25. Ogólnopolskie Spotkania Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów KOLOSY (za rok) 2022 Dzień pierwszy - DUŻA SALA Piątek, 24 marca 2023 roku FOTOPLASTYKON & NOMINACJE DO KOLOSÓW: ŻEGLARSTWO I PODRÓŻEProwadzący: Dariusz Podbereski 11:00–11:05 OTWARCIE 25. OSPŻiA oraz KOLOSÓW (za rok) 2022 11:05–13:20 | BLOK I | FOTOPLASTYKON 11:05–11:35Łukasz Gruszka, Sławomir SkalmierskiArktyczna przygoda pod żaglami: Spitsbergen – Grenlandia - IslandiaWyprawa w 8-osobowym składzie na pokładzie jachtu Hi Ocean One. Trwała prawie miesiąc, a jej uczestnicy m.in. odwiedzili stację polarną Hornsund na Spitsbergenie, zdobyli wulkan Beerenberg na wyspie Jan Mayen, żeglowali fiordami wokół wysp grenlandzkiego wybrzeża, odwiedzili opustoszałą osadę rybacką, nurkowali w lodowatych wodach, a na deser, po przepłynięciu ok. 2 tysięcy mil i zejściu na ląd, objechali Islandię samochodem. 11:40–12:10Danuta OnyszkiewiczŚwiat cyrku: żonglerzy i ludzie drogiNietypowa opowieść, choć – jak to na Kolosach – i o ludziach, i o miejscach, i o drodze. Zafascynowana sztuką żonglerską Danuta Onyszkiewicz przez kilka lat jeździła po całej Europie, by na festiwalach i spotkaniach cyrkowych przyglądać się występom i życiu artystów – również poza sceną ich zwykle dużych, kolorowych namiotów. Wspólnie z nimi mieszkała, trenowała i dzieliła troski. Na czym polega sztuka żonglerska? Dlaczego jest tak trudna do opanowania? Czy żonglerzy żyją tylko z występów ulicznych? Co artystów cyrkowych łączy, a co ich dzieli? O tym wszystkim dowiemy się od autorki… oryginalnej pracy dyplomowej o kulturze żonglerów napisanej w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego. 12:15–12:45Krzysztof ŻakowiczAutostopem przez Amerykę Cztery miesiące samotnej, nieśpiesznej podróży autostopem przez Kanadę, Alaskę i zachodnie stany USA. Krzysztof Żakowicz delektował się wolnością absolutną, zachwycał pięknem natury oraz ludzką otwartością i dobrocią. Pływał w trzech oceanach, wędrował w górskim śniegu i pustynnym piachu, spływał rwącą rzeką, a także brał udział – co prawda jako pasażer – w wyścigu samochodowym. Choć budżet miał skromny, nie odmówił sobie też gry w pokera w słynnym kasynie Bellagio w Las Vegas. Podziwiał kanadyjskie Góry Skaliste, wielkie sekwoje, sławne kaniony, łuki skalne, gejzery i gorące źródła. Doświadczał Ameryki tak, jak należy: intensywnie, nie stroniąc od przygód i szalonych znajomości, w drodze. Łącznie przemierzył ponad 30 tysięcy kilometrów. 12:50–13:20Wojciech GanczarekFizyk w podróży. 10 lat w Ameryce ŁacińskiejTo była podróż totalna: ponad 9 lat rowerowej włóczęgi po Ameryce Południowej i Środkowej. Wszystko zaczęło się niewielkiej wiosce zapatystów w stanie Chiapas: Wojciech miał wtedy 25 lat, kolarzówkę i był głodny świata. Wraz z upływem lat dał się ponieść Ameryce, drodze, ludziom, których na niej spotykał, problemom krajów regionu i nieoczywistej historii kontynentu. Na swoim starym rowerze ze stalową ramą przejechał w sumie ok. 50 tysięcy kilometrów. Ale to nie fizyczny dystans stanowił o istocie tej podróży. Może najistotniejszym osiągnięciem było nie tyle dojechać do Ushuai, na ten symboliczny koniec świata, co zlać się z otoczeniem. Być „jednym z", a więc nie tylko obserwować, poznawać i analizować nieznany ląd, ale i brać aktywny udział w jego życiu: nagrywać film o Paragwaju kierowany do Paragwajczyków, szukać zagubionej tożsamości razem z Argentyńczykami, tęsknić za Wenezuelą lepiąc arepy i nucąc tonady. Na koniec pozostaje pytanie, czy to rzeczywiście koniec. I czy z takiej podróży da się naprawdę wrócić. 