynia.pl)