W ciągu ostatnich lat kilkadziesiąt tysięcy gdynian wzięło udział w konsultacjach społecznych. Dzięki ich głosom i uwagom Gdynia jest taka, jakiej życzą sobie mieszkańcy – innowacyjna, otwarta na dialog i realizująca to, czego chcą sami gdynianie. Pierwszy krok tworzenia miasta przyjaznego mieszkańcom i mieszkankom to zrozumienie ich potrzeb, aby następnie wyważyć je i uwzględnić przy projektowaniu i realizowaniu usług publicznych. Około kilkudziesięciu tysięcy osób mieszkających w Gdyni, przedstawicieli organizacji pozarządowych i innych interesariuszy dołączyło do tego dialogu, biorąc udział w różnych formach konsultacji oraz badań społecznych w ostatnich latach. - Konsultacje społeczne to dla nas niezwykle ważna część dialogu z lokalną społecznością – mówi Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji. - Pozwalają, nie tylko lepiej zdiagnozować potrzeby, ale także – przy współudziale mieszkańców – opracować rozwiązania adekwatne do oczekiwań. Gdynianie mają dzięki temu wpływ na kształtowanie przestrzeni miejskiej i rozwiązań, z których sami korzystają – podkreśla Michał Guć. Różne rodzaje form konsultacji W różnych procesach realizowano konsultacje na wiele sposobów. Gdynianki i gdynianie brali udział m.in. w badaniach ankietowych oraz wywiadach jakościowych. Włączali się też w panele dyskusyjne, uczestniczyli w wysłuchaniach publicznych, spacerach badawczych oraz pracowali w ramach warsztatów charrette. Chodzi o to, żeby każdy mieszkaniec i mieszkanka mógł znaleźć dla siebie wygodną formę, by wyrazić swoje zdanie. Gdynia posiada również narzędzie do e-partycypacji – stronę www.konsultujemy.gdynia.pl bazującą na globalnym portalu Decidim, wykorzystywanym przez 240 instytucji i 150 organizacji w 30 krajach. Dzięki temu nie trzeba nawet wychodzić z domu, żeby mieć wpływ na zmiany w mieście. Tak konsultowano Starowiejską Konsultacje dotyczące przyszłości ulicy Starowiejskiej trwały od 6 kwietnia do 30 czerwca 2018 roku i podzieliły się na dwa główne etapy związane z wymyślaniem rozwiązań dla ulicy, a także zbieraniem opinii na temat proponowanych wariantów zmian. Konsultacje społeczne zmieniły charakter ulicy Starowiejskiej w Gdyni. Fot. Kamil Złoch Jak można było zgłaszać opinie? Poprzez m.in. warsztaty z architektami, za pomocą formularza konsultacyjnego i w trakcie otwartego spotkania. Z tych możliwości skorzystało kilkuset mieszkańców miasta. Ich głosy, zebrane w trakcie konsultacji i w ramach poprzedzającej je ankiety diagnostycznej, pokazały, że gdynianie doceniają Starowiejską przede wszystkim za bogatą ofertę handlową, usługową i gastronomiczną oraz jej unikalny klimat. Od konsultacji do realizacji Warianty zmian Starowiejskiej wypracowano na warsztatach projektowych w gronie mieszkańców, przedsiębiorców i aktywistów. Opinie na temat proponowanych kierunków przekształceń ulicy były zróżnicowane. Ostatecznie wybrany został wariant zakładający stworzenie przestrzeni z priorytetem dla pieszych i wprowadzenie ograniczenia ruchu kołowego – przede wszystkim zmniejszenie liczby miejsc parkingowych oraz zakaz wjazdu na wybranych odcinków, co poparło 55% respondentów. Gdynianie konsultowali zmiany na ul. Starowiejskiej. Fot. Kamil Złoch Dziś Starowiejska to nowe chodniki, skrzyżowania i przejścia zrównane poziomem z jezdnią, 14 charakterystycznych parkletów i ogródków gastronomicznych, mała architektura, nowe drzewa, krzewy, mała architektura, która razem z lampami ulicznymi ma kolor Rotbraun, a przede wszystkim – uspokojony ruch samochodowy, co zmieniło charakter ulicy. Jak