13:20–13:40 | PRZERWA 13:40–16:30 | BLOK II | FOTOPLASTYKON 13:40–14:10Dorota i Dariusz GrochalowieAutomobilem dookoła świata. Wyprawa Jerzego Jelińskiego 1926-1928Opowieść o zapomnianej przez długie lata, pionierskiej i romantycznej podróży pierwszego Polaka, który okrążył świat samochodem. W połowie lat 20. XX wieku Jerzy Jeliński, marynarz i weteran wojny polsko-bolszewickiej, wpadł na szalony pomysł i przekonał do jego realizacji trzech śmiałków: Eugeniusza Smosarskiego, Brunona Bredschneidera oraz Jana Ładę. Specjalnie przystosowanym przez Centralne Warsztaty Samochodowe samochodem, z błogosławieństwem Związku Harcerstwa Polskiego, w 1926 roku Polacy wyruszyli w trasę, której przejechanie zabrało ponad dwa lata (w całości uczestniczył tylko Jeliński): najpierw do Włoch, potem przez Sycylię do Tunisu, dalej do Casablanki, stamtąd statkiem do USA, potem przez Hawaje do Japonii, wzdłuż wybrzeża Azji z przystankami w Hongkongu, Singapurze i na Cejlonie, aż do Marsylii i znów lądem do Polski. W Warszawie powracającego z wyprawy Jelińskiego witały tłumy, a sam bohater został przyjęty przez prezydentaMościckiego i marszałka Piłsudskiego. 14:15–14:45Marcin KorzonekTransjordania – pieskie życie rowerzysty Znany z niebanalnych pomysłów Marcin Korzonek, który za swoje rowerowe wyprawy już dwukrotnie otrzymywał na Kolosach wyróżnienie w kategorii Wyczyn, tym razem wybrał się zimą do Jordanii. Trasa jego podróży z północy kraju nad Morze Czerwone – łącznie ponad 700 kilometrów – wiodła częściowo szlakiemJordan Bike Trail, dlatego dobry asfalt przeplatał się na niej z drogami szutrowymi, nie zabrakło też odcinków ekstremalnie stromych. I chociaż Jordania kojarzy się raczej z pustyniami niż z górami, to podczas tej wyprawy podjazdów było więcej niż w Himalajach. Psów też. Po drodze autor odwiedził słynne miejsca, takie jak Al-Karnak, Dżarasz, Madaba czy Petrę, a zwieńczeniem wyprawy był rowerowy przejazd przez piaszczyste szlaki na pustyni Wadi Rum. 14:50–15:20Małgorzata, Krzysztof, Anna i Stanisław RybiccyRybką po Atlantyku. Trzy lata rodzinnego żeglowania Przygotowania rodziny Rybickich do tej wyprawy trwały kilka lat. Małgorzata i Krzysztof, razem z Anią i Stasiem (wtedy odpowiednio 3 i 6 lat) w rejs życia wyruszyli jesienią 2019 roku. Sprzedali niemal wszystko, przeprowadzili się na jacht (Rybka – nazwa nie powinna być zaskoczeniem), przepłynęli Atlantyk, w planach mieli Pacyfik i… wybuchała pandemia. Z rejsu dookoła świata musieli więc zrezygnować, ale nie zamierzali rezygnować z marzeń. Zostali na Atlantyku i żeglując od Trynidadu po Bahamy, penetrowali zakamarki karaibskich wysp. Przez niemal trzy lata przepłynęli prawie 17 tysięcy mil morskich, odwiedzili ponad 130 kotwicowisk i aż 84 wyspy w 11 krajach. Rejs zakończyli w 2022 roku w Nowym Jorku (pod Statuą Wolności), gdzie sprzedali jacht i skąd wrócili do Polski. Przeżyli rodzinnie cudowne chwile, mnóstwo się nauczyli od siebie i od innych, poznali wspaniałych ludzi, widzieli najpiękniejsze miejsca i – tak jak sobie zaplanowali – doświadczyli prawdziwej przygody. 