Cykl prezentacji pereł gdyńskiego modernizmu z lotu ptaka trwa. W piątym odcinku nasza mewa szybuje na placem Konstytucji, przy którym stoi od 1936 roku imponujący gmach Sądu Rejonowego – najciekawsza bryła wśród obiektów publicznych w Gdyni. Zbliża się wielkie święto pasjonatów współczesnej architektury – doroczny festiwal Weekend Architektury, który odbędzie się w dniach 31 sierpnia – 3 września. Będzie to doskonała okazja, by wraz z architektami, przewodnikami i badaczami architektury zwiedzić wiele modernistycznych budynków – obejrzeć z zewnątrz i od środka, jednakże głównie z poziomów chodnika i pięter, choć wejść na tarasy i dachy też nie zabraknie.W naszym cyklu „Modernizm okiem mewy” dajemy szansę na jeszcze inne spojrzenie na modernistyczną architekturę Gdyni – z powietrza. Awangarda i nowoczesność Gmach Sądu Rejonowego przy pl. Konstytucji 5 charakteryzuje awangardowa forma, będąca symbolem nowoczesności Gdyni. Jak czytamy na stronie www.zabytek.pl, to rzadki przykład architektury tzw. umiarkowanego funkcjonalizmu – zachowujący zasadę plastyki strukturalnej z jednoczesną oszczędnością środków wyrazu. To najciekawsza bryła wśród obiektów publicznych w Gdyni.Zrealizowany w 1936 projekt (z 1934 r.) spółki autorskiej: Tadeusz Sieczkowski, Zbigniew Karpiński i Roman Sołtyński wyróżnia dynamiczna bryła składająca się z głównego prostopadłościanu mieszczącego wejścia i wysoki hol główny oraz dwóch symetrycznych, biegnących po łuku skrzydeł i prostego skrzydła od strony ul. Jana z Kolna. Ryzalit wejściowy podkreślony został olicowaniem z piaskowca szydłowieckiego oraz przeszkleniem: trzy rzędy wysokich okien podzielono czterema kamiennymi filarami prowadzonymi przez całą wysokość fasady. Budynek ma wysoki parter i pięć kondygnacji, a ze względu na kubaturę i ekspozycję stanowczo dominuje w tej części Śródmieścia.Sąd Rejonowy w Gdyni, zdjęcie archiwalne. Źródło: www.modernizmgdyni.plW czasie II wojny światowej w gmachu mieścił się niemiecki sąd powiatowy (Amtsgericht). Podczas walk o wyzwolenie budynek trzykrotnie się palił. Pierwsza po wojnie rozprawa Sądu Okręgowego odbyła się już 28 maja 1945 roku. Od 1971 r. mieści się tu Sąd Rejonowy.W godzinach urzędowania sądu warto zajść do środka. Wewnątrz zachowały się bowiem oryginalne posadzki kamienne, schody z barierami i balustradami, drewniane podłogi, grzejniki żeliwne w salach rozpraw oraz liczne elementy wyposażenia, takie jak drewniane ławy w holach oraz przy salach rozpraw, oświetlenie a także stolarka drzwi wewnątrz obiektu.W budynku znalazły się także mieszkania dla pracowników sądowych w południowej części budynku. Ta część wpisanego w 1988 roku do rejestru zabytków budynku jest niedostępna dla zwiedzających. Opublikowano: 25.08.2023 12:00 Autor: Przemysław Kozłowski (p.kozlowski@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 25.08.2023 15:11 Zmodyfikował: Agnieszka Janowicz