mieszkańcy zaprojektowali swoje osiedle Ogromnym sukcesem okazały konsultacje dotyczące rejonu ulic Zamenhofa-Opata Hackiego. Proces rewitalizacji tego miejsca osiedla został zainicjowany przez władze miasta jako pierwszy, już w 2008 roku. Wtedy to rozpoczęły się rozmowy z mieszkańcami dotyczące potrzeb, które następnie wytyczyły kierunki zmian na osiedlu – ujęte docelowo w Gminnym Programie Rewitalizacji. Najpierw powstało Centrum Aktywnego Mieszkańca, a kilka lat temu otwarto centrum sąsiedzkie Przystań Opata Hackiego 33, gdzie mieszkańcy mogą się integrować i korzystać z usług miejskich. Przebudowano ulice i chodniki, zbudowano kanalizację deszczową, uporządkowano miejsca parkingowe, zagospodarowano przestrzeń między blokami w sposób, który całkowicie odmienił oblicze osiedla. Unikalna przestrzeń na osiedlu Zamenhofa-Opata Hackiego. Fot. Laboratorium Innowacji Społecznych. Dzięki współpracy miasta z lokalną społecznością, instytucjami i organizacjami, w ciągu ostatnich lat wprowadzono w przestrzeni osiedla ważne przemiany, tworząc przestrzeń przyjazną dla mieszkańców. Najważniejsze to: wygospodarowanie między blokami dużego obszaru rekreacyjnego dla różnych grup wiekowych z elementami małej architektury sprzyjającej różnym formom aktywności: palce zabaw, siłownie, ławki, leżaki, przysiadaki, grzędy, ławki z zacieniaczami, elementy gier plenerowych, duża ilość nowej zieleni. Osiągnięto ten efekt dzięki współpracy samorządu z lokalną społecznością. Fot. Jacek Klejment Zmiany w odpowiedzi na potrzeby Gminny Program Rewitalizacji – poza rejonem ulic Opata Hackiego – Zamenhofa – objął także pięć innych obszarów: zachodnią części Witomina-Radiostacji, a także części Oksywia i Babich Dołów, osiedli Meksyk i Wzgórze Orlicz-Dreszera. W wyniku szeregu konsultacji społecznych, w trakcie których mieszkańcy i mieszkanki wskazywali potrzeby i problemy swoich okolic, w GPR ujętych zostało łącznie 65 przedsięwzięć. To m.in. inwestycje na Oksywiu, dzięki którym poruszanie się po dzielnicy jest prostsze, czyli połączenie górnego i dolnego tarasu Oksywia oraz m.in. utworzenie polan rekreacyjnych na Oksywiu i Babich Dołach. Tak rewitalizowano Oksywie. Fot. gdynia.plTo również budowa ulic na osiedlu Meksyk oraz organizacja centrów sąsiedzkich - Przystani na Oksywiu, Chylonii i Witominie, gdzie mieszkańcy mogą aktywnie spędzać czas z sąsiadami, ale też korzystać ze wsparcia specjalistów. Co ważne, model realizacji przedsięwzięć i inwestycji rewitalizacyjnych uwzględniał konsultacje z mieszkańcami i mieszkankami także na etapie przygotowywania projektów (ich opinie na temat konkretnych rozwiązań projektowych), a następnie ich realizacji. To tylko kilka z wielu przykładów działań, które znacząco zmieniły rzeczywistość podobszarów rewitalizacji. Otwarcie przystani Widna 2A na Witominie. Fot. Przemysław Kozłowski Spacery i konsultacje w Parku Centralnym Budowę Parku Centralnego także poprzedziły konsultacje społeczne. Mieszkańcy mogli składać uwagi w formie pisemnej, podczas otwartego spotkania oraz w trakcie spacerów badawczych w czerwcu 2017 roku. Spacery w ramach konsultacji w Parku Centralnym, rok 2017. Fot. archiwum W spotkaniu otwartym i spacerach uczestniczyło łącznie kilkudziesięciu mieszkańców Gdyni. Wnioski? Gdynianki i gdynianie zgadzali się, że teren planowanego parku powinien służyć przede wszystkim spędzaniu wolnego czasu na świeżym powietrzu. Zgłaszano pomysły zachowania istniejących funkcji bądź wprowadzenia nowych, związanych z zielenią, sportem i rekreacją. Co z zabudową? Ponad połowa z blisko 200 