15:25–15:55Piotr StrzeżyszNiespełnieniaCzym jest porażka w podróży? Niedojechaniem do celu? Niespełnieniem oczekiwań? Zawodem wywołanym wypadkiem, kolizją, kradzieżą bądź napadem? Czy aby podróż była udana, zawsze musi być zwieńczeniem czyichś marzeń i zaspokojeniem oczekiwań? A może wartość każdego podejmowanego wysiłku – nie tylko w podróży, ale i w życiu – najsilniej wyznacza to, czego nie udało się zrealizować? Piotr Strzeżysz, żywa legenda Kolosów, spróbuje odpowiedzieć na te pytania na przykładzie własnych „porażek”, które przydarzyły mu się w ciągu kilkudziesięciu lat jeżdżenia po świecie, począwszy od pierwszej próby przejechania Polski rowerem, a skończywszy na ostatniej, przerwanej podróży po Stanach Zjednoczonych. 16:00–16:30Mateusz Wrazidło, Dominik BacRejs na Svalbard. W poszukiwaniu arktycznej oazy Niegościnne wybrzeża Svalbardu od wieków były milczącymi świadkami ryzykownych wyczynów wielu pokoleń polarnych eksploratorów. Choć w ostatnich dekadach ten arktyczny przyczółek stopniowo zmieniał się w coraz łatwiej dostępną atrakcję dla turystów łaknących niecodziennych doznań, większość jego obszaru pozostaje niedostępna, zaś pozornie dobrze poznane wyspy nadal kryją miejsca pełne tajemnic czekających na zbadanie. W lipcu 2022 roku międzynarodowa załoga (w której składzie znalazł się m.in. pisarz Szczepan Twardoch) zebrała się w Longyearbyen, by na pokładzie jachtu udać się na eksplorację trudno dostępnych obszarów archipelagu. Celem wyprawy było dotarcie do północnych rejonów Svalbardu i udokumentowanie unikalnej, arktycznej przyrody, w szczególności zaś dotarcie do „oazy” arktycznej bioróżnorodności w sąsiedztwie Wijdefjorden w poszukiwaniu najbardziej na północ wysuniętych siedlisk mięsożernej rośliny - Pinguicula alpina. 16:30–16:50 | PRZERWA 16:50–19:05 | BLOK III | ŻEGLARSTWO & Nominacja do NAGRODY WIECZNIE MŁODZI IM. A. DOBY 16:50–17:20Andrzej W. PiotrowskiRejs szlakiem wielkich Polaków – z Azorów do GdyniKontynuacja przerwanej dwa lata temu wyprawy szlakiem wybitnych rodaków z Chicago do Polski po przerwie spowodowanej pandemią. Tym razem w formule rejsu solo (etap przez USA, Kanadę i Atlantyk był załogowy). Andrzej W. Piotrowski na 14-metrowym jachcie Kpt. Wagner II wyruszył w trasę 14 czerwca z Azorów. Już czwartego dnia wyprawy doświadczył ciężkiego sztormu, co zmusiło go do korekty kursu, ale nie do rezygnacji. Płynąc przez Zatokę Biskajską, La Manche, Morze Północne i duńskie cieśniny wokół Jutlandii, w końcu dożeglował na Bałtyk. W Gdyni, porcie, z którego w 1932 roku w podróż dookoła świata wypłynął na swojej Zjawie patron jachtu Piotrowskiego Władysław Wagner, żeglarz zameldował się 24 lipca po pokonaniu 3 tysięcy mil morskich. 17:25–17:55 Maciej Sodkiewicz, Ewa BanaszekCo Inuita trzyma w lodówce, czyli rejs po Zatoce HudsonaBywalec Kolosów Maciej Sodkiewicz i jego załoga marzenie mieli dość nietypowe – chcieli się przekonać, co Inuici trzymają w lodówkach. Albo, nie wdając się w aż takie szczegóły, jak wygląda dziś kultura inuickich myśliwych mieszkających nad Zatoką Hudsona. Na wodach tego ogromnego akwenu jachty pojawiają się niezmiernie rzadko, a już prawdopodobnie nigdy nie było tam jachtu pomarańczowego. Aż do lata 2022. Nic więc dziwnego, że badania terenowe podczas tego rejsu prowadzili nie tylko Polacy nad Inuitami, ale – z niemniejszą ciekawością – Inuici nad Polakami. W trakcie wyprawy jacht Inatiz przemierzył łącznie prawie 11 tysięcy mil morskich, z czego ponad 4 tysiące po wodach Arktyki Kanadyjskiej, stał się też pierwszą jednostką pod polską banderą, która żeglowała po wodach Basenu Foxa położonego między Zatoką Hudsona a Ziemią Baffina. 