Jerzykowe „osiedle” powstanie na Witominie

To będzie wyjątkowe, ptasie osiedle w ptasim mieście! Specjalne ściany wyposażone w kilkadziesiąt budek dla jerzyków – pożytecznych ptaków gniazdujących m.in. w szczelinach budynków – powstaną już w przyszły wtorek na budynkach wielorodzinnych przy ul. II Morskiego Pułku Strzelców. Miasto zawarło porozumienie ze Spółdzielnią Mieszkaniową „Bałtyk”, a cała inicjatywa jest częścią miejskiej kampanii związanej z akcją „Zapraszamy ptaki do Gdyni”.

To już 25 lat, od kiedy corocznie „Zapraszamy ptaki do Gdyni” – jak przystało na jubileuszową edycję akcji, w znacznie szerszej formie niż jedynie przez zawieszanie dobrze już znanych gdynianom budek lęgowych i karmników. W środę, 19 kwietnia dopięto formalności, dzięki którym lada moment ruszy kolejna inicjatywa związana z miejską kampanią dla dzikich ptaków.

Ptasie porozumienie da nowe miejsca lęgowe

W Muzeum Miasta Gdyni (które także odgrywa w tym roku niebagatelną rolę w całej akcji) podpisano porozumienie między miastem a Spółdzielnią Mieszkaniową „Bałtyk”. Podpisy, które złożyli pod dokumentem wiceprezydent Gdyni ds. innowacji Michał Guć i prezes spółdzielni, Karolina Gastoł dają zielone światło dla montażu specjalnych budek lęgowych na ścianie budynków wielorodzinnych.

^{Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji (z lewej) oraz Karolina Gastoł, prezes SM Bałtyk (z prawej) podpisują porozumienie w Muzeum Miasta Gdyni, fot. Kamil Złoch}

To w zasadzie „rekompensata”, bo jerzyki – ich docelowi ptasi lokatorzy – najczęściej wybierają szczeliny i zakamarki w starszych elewacjach budynków, a tych siłą rzeczy ubywa w miastach po kolejnych termomodernizacjach i remontach.

- Dzięki współpracy między spółdzielnią a miastem zostaną zawieszone budki lęgowe, gdzie jerzyki będą mogły bytować w sposób przyjazny i bezpieczny. Miasto to miejsce, gdzie mieszkają nie tylko ludzie, dlatego staramy się pamiętać o naszych ptasich przyjaciołach i bardzo cieszy mnie fakt, że spółdzielnia „Bałtyk” włącza się w to partnerstwo. Mam nadzieję, że przetrze szlaki i z czasem inne spółdzielnie, inni zarządcy nieruchomości i wspólnoty także włączą się w tę akcję i będziemy mogli stworzyć więcej takich miejsc dla gdyńskich ptaków – mówił Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji.

Dobrym przykładem dla innych posłużą dwa bloki, które znajdują się przy ul. II Morskiego Pułku Strzelców na gdyńskim Witominie, w jednej z najbardziej zielonych i „leśnych” dzielnic miasta. Na szczytowych ścianach budynków, które znajdują się na wprost lasu pojawi się łącznie kilkadziesiąt budek.

- Tę nieruchomość cechuje z jednej strony las, a z drugiej strony bliskość zbiornika retencyjnego. Jerzyki to dość pożyteczne ptaki dla ludzi, nie są uciążliwe, a zjadają komary i meszki, więc liczymy na to, że ptaki się tam zadomowią i będą miały w bród pożywienia, a nasi mieszkańcy będą mogli zajmować się ich obserwacją – mówiła Karolina Gastoł, prezes Spółdzielni Mieszkaniowej „Bałtyk” w Gdyni.

Wcześniej same drewniane konstrukcje, które zawisną na ścianie ufundował prywatny sponsor – warszawskie przedsiębiorstwo budowlane Warbud, które przekazało je miastu w ramach swoich działań na rzecz ochrony środowiska.

