30 lat temu zmieniło się wszystko w zarządzaniu polskimi miastami. Samodzielne administrowanie było nie lada wyzwaniem dla lokalnych społeczności. Nowo powstałe samorządy musiały zadbać o wszechstronny rozwój. Patrząc na inwestycje i działania infrastrukturalne Gdyni, na zmiany w edukacji, rozwój kultury, obserwując życie gospodarcze i społeczne, można śmiało powiedzieć, że te trzy dekady przyniosły fantastyczne zmiany. Każdego dnia ułatwiają one mieszkańcom codzienność. A wszystko dzięki temu, że 27 maja 1990 roku samorządy uzyskały możliwość samodzielnego decydowania o sobie. 27 maja 1990 roku w całym kraju odbyły się wybory samorządowe – pierwsze po 1945 roku w pełni demokratyczne wybory w Polsce. Ich efektem było wprowadzenie reformy o samorządach gminy. Od tego momentu miasta uzyskują prawo do samodzielnego decydowania o kierunku i kształcie swojego rozwoju. To jedna z najważniejszych dat we współczesnej historii. Dziś mija od niej dokładnie 30 lat, a my, z perspektywy czasu, podczas wirtualnego spaceru po Gdyni przyglądamy się jak zmieniało się miasto.- Gdynia jest wymieniana pośród najlepszych przykładów polskiej samorządności. Nieraz udowadnialiśmy, że umiemy działać szybko i nowocześnie, a tempo zmian w naszym mieście od 1990 roku śmiało może konkurować z tym przedwojennym, legendarnym. Jesteśmy dumni z tego, co osiągnęliśmy. Nie mam tu na myśli tylko władz samorządowych, choć to pewnie najlepszy moment, by przypomnieć energię, niezłomność i skuteczność Franciszki Cegielskiej, naszej „żelaznej Franki". W Gdyni wciąż ją pamiętamy. Jednak samorząd to wspólnota, to my wszyscy, którzy mieszkamy w naszej małej ojczyźnie, to całość dążeń, wysiłków i marzeń, których przez trzydzieści lat było niemało. Samorząd to nasze wspólne sukcesy – te wielkie, o których piszą i mówią media i te drobne, a dla niektórych może ważniejsze, bo rozwiązujące czyjeś problemy i bolączki. - mówi prezydent Wojciech Szczurek. UL. ŚWIĘTOJAŃSKA – PLAC GRUNWALDZKI – KAMIENNA GÓRA Nasz spacer rozpoczynamy w miejscu niezwykle ważnym dla samorządu – w Urzędzie Miasta. Wychodząc z budynku zakładamy maseczkę ochronną. Jubileusz 30-lecia przyszło nam obchodzić w wyjątkowych okolicznościach – epidemii koronawirusa…Gdyńskie powietrze należy do najczystszych w Polsce, a stan ten utrzymuje się od lat. Decydują o tym nie tylko uwarunkowania geograficzne – nadmorskie położenie i często wiejące wiatry. Miasto na przestrzeni lat stało się inicjatorem wielu działań z zakresu efektywności energetycznej. Rozmowy o smogu nabrały tempa w ostatnich latach, ale to, czym możemy się pochwalić, to podjęte ponad 20 lat temu działania na rzecz likwidacji pieców na paliwo stałe. Niezwykle ważnym aspektem jest wsparcie, jakiego samorząd udziela mieszkańcom: finansowe, doradcze i edukacyjne. Bardzo dobry stan gdyńskiego powietrza potwierdzają wyniki pomiarów jakie codziennie dostarcza 15 zainstalowanych w mieście czujników.Wpływ na dobrą jakość powietrza ma również postawienie na rozwój zrównoważonego transportu w mieście. Od wielu lat Gdynia promuje m.in. korzystanie z komunikacji zbiorowej, która jest prawdziwą dumą miasta. ZKM w Gdyni jest jednym z najdłużej funkcjonujących organizatorów komunikacji miejskiej w kraju. Dziś to łącznie 390 pojazdów i 81 linii, w tym 5 sezonowych. Od początku swojego istnienia w tworzenie oferty przewozowej włącza mieszkańców. Wszelkie decyzje odnośnie kształtu sieci połączeń, rozwoju komunikacji trolejbusowej czy też wyposażenia pojazdów są podejmowane na podstawie analizy wyników cyklicznie (co 2 lata) prowadzonych badań preferencji i zachowań komunikacyjnych mieszkańców Gdyni – na losowej próbie, w gospodarstwach domowych. Biało-niebieskie trolejbusy z charakterystycznymi „szelkami” mijają nas, gdy spacerujemy w dół ul. Świętojańskiej. Opuszczamy Świętojańską i