18:00–18:30 Michał Palczyński, Aleksandra RappTam, gdzie rodzą się sztormy. Jachtem wzdłuż Aleutów Prawie 9 tysięcy mil morskich żeglugi, 103 dni poza cywilizacją, dwie osoby i jeden jacht. Latem 2022 roku Ola i Michał swoim „jachtodomem” Crystal postanowili zwiedzić odległy i trudno dostępny archipelag Aleutów – wysp ciągnących się łukiem od Kamczatki aż po Alaskę przez ponad tysiąc mil i oddzielających Morze Beringa od Oceanu Spokojnego, obecnie niemal zupełnie niezamieszkanych. Historia i przyroda tego magicznego i surowego miejsca są nietuzinkowe, ale za dotarcie do niego trzeba zapłacić swoją cenę – pogoda jest zmienna i nieprzewidywalna, co potwierdzają lokalne legendy, według których to właśnie na Aleutach rodzą się wiatry i sztormy. 18:35–19:05 Henryk WolskiFuegia na wodach Patagonii. Śladami Roberta FitzRoya i Karola DarwinaPrzed kilkunastoma laty, w 200. rocznicę urodzin Karola Darwina i 150. rocznicę wydania dzieła O powstawaniu gatunków, Henryk Wolski wraz z przyjaciółmi odbył rejs wzdłuż wybrzeży Ziemi Ognistej repliką wiosłowej łodzi wielorybniczej – dokładnie takiej, jakich używała załoga dowodzonego przez kpt. Roberta FitzRoya HMS Beagle, której jednym z członków był Darwin. To właśnie podczas tamtej wyprawy w 1833 roku w umyśle młodego przyrodnika zrodziła się koncepcja, która po latach przyjęła kształt teorii ewolucji. Henryk Wolski jednak nie tylko przypomni rejs śladami Brytyjczyków, ale opowie też o planach, jakie ma wobec Fuegii, która tak świetnie sprawdziła się na południowych wodach. Tym razem w ramach swojego nowego projektu żeglarsko-historycznego będzie z jej pokładu poszukiwał śladów Ranów, dawnych Słowian, zamieszkujących kiedyś wyspę Rugię. 19:05-19:20 | PRZERWA 19:20-21:35 | BLOK IV | NOMINACJE: PODRÓŻE / NAGRODA IM. ANDRZEJA ZAWADY 19:20–19:50 Daniel Sienkiewicz, Aleksandra SzczepańskaLoverowi: Wyprawa rowerowa do kraju, który już nie istnieje Zainspirowani książką Bernarda Newmana Rowerem przez II RP Ola i Daniel postanowili powtórzyć wyprawę jej autora sprzed prawie stu lat. I choć kraj, przez który jechał Newman, już przecież nie istnieje, oni nie zamierzali się tym zrażać. W ciągu 78 dni przejechali ponad 5,5 tysiąca kilometrów. Na rowerach, które stały się dla nich swoistymi wehikułami czasu, sprawdzili, jak (i czy aż tak bardzo) zmieniły się w Polsce od 1934 roku krajobrazy, ludzie, kultura i… drogi rowerowe. Jechali z książką w ręku, a historia niejednokrotnie się powtarzała. Czasem wchodzili w polemikę z brytyjskim dziennikarzem, a czasem musieli przyznawać mu rację. Większość nocy w trasie spędzili pod namiotem, bywało, że dawali się zaskoczyć (najbardziej przez wrześniowy mróz na Litwie), nie udało im się tylko przespać na stogu siana. Może na następnej wyprawie? 