^{Gdynia pozyskała kilkadziesiąt budek dla jerzyków od sponsora, firmy Warbud, fot. Kamil Złoch}

Tuż przed najważniejszym okresem

Jerzykowe „osiedle” pojawi się na Witominie już w przyszłym tygodniu, czyli w najbardziej odpowiednim dla tego gatunku okresie. Jak podkreśla związany z miejską akcją ornitolog Jakub Typiak („Ptasia Strefa”), dzięki takiemu wyborowi uda się uniknąć ptasich konfliktów między różnymi gatunkami, które wychowują swoje potomstwo w innych miesiącach.

- Dlaczego teraz, a nie wcześniej? Jerzyki jeszcze do nas nie przyleciały. Przylecą dopiero z początkiem maja, natomiast w tej chwili rozpoczęły okres lęgowy wróble czy szpaki, czyli ptaki, które mogłyby te budki wcześniej zająć. Jeśli unikniemy zajmowania ich właśnie przez te gatunki, unikniemy też późniejszego konfliktu z jerzykami. Jerzyki nie będą musiały wyrzucać stamtąd innych ptaków – wyjaśnia Jakub Typiak.

Pożyteczni, skrzydlaci mieszkańcy

Dlaczego tak ważne jest tworzenie nowych miejsc dla jerzyków w miejskiej przestrzeni? Miasta naturalną koleją rzeczy zmieniają się i mają do zaoferowania coraz mniej wspomnianych wcześniej otworów, w których te ptaki wiją bezpieczne schronienia: wgłębień w murach, dziur między bloczkami, uszczerbionych dachówek czy innych zakamarków zabudowy. To uzupełnienie miejsc, których wcześniej szukały w naturze, w dziuplach starych drzew i szczelinach skał.

^{Specjalna wieża dla jerzyków na gdyńskich Karwinach, fot. Paweł Kukla (archiwalne)}

Każde kolejne miejsce lęgowe – niezależnie od tego, czy to budka na elewacji budynku, czy też specjalna wieża na wysokim słupie (taka instalacja pojawiła się w 2017 roku na gdyńskich Karwinach) – sprawia, że pożyteczne ptaki nie znikają z miasta, a ich populację zasila nowe potomstwo. Pożyteczne, bo przede wszystkim ograniczające uciążliwe dla człowieka owady, czyli muchy, muchówki i komary. Jerzyki potrafią zjadać ich tysiące dziennie.

Jerzyk (z łac. Apus apus) to gatunek wędrowny, który po okresie zimowym wraca do Europy z cieplejszych krajów afrykańskich. Jest objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

„Zapraszamy ptaki do Gdyni”

^{Konferencja prasowa z 14 kwietnia zapowiadająca wydarzenia tegorocznej edycji ptasiej kampanii w Gdyni, fot. Kamil Złoch}

Przypomnijmy, że montaż budek lęgowych dla jerzyków to jeden z elementów tegorocznej, miejskiej kampanii związanej z konkursem „Zapraszamy ptaki do Gdyni”. W piątek, 14 kwietnia w Muzeum Miasta Gdyni odbyła się połączona z finałową galą konkursu konferencja prasowa, podczas której zapowiedziano działania skierowane w poprawianie warunków dla dzikiego ptactwa.

W tym roku miasto m.in. wydało nową książkę „Gdynia: ptasie miasto” autorstwa Jakuba Typiaka i Zofii Różyckiej, która zachęca do rozwijania ornitologicznej pasji i obserwacji skrzydlatych mieszkańców.

Dochód ze sprzedaży jej limitowanego nakładu pozwoli na specjalną wyklejkę markerów dla ptaków na szybach miejskiego muzeum. Później na pobliskiej łące kwietnej zawiśnie też jedna z konkursowych budek – wielopokoleniowa konstrukcja przeznaczona dla szpaków, którą uhonorowano specjalną nagrodą „SuperBudka”.

W planie są także dwa ptasie murale zaprojektowane przez autorkę ilustracji do kampanii, Zofię Różycką. Mają zostać wykonane z użyciem specjalnej, ekologicznej farby zdolnej oczyszczać powietrze ze szkodliwych tlenków azotu, a za ich realizację odpowiada fundacja EcoEvolution.

Opublikowano: 19.04.2023 16:15
Autor: Kamil Złoch (k.zloch@gdynia.pl)
Zmodyfikowano: 20.04.2023 10:42
Zmodyfikował: Kamil Złoch