przechodząc przez odnowiony skwer Tajnego Hufca Harcerzy zaglądamy na plac Grunwaldzki, który stał się zielonym skwerem zachęcającym do wypoczynku całe rodziny. Patrząc w prawo, widzimy budynek Gdyńskiego Centrum Filmowego - z kinem studyjnym, galerią, księgarnią, restauracją oraz szkołą filmową, za nami jest kolejka na Kamienną Górę, a pod - parking podziemny na 200 aut. Ta inwestycja możliwa była dzięki unijnym funduszom. Gdynia to zresztą lider w pozyskiwaniu pieniędzy z Unii Europejskiej. W naszym mieście udało się do tej pory zrealizować aż 373 projekty o wartości 4,65 mld zł z dofinansowaniem w wysokości prawie 2,7 mld zł. Wygodnym wagonikiem w kilka minut wjeżdżamy na Kamienną Górę - wyjątkowy punkt widokowy, z którego obejrzymy panoramę miasta i zatoki, aż po sam Półwysep Helski. Kamienna Góra to jednak już nie tylko taras z pięknym widokiem, ale także zrewitalizowany park, który z pewnością pozwoli przyjemnie spędzić czas w tej części miasta. Scena zyskała eleganckie zadaszenie, co pozwoli , nawet przy mniej sprzyjającej pogodzie, na delektowanie się muzyką w otoczeniu pięknej zieleni. PLAŻA MIEJSKA – SKWER KOŚCIUSZKI Kontynuując nasz spacer wracamy na plac Grunwaldzki. Tu również dawny blask odzyskała kultowa Muszla, gdzie gdynianie chętnie zaglądają. Czy to w restauracji wewnątrz budowli, czy też na leżakach przed nią, przy okazji słuchając muzyki. W grudniowe wieczory spacery kierują też na jarmark świąteczny, który od ubiegłego roku zagościł na placu Grunwaldzkim i będzie coroczną przedświąteczną, gdyńską tradycją.Kierując się w stronę morza, po prawej stronie mijamy imponujący gmach Teatru Muzycznego im. Danuty Baduszkowej – największą scenę muzyczną w Polsce, co roku tłumnie odwiedzaną przez fanów musicali. Dalej widzimy imponujący budynek Muzeum Miasta Gdyni, który sąsiaduje z Muzeum Marynarki Wojennej. Na plaży miejskiej powstała zaś profesjonalna baza ratowników z zapleczem sanitarnym. Przechodzimy przez marinę, do skweru Kościuszki i al. Jana Pawła II, zaglądamy na molo Południowe, które przeobraża się w KLIMATyczne Centrum. Podziwiamy „Dar Pomorza” i „Dar Młodzieży”, które przypominają o morskim charakterze miasta. Gdynia od zawsze była zwrócona ku morzu, co podkreślają liczne imprezy z tym związane. W Gdyni odbywały się największe zloty żaglowców, co roku organizowane są prestiżowe, międzynarodowe regaty. To miasto ludzi aktywnych - podczas licznych imprez sportowych, takich jak Enea Ironman czy biegowe Grand Prix Gdyni, frekwencja zawsze dopisuje. Okolice plaży i skweru Kościuszki gościły również wydarzenia Verva Street Racing, Red Bull AirRace czy Gdynia Aerobaltic. To również na skwerze Kościuszki po raz pierwszy w Gdyni odbył się Open’er Festival. W miarę rozwoju impreza przeniosła się na lotnisko w Babich Dołach i dziś jest jednym z najważniejszych festiwali muzycznych w Europie. WYSTAWA PORTRETÓW – GDYNIANIE ŚPIEWAJĄ Miasto to ludzie. 30 lat samorządu jest też okazją do pokazania niezwykłych portretów #zGdyni autorstwa Doroty Ozy Kareckiej. Wielomiesięczna praca autorki dała efekt w postaci osobistych i subtelnych portretów gdynian i gdynianek. To sztuka fotografii najwyższej próby. Zdjęcia zostały wykonane na czarno-białej kliszy. Na wystawie zobaczymy 35 portretów gdyńskich osobistości i postaci nieoczywistych. Niektórzy zostali podpisani pseudonimami, którymi ich obdarzono i przylgnęły do nich na zawsze. Część nazwisk niewiele nam mówi, jednak wspólnym mianownikiem wszystkich pozostaje Gdynia. Dorota Oza Karecka, będąc gdynianką w trzecim pokoleniu, kocha i rozumie swoje miasto. Bohaterów zdjęć wybiera sercem. Portrety jej autorstwa mają duszę dzięki relacji, jaką tworzy z portretowanymi osobami. Bez patosu i sztampy. Tym zdjęciom się wierzy. Fotogramy Doroty Ozy Kareckiej opowiadają nam o ludziach, którzy nadają charakter