19:55–20:25 Andrzej SołoduszkiewiczGR11 - hiszpański szlak długodystansowyOstatniego, wyjątkowo upalnego lata Andrzej Sołoduszkiewicz spakował namiot, słomkowy kapelusz i wyruszył do Hiszpanii, by zmierzyć się z biegnącym przez całe Pireneje szlakiem długodystansowym GR 11. Maszerując Transpirenaicą przez 51 dni w otoczeniu monumentalnych trzytysięczników odwiedził przepiękne rezerwaty i parki narodowe oraz doświadczył ekstremalnie wysokich temperatur i gwałtownych burz. Przeprawa przez góry kosztowała go mnóstwo sił, przypłacił ją też kilkoma kontuzjami. Jednak ta licząca 850 km droga z Katalonii do Kraju Basków, przyniosła przede wszystkim wiele radości, spokoju i jedyne w swoim rodzaju uczucie bliskości z naturą. 20:30–21:00Karolina Gawonicz, Maciej Łukaszewicz, Michał ŁukaszewiczKaroozela z endemitami. Od Nowej Gwinei przez Kolumbię do RPAEndemity to gatunki, których poza ściśle ograniczonym obszarem występowania nie znajdziemy nigdzie indziej na świecie. Sfotografowanie stu gatunków ptaków należących do tej kategorii w ich naturalnym środowisku zajęło Michałowi Łukaszewiczowi aż 7 lat. Przygoda, która rozpoczęła się od obserwacji tańców godowych rajskich ptaków na Nowej Gwinei, poniosła go przez stepy Patagonii i lasy mgliste Kolumbii aż do Republiki Południowej Afryki. To właśnie w tym kraju, w regionie Klein Karoo, zakończył on swój projekt, organizując tam międzypokoleniową wyprawą rowerową, na którą zabrał swojego ojca Macieja. Poszukując wraz z nim ostatnich trzech gatunków, chciał mu pokazać, w jaki sposób postrzega i rozumie naturę. A dlaczego w ogóle endemiczne ptaki są tak ważne, ciekawe i czego możemy się od nich nauczyć? 21:05–21:35Krzysztof KrygierŻycie codzienne Berberów w obliczu zmian klimatycznychKrótka, ale intensywna podróż do południowego Maroka, której celem było przyjrzenie się wpływowi zmian klimatycznych na życie mieszkańców tych obszarów, które są najbardziej narażone na błyskawicznie postępujące pustynnienie. Krzysztof Krygier zdobył zaufanie Wolnych Ludzi, jak nazywają siebie Berberowie, nocował w ich namiotach na pograniczu marokańsko-algierskim i poznawał ich trudną codzienność. Podróżował drogą tysiąca kazb na południu kraju, przemierzył wąwozy Dades Gorges i Todra, odwiedził również dolinę rzeki Drâa. Nie zamierza na tym poprzestać i planuje już kolejną wyprawę – w rejon dawnego Jeziora Aralskiego do Uzbekistanu, gdzie wpływ destrukcyjnej działalności człowieka na przyrodę widoczny jest jeszcze bardziej. Szczegółowy program pokazów i spotkań może ulec zmianie. Prosimy o sprawdzanie aktualnego harmonogramu na stronie: kolosy.pl *******Przez cały czas trwania 25. OSPŻiA w hali Polsat Plus Arena Gdynia będzie można oglądać: - wystawę fotografii Wojciecha Prażucha zatytułowaną Oni, trzecią część portretowego tryptyku autora, który od kilkunastu lat realizuje swoje dziecięce marzenia o poznawaniu świata. Z aparatem w dłoni odwiedził już kilkadziesiąt krajów na pięciu kontynentach,- wystawę zdjęć zakwalifikowanych do finału konkursu FotoGlob.- mini wystawę zdjęć z realizacji żeglarskiego projektu Polsko-ukraiński Zalew Szczeciński 2023,- zabytkowy samochód z wyprawy Jerzego Jelińskiego 1926-1928. *******Organizatorami 25. Ogólnopolskich Spotkań Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów są Miasto GDYNIA i Agencja MART. Opublikowano: 14.03.2023 11:00 Autor: Estera Grubert (e.grubert@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 17.03.2023 12:56 Zmodyfikował: Estera Grubert