mieszkańców, którzy wypełnili formularze konsultacyjne, uznała, że w Parku Centralnym może zostać dozwolona drobna, parterowa zabudowa związana przede wszystkim z małą gastronomią. Tak dziś wygląda Park Centralony. Fot. Mirosław Pieślak Zebrane w trakcie konsultacji społecznych głosy mieszkańców pozwoliły wyznaczyć kierunki, w jakich powinna zmieniać się przestrzeń planowanego Parku Centralnego. To stanowiło punkt wyjścia do prac, których efektem jest obecny wygląd i funkcjonalność tego miejsca. Polanka Redłowska w kształcie zaproponowanym przez mieszkańców Poszanowanie tradycji miejsca, przyrody, pogodzenie nierzadko sprzecznych punktów widzenia w drodze konsensusu, wreszcie – wizja miejsca w takim kształcie, w jakim chcą go mieszkańcy. To oni właśnie uczestniczyli jesienią 2023 roku w konsultacjach i warsztatach, dotyczących przyszłości ważnego dla gdynian miejsca. Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek i Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji wśród uczestników pierwszego spotkania w ramach konsultacji społecznych dotyczących zagospodarowania Polanki Redłowskiej. Fot. Laboratorium Innowacji Społecznych. W każdej z czterech intensywnych sesji warsztatowych metodą charette (praca w kilku obszarach tematycznych – min. zieleń, komunikacja, sentymenty) uczestniczyło od 20 do 40 osób. Łącznie w konsultacjach (warsztatach, spotkaniu otwartym, wizytach w punkcie konsultacyjnym i badaniu ankietowym) wzięło udział około 250 osób. W tym przypadku osiągnięto coś bardzo trudnego - pogodzenie wielu nowych pomysłów, nierzadko sprzecznych z poszanowaniem dla tradycji i historii tego miejsca. Gdynianka Ewa Włodarczyk przyszła na konsultacje na polanke Redłowska z kijami nordic walking. Fot. Przemysław Kozłowski Polanka Redłowska zostanie zaprojektowana w kształcie, który wynika właśnie z tych konsultacji. W najbliższym czasie ZDiZ wyłoni projektanta, który wizje mieszkańców przełoży na projekt budowlany, pozwalający na rozpoczęcie inwestycji. Budżet Obywatelski narzędziem mieszkańców Mieszkańcy swój głos mogą wyrazić również w Budżecie Obywatelskim. Jego kolejne edycje cieszą się zainteresowaniem kilkudziesięciu tysięcy gdynianek i gdynian. Najpierw zgłaszają projekty, a potem decydują w głosowaniu, które z nich powinny zostać zrealizowane przez Miasto. Uczestnictwo w Budżecie Obywatelskim to okazja, by zaangażować się w życie Gdyni i wraz z innymi mieć bezpośredni wpływ na to, jak się zmienia. Autorka projektu Judyta Bork oraz wiceprezydent Gdyni ds. innowacji Michał Guć na placu zabaw przy ul. Arciszewskiego, zrealizowanym w ramach projektu BO. Fot. gdynia.pl Od 2019 roku do 2023 roku w ramach BO oddano łącznie ponad 128 000 głosów na kilkaset poddanych pod głosowanie projektów. Zrealizowano do tej pory 517 przedsięwzięć wybranych przez mieszkańców. Innowacje z UrbanLab Laboratorium Innowacji Społecznych w Gdyni – jednostki miasta, której jednym z fundamentów działalności jest rozwój partycypacji społecznej w różnych obszarach – prowadziło na przestrzeni ostatnich kilku lat szereg projektów dotyczących włączania różnych grup interesariuszy do dyskusji o mieście. Obok szeregu konsultacji społecznych, przeprowadzono pilotażowy program UrbanLab Gdynia. To była przestrzeń dialogu pomiędzy mieszkańcami miasta, organizacjami pozarządowymi i instytucjami miejskimi, w tym środowiskiem naukowym i biznesowym. Opublikowano: 05.02.2024 10:24 Autor: Zygmunt Gołąb (z.golab@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 05.02.2024 15:44 Zmodyfikował: Redakcja portalu Gdynia.pl