miastu. Poniżej możliwość zobaczenia fotografii w formie wirtualnej.Wystawa to nie jedyna forma upamiętnienia 30. rocznicy powstania samorządu. Specjalnie z tej okazji w nowej aranżacji nagrano piosenkę „Nauczmy się żyć obok siebie” autorstwa Zbigniewa Wodeckiego. Całość uświetnia teledysk stworzony przez filmowców z Gdyńskiej Szkoły Filmowej. Na ekranie zobaczyć będzie można nie tylko śpiewających utwór aktorów, ale także znane gdyńskie osobistości, przedstawicieli samorządu i… jego równolatków. Do projektu specjalnie zostały zaproszone osoby, które przyszły na świat w maju 1990 roku. UL. 10 LUTEGO – GDYŃSKI MODERNIZM Opuszczamy skwer Kościuszki i wędrujemy ulicą 10 Lutego. Po lewej stronie mijamy InfoBox Gdynia, gdzie powstał pierwszy, wzorcowy Gdyński Ogród Deszczowy. To konstrukcja zasilana deszczem padającym na dach budynku. Spływa on do donicy ze specjalnymi gatunkami roślin i odpowiednio ułożonymi warstwami ziemi. Woda, zamiast trafić do kanalizacji, nawadnia rośliny. Projekt zachęca mieszkańców do tzw. małej retencji wody deszczowej, która wpisuje się w pro-ekologiczną politykę miasta. Odpowiednie gospodarowanie wodami opadowymi zmniejsza ryzyko podtopienia fundamentów budynku. Ogrody deszczowe przyczyniają się również do poprawy mikroklimatu m.in. przez zwiększenie wilgotności powietrza w trakcie suszy.Idąc w górę ul. 10 Lutego nie sposób nie podziwiać pereł modernistycznej architektury miasta – popularnego budynku PLO czy bankowca. Gdynia to unikalny miejski zespół zabudowy modernistycznej, w tym z uznanym za Pomnik Historii Śródmieściem. W latach 90. ubiegłego wieku historycy architektury wskazali nie mającym już ideologicznych uprzedzeń gospodarzom miasta na unikalną wartość gdyńskiej modernistycznej architektury, co pociągnęło za sobą zmiany w podejściu do dziedzictwa historii. Powołany został Miejski Konserwator Zabytków, zainicjowano międzynarodowe konferencje naukowe na temat modernizmu, uruchomiono system dotowania remontów konserwatorskich budynków zabytkowych. Wyrazem rosnącego uznania dla gdyńskiej architektury modernistycznej był szereg wpisów do rejestru zabytków a zwłaszcza najbardziej znaczący wpis, w 2007 r., całego zespołu śródmiejskiego. Uznaniem unikalnej wartości tego zespołu było nadanie mu przez Prezydenta RP statusu Pomnika Historii w 2015 roku.Nasze kroki kierujemy na ul. Dworcową, by dojść do placu Konstytucji. Tu znajduje się również modernistyczny i w ostatnich latach odrestaurowany budynek dworca Gdynia Główna i budynek Sądu Rejonowego. UL. MORSKA – ZOH – ESTAKADA KWIATKOWSKIEGO Podziwiając dworcowe freski, udajemy się tunelem na ul. Śląską i dalej ul. Morską. Korzystamy z komunikacji miejskiej, podróż jest szybka i wygodna, m.in. dzięki buspasom, które znacznie przyśpieszają podróż. Odwiedzamy Chylonię i zrewitalizowane osiedle pomiędzy ulicami Zamenhofa i Opata Hackiego, które wzbogaciło się o nowe drogi, miejsca parkingowe, zagospodarowaną przestrzeń wspólną, bibliotekę i miejsce spotkań w postaci centrum sąsiedzkiego Przystań Opata Hackiego 33.Podobne Przystanie funkcjonują w kilku dzielnicach miasta, a ich zadaniem jest integracja lokalnych społeczności i podejmowanie działań na rzecz ich rozwoju. To miejsca, z których chętnie korzystają m.in. gdyńscy seniorzy, podobnie jak z działającego od 15 lat Centrum Aktywności Seniora, mieszczącego się w Śródmieściu, przy ul. 3 Maja. Rolą tej jednostki jest wspieranie aktywności i koordynacja wszelkich działań na rzecz seniorów.Wracając z Chyloni w kierunku centrum, dojeżdżamy do Estakady Kwiatkowskiego. Dawniej ta droga kończyła się właśnie w tym miejscu. Ostatnie trzydziestolecie przyniosło jednak dokończenie tej dużej i ważnej dla miasta inwestycji. W 2008 roku do użytku oddano tzw. odcinek leśny tej trasy. Długo się nie zastanawiając, wybieramy tę drogę. Jadąc przez malownicze lasy dojeżdżamy do Obwodnicy Trójmiasta. Połączenie jej z Estakadą Kwiatkowskiego w znacznym stopniu ułatwiło dojazd do i z portu oraz północnych dzielnic Gdyni. KONTRAPAS AUTOBUSOWY – GDYŃSKIE FORUM SPORTU Z tego punktu Obwodnicy możemy łatwo dostać się w wiele miejsc w Gdyni. Czy to w kierunku Cisowej i Chyloni, czy też na Dąbrowę, Karwiny, Witomino i Chwarzno-Wiczlino. W naszej podróży po Gdyni wybieramy właśnie ten ostatni kierunek, dojeżdżamy do ulicy Chwarznieńskiej. Tu po raz kolejny wybieramy transport zbiorowy. Jadące ulicą pojazdy komunikacji miejskiej omijają w godzinach szczytu korki, wykorzystując pierwszy w Polsce kontrapas autobusowy. Bez problemu dojeżdżamy do Witomina. Dalej w towarzystwie otaczającego nas lasu schodzimy ulicą Małokacką do Gdyńskiego Forum Sportu.Przez ostatnie 30 lat Gdynia przeszła sportowe przeobrażenie. Wizytówką stały się przede wszystkim nowoczesne obiekty. Chlubą miasta jest Gdynia Arena – wielokrotnie nagradzany, nowoczesny obiekt wielofunkcyjny, w którym odbywa się ponad sto imprez rocznie. Pełni funkcję nie tylko hali sportowej – domowej oazy koszykarskiej – ale również sali koncertowej. Tuż obok wznosi się niepowtarzalny na skalę kraju Narodowy Stadion Rugby. Gdyńskie Forum Sportu tworzy też Stadion Miejski, czyli cztery kąty ekstraklasowej piłkarskiej Arki.W pobliżu obiektów powstała również stacja Pomorskiej Kolei Metropolitalnej – Gdynia Stadion. Łączy ona Gdynię bezpośrednio z gdańskim lotniskiem, a także z mniejszymi miejscowościami na Kaszubach. To również alternatywna droga do południowych dzielnic miasta. Na górny taras dostaniemy się, wysiadając na stacji Gdynia Karwiny. PPNT – BULWAR NADMORSKI Przemieszczamy się ulicą Stryjską. Przejeżdżamy nad torami kolejowymi, mijając świeżo odrestaurowaną stację SKM Gdynia Redłowo. Po lewej stronie okazale prezentuje się Pomorski Park Naukowo-Technologiczny Gdynia. Powstał on w 2001 roku z inicjatywy Stowarzyszenia Pomorskie Centrum Technologii oraz Gdyni. Aktualnie mieści się w nim blisko 250 firm, przede wszystkim z branży teleinformatycznej, ochrony środowiska, automatyki, robotyki, grafiki i wzornictwa przemysłowego. Park to nie tylko biura. To przede wszystkim ludzie - firmy oraz zespoły merytoryczne, które pomagają rozwijać biznes. Będąc parkowiczem, każdy jest częścią inspirującej i dynamicznie napędzającej się parkowej społeczności. To również miejsce spotkań i wymiany myśli przedsiębiorców, projektantów, naukowców, pasjonatów. W tak otwartej przestrzeni dzielenie się wiedzą biznesową oraz naukową jest czystą przyjemnością. Kluczem do rozwoju miasta jest oddawanie właśnie mieszkańcom i mieszkankom realnej przestrzeni do współdecydowania, działania, aktywnego rozwiązywania problemów w lokalnych wspólnotach oraz dokonywanie zmian w przestrzeniach miasta, w odpowiedzi na potrzeby społeczności. Te cele realizują Laboratorium Innowacji Społecznych oraz Urban Lab, którego siedziba mieści się właśnie w PPNT.Od blisko dekady w Gdyni rozwijany jest Budżet Obywatelski. Mieszkańcy w ramach tego procesu przygotowali około 1000 projektów na zmiany najbliższego otoczenia. Blisko 300 z nich, opiewających na łączną kwotę ponad 25 milionów złotych zostało przez mieszkańców wybrane i jest realizowane, a 140 - zostało już zrealizowanych.Spod PPNT ruszamy aleją Zwycięstwa z powrotem w kierunku Urzędu Miasta. Naszą wycieczkę kończymy jednak nie w budynku magistratu, ale idąc aleją Marszałka Piłsudskiego mijamy Park Centralny i dochodzimy do bulwaru Nadmorskiego. Tu, po długim spacerze, możemy odetchnąć świeżym powietrzem i napawać się nadmorskim widokiem. W końcu Gdynia to miasto z morza i marzeń. Opublikowano: 27.05.2020 10:00 Autor: Kamil Złoch (kamil.zloch@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 27.05.2020 16:07 Zmodyfikował: Kamil Złoch